Theo Đông y, ngũ tạng tương ứng với Ngũ hành, thế nên, làm việc, nghỉ ngơi hợp lý theo đồng hồ sinh học cơ thể, kết hợp với chế độ ăn uống và thiền định là chìa khóa mở ra trí tuệ và sức khỏe.
Học thuyết Đạo gia cho rằng, cơ thể con người là một tiểu vũ trụ, có mối quan hệ tương ứng với vũ trụ rộng lớn mà con người sinh sống; và hệ thống tuần hoàn bên trong cơ thể con người cũng liên quan đến môi trường tự nhiên.
Ví dụ, dòng chảy của nước sông rất giống với sự tuần hoàn của máu. Khi dòng sông tuân theo quy luật tự nhiên và dòng nước chảy êm đềm thì hệ sinh thái ven sông phát triển tươi tốt. Tương tự, nếu khí huyết lưu thông thông suốt thì cơ thể sẽ ở trạng thái sung mãn. Khi dòng sông bị tắc nghẽn hoặc mạch máu bị tắc nghẽn, các vấn đề sẽ nối tiếp nhau.
Hiểu được mối quan hệ giữa cơ thể con người và thiên nhiên có thể giúp chúng ta duy trì một cơ thể khỏe mạnh và tâm trạng vui vẻ. Hãy để trí tuệ chăm sóc sức khỏe truyền thống của Trung Quốc cổ xưa dạy bạn cách bảo vệ cơ thể mình!
1. Đồng hồ cơ thể người trong Đông y
Văn hóa truyền thống Á Đông cho rằng, ngũ tạng tương ứng với Ngũ hành, Ngũ hành tương ứng với mười hai canh giờ. Ví dụ, vào giờ Dần, tức là từ 3 đến 5 giờ sáng, kinh mạch phổi vượng nhất, nếu duy trì được giấc ngủ sâu vào thời điểm này thì có thể bảo vệ phổi, giúp da dẻ hồng hào, tràn đầy năng lượng vào sáng hôm sau. Mỗi canh giờ đều có tạng phủ và quy tắc ứng xử tương ứng. Chúng ta hãy cùng xem qua những thời điểm quan trọng trong ngày.
Giờ Mão (5h - 7h sáng): Lúc này, kinh ruột già bắt đầu hoạt động, đào thải các chất cặn bã tích tụ trong cơ thể ra ngoài. Do đó, sau khi thức dậy vào buổi sáng, hãy uống một cốc nước ấm để giúp nhuận tràng, giải độc.
Giờ Thìn (7h - 9h sáng): Kinh dạ dày hoạt động mạnh, thực hiện chức năng hấp thụ và tiêu hóa. Lúc này bạn nên ăn sáng đầy đủ chất dinh dưỡng, nên chú trọng ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ, tốt cho hoạt động của lá lách và dạ dày.
Giờ Ngọ (11h - 13h trưa): Là lúc kinh tim hoạt động tốt, thích hợp với ngủ trưa để dưỡng tim, nhưng lưu ý không ngủ quá 1 tiếng, nếu không sẽ dễ dẫn đến mất ngủ về đêm. Đồng thời, chú ý cân đối dinh dưỡng cho bữa trưa.
Giờ Thân (3h - 5h chiều): Lúc này kinh bàng quang đang hoạt động, bạn nên bổ sung nhiều nước cho cơ thể. Uống nước hoặc trà có thể bồi bổ bàng quang và giúp tống các tạp chất trong người ra ngoài.
Giờ Tuất (7h - 9h tối): Kinh mạch tâm bào sung mãn nhất. Bạn có thể đi dạo sau bữa tối, trò chuyện với người thân, bạn bè và duy trì tâm trạng thoải mái, vui vẻ.
Giờ Hợi (9h - 11h đêm): là thời gian của kinh tam tiêu. Kinh tam tiêu giúp khí huyết lưu thông khắp cơ thể, chìm vào giấc ngủ lúc này giúp cơ thể được nuôi dưỡng và điều chỉnh toàn diện. Nếu không ngủ được vào thời điểm này, bạn nên duy trì tâm trạng bình tĩnh, tránh cảm xúc thất thường.
2. Ăn uống đúng thời điểm
Đông y nhấn mạnh sự hợp nhất giữa tự nhiên và con người, rằng con người cần có sự hòa hợp với thiên nhiên. Đặc điểm sinh hóa của vạn vật trong bốn mùa là sinh trưởng, phát triển, thu hoạch, tích trữ. Kỳ thực, đây cũng là mô tả các trạng thái khác nhau của dương khí trong cơ thể người. Việc lựa chọn thức ăn cần phù hợp theo quy luật phát triển này vì mỗi nguyên liệu thực phẩm đều có những đặc tính riêng. Chỉ khi ăn đúng món, đúng thời điểm mới có tác dụng bồi bổ cơ thể.
Dương khí sinh trưởng chính vào mùa Xuân, vì vậy, cần chọn những thức ăn có tính ấm và bổ, như óc chó, bách hợp, thịt gà, gan lợn, lươn... Đối với rau xanh, bạn có thể chọn mù tạt, cần tây và tỏi tây.
Thời kỳ phát triển dương khí tốt nhất ứng với mùa Hè. Do thời tiết nắng nóng, bạn nên chọn những món ăn có vị nhạt hơn. Món ăn nên chứa nhiều thành phần dưỡng âm, thanh hỏa, thanh nhiệt, tiêu ẩm như ý dĩ, đậu đỏ, đậu xanh, nấm hương, hạt sen, mướp, dưa hấu, cà chua…
Thu hoạch chính là vào mùa Thu, lúc này dương khí giảm dần, âm khí lớn dần, cần tăng cường bồi bổ thân thể và tinh thần. Lúc này, bạn nên bổ sung nhiều nước và ăn nhiều rau quả tươi để đào thải các chất chuyển hóa tích trữ ra ngoài. Hãy cân nhắc sử dụng các loại thực phẩm ngọt và giữ ẩm để bồi bổ phổi và đường ruột như đậu, nấm, tảo bẹ, vừng, lê, cà rốt, khoai mỡ, gạo nếp…
Tích trữ chính là vào mùa Đông, tương ứng với cơ thể con người bước vào trạng thái nuôi dưỡng sức sống. Khi thời tiết trở nên lạnh hơn, bạn nên ăn nhiều thực phẩm có thể giúp cơ thể tránh khỏi cảm lạnh như thịt dê, thịt bò, ớt, nhãn và củ cải. Đồng thời, mùa Đông là mùa phù hợp để bổ sung thuốc bổ, nhưng cần tùy thuộc vào hoàn cảnh cá nhân. Các loại thuốc bổ thường được sử dụng là nhân sâm, đương quy, hoàng kỳ, đông trùng hạ thảo…. Đồng thời, nên kết hợp thức ăn bổ và thuốc bổ để bổ sung cho nhau.
3. Thiền định
-
- Thiền không chỉ có thể loại bỏ những lo lắng, mà còn giúp cơ thể và tâm trí của con người thư giãn. (Pexels)
Cô lập trong nhà có khiến bạn lo lắng không? Việc cách ly tại nhà có khiến bạn cảm thấy ngột ngạt? Khi bị mắc kẹt trong những cảm xúc tiêu cực, bạn hãy cố gắng thiền định. Nó không chỉ có thể loại bỏ những lo lắng, mà còn giúp cơ thể và tâm trí thư giãn. Thậm chí chỉ một vài phút thiền cũng có thể mang lại tác dụng tích cực.
Những vấn đề cần chú ý trong thiền định
Yên tĩnh và tĩnh lặng: Loại bỏ những tác động từ bên ngoài có thể khiến mọi người tập trung và bình tĩnh ở mức độ cao nhất.
Tập hợp lại với nhau: Không ai quy định rằng thiền chỉ có thể thực hiện một mình. Hãy tìm một số người bạn cùng chí hướng để cùng nhau trải nghiệm vẻ đẹp của thiền định!
Làm việc và nghỉ ngơi đều đặn, cân nhắc ngồi thiền vào một giờ cố định hằng ngày, não bộ và cơ thể bạn sẽ dễ dàng thích nghi với công việc và nghỉ ngơi thường xuyên.
Ngồi thiền 30 phút mỗi ngày có thể giữ cho tinh thần và thể chất ở trạng thái tốt nhất, hiệu quả làm việc cũng được cải thiện đáng kể. Vì vậy, nếu một ngày bạn rơi vào cảm xúc tiêu cực, bạn hãy cố gắng thiền để tăng năng lượng tích cực cho mình.
Nếu chưa biết bắt đầu như thế nào, bạn hãy tham khảo lớp hướng dẫn thiền định trực tuyến miễn phí đang được nhiều người thực hành nhất thế giới.
Trên đây là một số cách giúp bạn tăng cường sức khỏe. Khi bạn mệt mỏi, bạn có thể cải thiện tình trạng của mình thông qua những phương pháp được truyền dạy bởi trí tuệ người xưa!
Minh Sang
Theo NTD
