Trước đại dịch Covid-19, vaccine và khẩu trang là không đủ mạnh để ngăn virus. Làm thế nào để nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể mới là điều quan trọng. Chỉ khi hệ miễn dịch đủ mạnh thì vaccine và thuốc điều trị mới có thể phát huy hết tác dụng. 3 thói quen dưới đây có thể tăng cường miễn dịch, chống lại sự xâm nhập của virus một cách hữu hiệu.
1. Làm việc và nghỉ ngơi điều độ, ngủ đủ giấc
- Trong khi ngủ, cơ thể tự phục hồi:
Giấc ngủ, đặc biệt là giấc ngủ đêm không phải là việc lãng phí thời gian mà đó chính là lúc cơ thể bạn đang trong quá trình phục hồi quan trọng.
Sau một giấc ngủ đủ, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn. Điều này là do khi não được nghỉ ngơi, cơ thể sẽ ở trạng thái thoải mái và giảm bớt căng thẳng. Lúc này, hệ miễn dịch bắt đầu tự phục hồi và virus trong cơ thể dễ bị đào thải hơn.
- Cơ thể tiết ra hai loại hormone quan trọng giúp tăng cường khả năng miễn dịch:
Khi ngủ, quá trình tiết hormone trong cơ thể cũng thay đổi, hai loại hormone tăng cường hệ miễn dịch là hormone tăng trưởng và melatonin sẽ tăng đột biến vào thời gian này.
Ngoài việc tăng cường sự phát triển của xương, hormone tăng trưởng đóng một vai trò chủ chốt trong việc duy trì cơ quan miễn dịch quan trọng như lá lách và tuyến ức, tăng chức năng của tế bào T và tế bào B. Tăng tiết hormone tăng trưởng có thể nâng cao khả năng kháng virus.
Hormone tăng trưởng được tiết vào ban đêm nhiều gấp 2 đến 3 lần ban ngày, đỉnh điểm là từ 11 giờ đêm đến 1 giờ sáng.
Trong khi đó Melatonin bảo vệ hệ thống miễn dịch của bạn và tăng khả năng sản xuất interferon của tế bào. Interferon là cytokine quan trọng nhất của hàng rào miễn dịch tự nhiên của cơ thể, với lượng dự trữ interferon đầy đủ, bạn không sợ bị virus xâm nhập.
Quá trình tiết melatonin đạt đến đỉnh điểm trong khoảng thời gian từ 10 giờ đêm đến 4 giờ sáng, nhiều hơn lượng melatonin tiết ra ban ngày từ 5 đến 10 lần.
Cả hai loại hormone tăng trưởng và Melatonin đều được tiết ra tương đối cao khi ngủ đêm, đặc biệt là khi ngủ sâu.
Ngoài ra, trong khi ngủ, các hormone đóng vai trò tiêu cực bị giảm xuống. Ví dụ, hormone tuyến thượng thận, thường được gọi là "hormone căng thẳng", tiết ra cao điểm vào lúc 8 giờ sáng, và tương đối thấp vào ban đêm. Do đó, 11 giờ đêm đến 7 giờ sáng là thời gian quan trọng cho giấc ngủ.
- Hệ thần kinh giao cảm giảm vào ban đêm:
Ngoài ra, trong khi ngủ, hoạt động của dây thần kinh giao cảm giảm sút. Khi dây thần kinh giao cảm hoạt động sẽ làm con người hưng phấn và làm toàn bộ hệ thống miễn dịch mệt mỏi.
- Không thể ngủ bù vào ban ngày:
Nhiều bạn trẻ có thói quen thức khuya, thậm chí thức đêm và ngủ bù vào ban ngày. Cần lưu ý rằng, giấc ngủ vào ban đêm không thể được bù đắp bằng cách ngủ bù vào ban ngày. Thức khuya, ngủ quá ngắn và chất lượng giấc ngủ kém đều có thể làm suy giảm khả năng miễn dịch.
Chắc hẳn nhiều người đã từng có trải nghiệm này: Thức khuya hoặc làm việc liên tục, ngủ không sâu giấc, cơ thể thường xuyên bị thiếu chất, và dù ngủ bù nhiều như thế nào vào ban ngày cũng vẫn mệt mỏi.
Đó là do lúc này nội tiết tố và nhịp sinh học của chúng ta bị rối loạn, bài tiết hormone bị rối loạn, khả năng miễn dịch bị ức chế, hệ miễn dịch không thể phục hồi kịp thời và hiệu quả.
Theo một nghiên cứu đăng trên “Sách tâm lý hàng năm” của Mỹ, các giáo sư Đại học Harvard phát hiện ra rằng, khi con người bị rối loạn giấc ngủ, khả năng kháng virus và khả năng miễn dịch sẽ giảm đi, do đó tác dụng của vaccine đương nhiên cũng sẽ giảm đi.
Vì vậy, để duy trì khả năng miễn dịch bình thường, chúng ta không nên thức khuya, ngủ nướng, cần duy trì giấc ngủ đêm đầy đủ và chất lượng.
2. Tập thể dục, ngồi thiền
Tập thể dục là chìa khóa để cải thiện khả năng miễn dịch. Tập thể dục nhẹ nhàng trong ngày, chẳng hạn như đi bộ chậm hoặc đi bộ là một trong số những lựa chọn tốt. Ngoài ra, bạn có thể ngồi thiền và lựa chọn các bài tập thể dục thể chất và tinh thần.
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, thiền có thể giúp con người giảm áp lực tâm lý, giải phóng lo lắng, căng thẳng, cáu kỉnh và các cảm xúc tiêu cực khác. Vì thế, ngồi thiền giúp chúng ta điềm tĩnh và yên bình hơn. Ngồi thiền không cần lâu, chỉ 15 phút tĩnh tại là có thể mang lại hiệu quả.
Bác sĩ tâm thần học George Slavich và Tiến sĩ David Black, chuyên gia y tế dự phòng của Đại học Nam California (My) đã cùng thực hiện một báo cáo đánh giá. Sau khi xem xét 22 thí nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng, họ thấy rằng thiền định thường xuyên mỗi ngày tăng cường khả năng kháng virus của cơ thể. Số lượng và hoạt động của các tế bào T trong cơ thể người tập thiền tăng lên, khả năng sản xuất kháng thể cũng tăng lên, trong khi sự biểu hiện của một số gene ức chế khả năng kháng virus giảm đi.
Ngoài ra, thiền định cũng có thể làm chậm sự lão hóa của các tế bào miễn dịch và giữ cho hệ thống miễn dịch luôn trong trạng thái tươi trẻ.
3. Tha thứ và vị tha
Cổ nhân có câu “tướng tại tâm sinh”, bệnh phần nhiều do tâm mà ra. Thực tế, trạng thái tâm lý khác nhau cũng sẽ ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch và khả năng chống virus của cơ thể. Nghiên cứu khoa học cho thấy hai trạng thái tâm lý sau đây có thể cải thiện khả năng chống virus.
- Lòng vị tha
Nghiên cứu được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ cho thấy những người có lòng vị tha có hệ thống miễn dịch kháng virus mạnh hơn.
Những người luôn nghĩ đến người khác nhiều hơn và luôn vui vẻ giúp đỡ người khác là những người có lòng vị tha. Đối nghịch với lòng vị tha là khoái lạc. Những người theo chủ nghĩa Hedonic có xu hướng tự cho mình là trung tâm và hạnh phúc với sự hưởng thụ của riêng họ.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, ở những người có lòng vị tha, việc tiết ra interferon kháng virus tăng lên, và khả năng sản xuất kháng thể cũng tăng lên khoảng 30%, trong khi khả năng sản xuất kháng thể của người theo chủ nghĩa hưởng thụ giảm đi 20%.
Có thể thấy, việc quan tâm đến người khác ẽ mang lại những thay đổi thực sự về sức khỏe thể chất.
- Tha thứ
Ngoài lòng vị tha, còn có một tâm lý có thể cải thiện đáng kể khả năng miễn dịch, đó là “sự tha thứ”.
Các nhà tâm thần học của Đại học Harvard đã thực hiện một nghiên cứu quy mô lớn với gần 50.000 người. Họ phát hiện ra rằng, những người hiếm khi tha thứ cho người khác dễ có cảm xúc tiêu cực, chẳng hạn như thất vọng và trầm cảm. Những cảm xúc tiêu cực này sẽ làm tăng tiết hormone căng thẳng và ức chế trực tiếp khả năng miễn dịch.
Và những người biết tha thứ cho người khác thường ít có cảm xúc tiêu cực hơn. Lúc này, corticosteroid ít gây áp lực lên hệ miễn dịch hơn, chức năng miễn dịch không bị ức chế nên khả năng kháng virus cũng sẽ được cải thiện.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong giảm xuống ở những người tha thứ cho người khác. Nói cách khác, nhóm đối tượng này có chất lượng cuộc sống cao hơn và tuổi thọ kéo dài hơn.
- Chứng kiến lòng vị tha của người khác cũng có thể tăng cường khả năng miễn dịch.
Ngoài ra còn có một hiện tượng thú vị. Nhà tâm lý học David McClelland của Đại học Harvard đã thực hiện một nghiên cứu: Ông cho một số sinh viên xem một bộ phim kể về những nữ tu sĩ làm việc thiện. Điều đáng ngạc nhiên là khi xem bộ phim, mức độ immunoglobulin của các sinh viên này tăng lên và duy trì ở mức cao sau một giờ. Immunoglobulin là một phần của khả năng miễn dịch bẩm sinh của con người và có thể trực tiếp tiêu diệt vi khuẩn lạ và các dị vật xấu khác.
Điều này cho thấy, không chỉ có một trạng thái tâm lý tốt và lòng vị tha mới có thể cải thiện tích cực hệ thống miễn dịch, mà khi nhìn thấy hành vi vị tha của người khác, xem phim hoặc nghe những câu chuyện như vậy cũng có thể mang lại tác dụng tương tự.
Trên thực tế, cơ thể và bộ não của chúng ta phản ứng với tất cả các loại thông tin nhận được (nhìn, nghe). Thông tin tốt cũng sẽ mang lại phản ứng tốt cho cơ thể.
Trong thời kỳ đại dịch, chúng ta dành nhiều thời gian ở nhà. Khi chọn các chương trình giải trí, chúng ta nên chọn xem những nội dung tích cực, chẳng hạn như các chương trình nói về người tốt, việc tốt, sự chính trực và lòng trung thành. Điều này sẽ giúp ích cho việc tăng khả năng hệ miễn dịch của chúng ta.
Phim kinh dị, bạo lực, kích động… sẽ ức chế hệ thống miễn dịch và gây tổn hại khả năng miễn dịch của cơ thể.
Có một điều chắc chắn, khả năng miễn dịch trong cơ thể của bạn tốt hơn vaccine nhiều. Vì vậy hãy tạo lập và thực hiện những thói quen này để tăng cường khả năng miễn dịch của bạn.
Hà Thành
Theo ET tiếng Trung
