Vì sao bạn không nên quá gầy hoặc quá béo?

Giúp NTDVN sửa lỗi

Giữa cân nặng và tuổi thọ có một mối quan hệ nhất định. Chúng ta đều biết rằng béo phì là không tốt, có thể gây ra nhiều bệnh mãn tính; nhưng quá gầy cũng rất có hại cho cơ thể.

Cân nặng quyết định tuổi thọ, có đúng như vậy không?

Giữa cân nặng và tuổi thọ có một mối quan hệ nhất định.

Ngay từ đầu béo phì đã được xem là một căn bệnh, có thể gây ra nhiều bệnh mãn tính; do đó, giữ cân nặng ổn định cũng tương đương với chăm sóc sức khỏe của chính mình, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh mãn tính do béo phì gây ra.

Nhưng bất kể là béo hay gầy, bạn đều cần đảm bảo cân bằng giữa năng lượng nạp vào và tiêu hao.

Nếu lượng calo nạp vào cơ thể nhiều hơn mức tiêu thụ, thì mỡ sẽ dồn tích, khiến bạn nhanh chóng tăng cân. Ngược lại, nếu bạn đốt cháy nhiều calo hơn mức nạp vào, thì mỡ sẽ tiêu đi, lâu ngày khiến cân nặng giảm xuống.

Béo phì dễ dẫn đến các bệnh mãn tính, chẳng hạn như tiểu đường, bệnh gan, tim mạch, ung thư, v.v. Đây đều là những căn bệnh có nguy cơ tử vong tương đối lớn, nên việc phòng chống béo phì là cấp thiết.

Nhưng quá gầy chưa chắc đã có lợi cho sức khỏe, bởi tuổi thọ trung bình của người quá gầy sẽ thấp hơn người bình thường. Nguyên nhân là do cơ thể họ có quá ít chất béo.

Hơn nữa, người quá gầy cũng dễ mắc bệnh dạ dày, vô sinh, v.v. Vấn đề là, nếu bạn bị ốm, tốc độ hồi phục sẽ chậm hơn rất nhiều. Vì vậy, gầy quá cũng có hại cho sức khỏe, cho nên tốt nhất là không nên quá béo hoặc quá gầy.

BMI (chỉ số khối cơ thể) là tiêu chuẩn để chẩn đoán béo phì. Công thức tính là bình phương cân nặng (kg) / chiều cao (m).

Giá trị tiêu chuẩn là 18.5 - 23.9. Dưới 18.5 là quá gầy, từ 24 trở lên là thừa cân, nếu chỉ số này từ 28 trở lên, điều đó có nghĩa là bạn bị béo phì.

Tại sao về già người ta dễ béo lên?

Theo các số liệu liên quan thì độ tuổi 18 - 24 ít có nguy cơ béo phì nhất; sau 25 tuổi trở đi, tỷ lệ béo phì sẽ tăng lên. Nhóm tuổi dễ bị béo phì nhất là độ tuổi 45 - 74.

Cũng có một số liệu khảo sát cho thấy, hầu hết con người bắt đầu tăng cân chậm ở độ tuổi 30 - 39, và tăng nhanh từ 40 - 49 tuổi.

Mặc dù độ tuổi của hai nhóm dữ liệu này có chút khác biệt nhưng nhìn chung, tuổi càng cao thì khả năng béo phì càng lớn. Tại sao người ta dễ tăng cân theo độ tuổi?

Có 4 lý do chính:

- Thứ nhất, tỷ lệ trao đổi chất cơ bản giảm: tuổi càng cao, cơ càng ít, từ 20 - 50 tuổi, khoảng 10 - 15% cơ bắp sẽ mất đi, điều này sẽ ảnh hưởng nhất định đến quá trình trao đổi chất cơ bản trong cơ thể.

Cơ thể người cần tiêu thụ năng lượng mỗi ngày, và quá trình trao đổi chất cơ bản có thể duy trì mức tiêu thụ năng lượng tối thiểu này.

Nếu bạn có ít cơ bắp hơn thì tốc độ trao đổi chất sẽ giảm; do đó, kể cả khi bạn nạp cùng một lượng calo, thì cơ thể vẫn sẽ dự trữ nhiều chất béo hơn.

- Thứ hai, tốc độ luân chuyển lipid giảm: bạn càng lớn tuổi, quá trình chuyển hóa chất béo sẽ thay đổi ở một mức độ nhất định, và tốc độ luân chuyển chất béo sẽ trở nên chậm chạp hơn.

Càng lớn tuổi, dù là gầy hay béo, cơ thể sẽ chuyển hóa chất béo chậm hơn nên rất dễ tăng cân. Công bằng mà nói, cho dù bạn tiếp tục duy trì chế độ ăn uống tương tự như khi còn trẻ, nhưng bạn vẫn tích tụ nhiều chất béo hơn khi bạn già đi.

- Thứ ba, nội tiết tố trong cơ thể thay đổi: hầu hết các chức năng của cơ thể đều cần đến nội tiết tố để kiểm soát, càng lớn tuổi thì nội tiết tố testosterone ở nam giới sẽ giảm xuống, khoảng 1 - 2% mỗi năm, khi đó tốc độ đốt cháy mỡ trong cơ thể cũng giảm theo.

Tương tự, phụ nữ càng lớn tuổi thì nội tiết tố nữ estrogen cũng suy giảm, đến thời kỳ mãn kinh thì càng rõ rệt nên mỡ bụng tích tụ ngày càng nhiều.

- Thứ tư, ít vận động: Ít vận động về cơ bản là thói quen của hầu hết con người ngày nay. Ít vận động, cơ thể tiêu hao ít năng lượng hơn nên việc tăng cân là điều không thể tránh khỏi.

Thời kỳ mãn kinh sắp đến, làm thế nào để giảm cân tốt hơn?

1. Tuân theo một chế độ ăn uống cân bằng và tăng protein

  • Protein hàng ngày nên đạt 1.2 - 1.6g / protein / kg / ngày

Nếu cân nặng của người cao tuổi là 60kg thì lượng protein hàng ngày nên là 72 - 96g, lượng protein vào buổi sáng nên từ 25 đến 30% tổng hàm lượng hàng ngày.

Sữa ít béo hàng ngày, thịt nạc, cá… đều là những thực phẩm chứa nhiều chất đạm, bạn có thể lựa chọn theo sở thích của bản thân.

  • Bổ sung vi chất dinh dưỡng

Phụ nữ sau mãn kinh và người cao tuổi cần bổ sung 1000mg canxi mỗi ngày, hàm lượng canxi này bao gồm cả hàm lượng canxi trong khẩu phần ăn hàng ngày, cũng như 400 - 800IU vitamin D.

Đây là thực phẩm bổ sung để đảm bảo sức khỏe cơ bản của xương.

  • Bỏ đồ ăn nhẹ nhiều đường

Coca-Cola, Sprite, các loại kẹo, sô cô la, bánh ngọt, bánh quy, khoai tây chiên, kem, trà sữa, v.v. Chúng đều là những thực phẩm không tốt cho sức khỏe, muốn giảm cân bạn phải nói lời tạm biệt hoàn toàn với những thực phẩm này.

2. Tập thể dục thường xuyên để tăng cơ

Nếu bạn muốn tăng khối lượng cơ và duy trì mật độ xương, tập luyện sức bền với tạ sẽ là lựa chọn tốt hơn. Nếu muốn giảm cân, người tập tăng cơ có thể lựa chọn phương pháp này.

Các bài tập chịu trọng lượng và cơ bắp có thể làm cho cơ to và xương cứng cáp hơn. Sự kết hợp của hai phương pháp này có thể làm tăng sức mạnh của cơ bắp.

Khi mới bắt đầu tập thể dục, bạn nên lắng nghe những lời khuyên từ chuyên gia để tránh những chấn thương trong thể thao.

3. Tránh thức khuya

Thói quen thức khuya trong thời gian dài sẽ khiến chức năng trao đổi chất kém đi và cơ thể bị rối loạn, những người ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi ngày rất dễ tăng cân.

Những người ngủ không đủ giấc rất dễ bị đói vì cơ thể sẽ tiết ra hormone gây đói, lúc này họ sẽ ăn nhiều hơn và cuối cùng là tăng cân.

Không ăn tối có giảm cân được không?

Không ăn tối không những không giảm được cân mà còn gây hại cho sức khỏe.

Chế độ ăn uống vẫn cần tuân thủ đủ 3 bữa / ngày, nếu không kịp thời cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể, thì quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra rất chậm, khiến cơ thể giảm tiêu hao năng lượng, không tốt cho cân nặng.

Cách ăn tối đúng cách là gì?

- Ăn nhạt, ăn đêm quá nhiều dầu mỡ, quá nhiều calo, quá nhiều chất béo sẽ khiến lipid máu tăng cao, đồng thời có thể dẫn đến bệnh tim mạch vành và xơ cứng động mạch, những người mắc các bệnh liên quan đến gan thận cũng gặp nhiều bất lợi.

- Do nhiều lý do khác nhau, bạn có thể ăn ít hơn vào ban ngày; trong khi vào buổi tối, bạn lại ăn uống quá thịnh soạn.

Trên thực tế, bạn nên tránh ăn đêm quá nhiều, bởi khi cơ thể không kịp tiêu hao năng lượng thì nó sẽ gây ra béo phì, và có thể dẫn đến các loại bệnh khác.

- Một số người cảm thấy rằng để không bị tăng cân, họ nên tránh thực phẩm giàu tinh bột và carbohydrate, vì vậy họ ăn thật nhiều trái cây và rau.

Tuy nhiên, dinh dưỡng từ rau củ quả vẫn hạn chế, ăn uống với chế độ này trong thời gian dài sẽ làm mất cân bằng dinh dưỡng. Thức ăn chủ yếu của bữa tối có thể chọn thức ăn loãng, nhưng vẫn nên chú trọng đủ chất.

Giảm cân là một hành trình dài và gian khổ, vì vậy không hiếm người bỏ cuộc giữa chừng, rất khó kiên trì.

Thực tế có rất nhiều cách giảm cân, nhưng bạn cần lựa chọn cách giảm cân hiệu quả, lành mạnh mà không gây hại cho cơ thể.

Để thấy được hiệu quả giảm cân nhanh chóng, một số người sử dụng sản phẩm giảm cân và ăn kiêng. Tuy nhiên, nếu bạn muốn giảm cân một cách lành mạnh, thì tập thể dục là cách tốt nhất và hữu hiệu nhất.

(*) Ảnh chủ đề: Andre Pan Flickr - CC BY-NC-ND 2.0.

Hoàng Tuấn
Theo Aboluowang



BÀI CHỌN LỌC

Vì sao bạn không nên quá gầy hoặc quá béo?