Hôm thứ Bảy (29/10), Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Hải quân Anh đã làm nổ đường ống dẫn khí đốt Nord Stream hồi tháng trước. Phía London đã bác bỏ tuyên bố này là sai sự thật và nhấn mạnh rằng, Moscow đang viện cớ để đánh lạc hướng khỏi những thất bại quân sự của Nga ở Ukraine.
Theo tờ Reuters, Nga không đưa ra bằng chứng nào cho cáo buộc của mình về việc một thành viên cấp cao của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã phá hủy cơ sở hạ tầng trọng yếu của nước này. Giới chuyên gia nhận định, đây là cuộc khủng hoảng lớn nhất trong quan hệ giữa Nga với phương Tây kể từ Chiến tranh Lạnh.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết thêm, các "chuyên gia Anh" từ cùng một đơn vị đã điều phối máy bay không người lái của Ukraine tấn công các tàu thuộc hạm đội Biển Đen của Nga ở Crimea. Ngay sau đó, lực lượng này đã vấp phải đòn đáp trả của Nga, nhưng lại khiến cho một tàu quét mìn của Moscow bị hư hại nhẹ.
"Theo thông tin mà chúng tôi thu thập được, đại diện của đơn vị này của Hải quân Anh đã tham gia vào việc lập kế hoạch, chuẩn bị và thực hiện một cuộc tấn công khủng bố ở Biển Baltic vào ngày 26/9 năm nay - làm nổ các đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 1 và Nord Stream 2", Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ.
Anh đã phủ nhận cáo buộc này.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết: “Để đánh lạc hướng khỏi những thất bại thảm hại của họ đối với cuộc xâm lược bất hợp pháp vào Ukraine, Bộ Quốc phòng Nga đang rêu rao những tuyên bố sai sự thật ở quy mô chưa từng có”.
"Câu chuyện bịa đặt này nói nhiều hơn về các cuộc tranh cãi đang diễn ra bên trong chính phủ Nga hơn là về phương Tây".
Bà Maria Zakharova, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Nga, cho biết Moscow sẽ tìm kiếm phản ứng từ Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Bà nói trên mạng xã hội rằng, Moscow muốn thu hút sự chú ý về "một loạt các cuộc tấn công khủng bố nhằm vào Liên bang Nga ở Biển Đen và biển Baltic, trong đó có sự can dự của Anh".
Nga, quốc gia bị các nước phương Tây tẩy chay kể từ khi xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, đã đổ lỗi cho phương Tây về các vụ nổ làm vỡ đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 do Nga xây dựng trên đáy Biển Baltic. Nord Stream 1 từng là đường ống dẫn khí đốt chính của Nga tới châu Âu.
Vào ngày 26/9, cả hai đường ống đều giảm đáng kể áp suất và các nhà địa chấn học đã quan sát thấy các vụ nổ xung quanh đường ống. Động thái này đã dấy lên lo ngại về thiệt hại của một trong những hành lang năng lượng quan trọng nhất của Nga.
Reuters không thể xác minh bất kỳ tuyên bố nào liên quan đến vụ việc.
Bí ẩn về vụ nổ
Cả Thụy Điển và Đan Mạch đều xác định rằng bốn vụ rò rỉ trên đường ống Nord Stream 1 và 2 là do các vụ nổ gây ra, nhưng không chỉ ra ai là người phải chịu trách nhiệm về vụ việc. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã mô tả thiệt hại là một âm mưu phá hoại.
Thụy Điển đã yêu cầu điều tra thêm về thiệt hại của đường ống, công tố viên phụ trách vụ việc cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Sáu (28/10).
Điện Kremlin thường xuyên gọi những tuyên bố cáo buộc Nga "đồng lõa" với hành vi phá hoại đường ống là "ngu ngốc". Đồng thời, các quan chức Nga nhấn mạnh rằng, Washington chỉ có mục đích duy nhất là tăng lượng xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) của nước này sang châu Âu.
Mỹ phủ nhận cáo buộc có liên quan đến vụ việc.
Đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 có tổng công suất hàng năm là 110 tỷ mét khối, chiếm hơn một nửa sản lượng xuất khẩu khí đốt của Nga. Các đoạn của đường ống dài 1.224 km (760 dặm) chạy từ Nga đến Đức nằm ở độ sâu 80-110 mét.
Cuộc tấn công trên Biển Đen
Hôm 29/10, Nga tuyên bố rằng các lực lượng Ukraine đã nhắm mục tiêu vào các tàu của Hạm đội Biển Đen ở Sevastopol, thành phố lớn nhất ở bán đảo Crimea do Nga sáp nhập vào năm 2014.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết, Ukraine đã sử dụng 16 máy bay không người lái để tấn công các tàu của Hạm đội Biển Đen gần Sevastopol trên bán đảo Crimea vào sáng ngày 29/10. Moscow nói thêm rằng, các "chuyên gia" hải quân Anh đã hỗ trợ điều phối hoạt động "khủng bố".
"Việc lên kế hoạch cho hoạt động khủng bố này, cũng như việc huấn luyện nhân viên từ Trung tâm Điều hành Hàng Hải đặc biệt số 73 của Ukraine, được giám sát bởi các chuyên gia Anh có trụ sở tại Ochakiv".
Theo Moscow, tất cả các máy bay không người lái đã bị phá hủy. Tuy nhiên, tàu quét mìn Ivan Golubets bị hư hại nhẹ. Hạm đội Biển Đen của Nga có trụ sở chính tại Sevastopol.
Hôm thứ Bảy (29/10), Nga tuyên bố ngừng thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen với Ukraine do Liên Hợp Quốc làm trung gian. Động thái này được cho là nhằm đáp trả cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Kyiv đối với Hạm đội Biển Đen của Moscow ở Sevastopol, Crimea.
Động thái này của Nga sẽ cắt giảm lượng xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine từ các cảng quan trọng ở Biển Đen. Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi quyết định này là "hoàn toàn vô lý" và cảnh báo nó sẽ khiến cho nạn đói tồi tệ hơn.
"Những việc họ làm không mang lại lợi ích gì. Liên Hợp Quốc đã thương lượng thỏa thuận này và đó sẽ là dấu chấm hết", ông Biden nói với các phóng viên tại bang Delaware, quê hương của ông.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết, quyết định phi lý của Nga đòi hỏi phải có phản ứng quốc tế mạnh mẽ từ Liên Hợp Quốc và nhóm 20 nền kinh tế lớn trên thế giới (G20)
"Đây là một nỗ lực hoàn toàn trắng trợn của Nga nhằm tái tạo mối đe dọa về nạn đói quy mô lớn đối với châu Phi và châu Á”, ông Zelenskyy nói trong một bài phát biểu qua video, đồng thời nhấn mạnh rằng Nga nên bị trục xuất khỏi G20.
Thanh Hải
