Bắc Kinh đang phản đối kế hoạch của Thành phố Vancouver, Canada nhằm thiết lập mối quan hệ đặc biệt với Thành phố Cao Hùng ở Đài Loan, khi chế độ ĐCSTQ tiếp tục cô lập đảo quốc dân chủ trên trường quốc tế.
Vào tháng Chín, Hội đồng Thành phố Vancouver đã thông qua một đề xuất từ Thị trưởng Kennedy Stewart để thành lập Chương trình Thành phố Hữu nghị, một lựa chọn ít tốn kém hơn để tăng cường mối quan hệ với các thành phố tự trị nước ngoài so với chương trình Thành phố Kết nghĩa Quốc tế truyền thống. Sau đó, thị trưởng Stewart đã tiếp cận các thành viên của cộng đồng Đài Loan ở Vancouver và họ đã đề xuất thành phố Cao Hùng ở miền nam Đài Loan.
Chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) từ lâu đã coi Đài Loan là một tỉnh ly khai của nước này, mặc dù chế độ độc tài này chưa bao giờ có bất kỳ quyền kiểm soát chính thức nào đối với quốc đảo tự trị Đài Loan. ĐCSTQ đã lên án ý tưởng Chương trình Thành phố Hữu nghị giữa Vancouver và Cao Hùng. Lãnh sự quán Trung Quốc tại Vancouver đã đưa ra một tuyên bố vào ngày 9/11 cho biết, đề xuất của thành phố về việc hợp tác với Cao Hùng là một “tương tác chính thức” với Đài Loan mà họ “kiên quyết” phản đối.
Trong bản tuyên bố, lãnh sự quán Trung Quốc viết: “Nếu Thành phố Vancouver thiết lập [quan hệ] các thành phố kết nghĩa, thành phố hữu nghị hoặc thành phố đối tác với Đài Loan dưới hình thức ủy quyền chính thức, sự chấp thuận của hội đồng thành phố hoặc trao đổi chính thức tài liệu, tất cả chúng sẽ được coi là trao đổi chính thức với Đài Loan, tất cả đều là một phần của cơ chế tương tác chính thức. Chúng tôi kiên quyết phản đối điều này”.
Tuyên bố cho biết, Canada có “nghĩa vụ” tuân thủ “chính sách Một Trung Quốc”. Chế độ Trung Quốc nhấn mạnh, chỉ có một quốc gia có chủ quyền dưới tên Trung Quốc và Đài Loan là một phần của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
“Nguyên tắc Một Trung Quốc” (One China Principle) khác với “Chính sách Một Trung Quốc” (One China Policy) được Canada và nhiều nước phương Tây áp dụng. Mặc dù Canada thừa nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc và không công nhận Đài Loan là một quốc gia có chủ quyền, nhưng Canada chỉ “ghi nhận” tuyên bố của chế độ độc tài đối với hòn đảo.
Báo Globe and Mail ngày 12/11 đưa tin, giám đốc truyền thông Alvin Singh của ông Stewart cho biết, Chương trình Thành phố Hữu nghị không được thiết kế để trở thành một hoạt động trao đổi chính thức với các thành phố tự trị nước ngoài. Vị giám đốc cũng gợi ý rằng, một thành phố ở Trung Quốc đại lục cũng có thể được chọn để hợp tác như vậy. Ông Singh nói “Toàn bộ quá trình này là do cộng đồng thúc đẩy, vì vậy nếu một cộng đồng muốn bất kỳ thành phố nào là thành phố hữu nghị và có thể chứng minh rằng có một nhóm muốn điều này xảy ra, thì nó sẽ xảy ra”.
Trên trang báo Vision Times phiên bản tiếng Trung, Thị trưởng thành phố Cao Hùng là ông Chen Chi-mai cho biết, Đài Loan là một quốc gia có chủ quyền và bất kỳ sự can thiệp nào từ Bắc Kinh vào các vấn đề ngoại giao của thành phố sẽ chỉ gây phản cảm cho công dân của họ.
Vancouver hiện có 5 mối quan hệ thành phố kết nghĩa, bao gồm: Quảng Châu ở Trung Quốc, Odessa ở Ukraine, Yokohama ở Nhật Bản, Edinburgh ở Scotland và Los Angeles ở Hoa Kỳ.
