Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm thứ Sáu (25/3) cảnh báo Iran rằng Mỹ sẽ “hành động mạnh mẽ” để bảo vệ người Mỹ. Tuyên bố được đưa ra sau khi quân đội Mỹ tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các lực lượng do Iran hậu thuẫn để trả đũa một cuộc tấn công ở Syria.
"Tôi nhấn mạnh là Mỹ không muốn xung đột với Iran. Tuy nhiên, hãy chuẩn bị cho khả năng chúng tôi hành động mạnh mẽ để bảo vệ công dân Mỹ, đó là những gì đã xảy ra đêm qua", Tổng thống Joe Biden nói ngày 24/3 tại Ottawa, Canada, đề cập tới trận không kích đáp trả vụ tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tự sát khiến một nhà thầu Mỹ tại Syria thiệt mạng.
Khi được hỏi liệu Iran có phải trả giá đắt hơn hay không, ông Biden trả lời: "Chúng tôi sẽ không dừng lại".
Chuẩn tướng Patrick Ryder, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, cho biết không quân Mỹ mở cuộc không kích theo lệnh của Tổng thống Biden nhằm "gửi thông điệp rất rõ ràng rằng chúng tôi sẽ nghiêm túc bảo vệ binh sĩ của mình, cũng như phản ứng nhanh chóng và dứt khoát nếu họ bị đe dọa".
Cơ sở bảo dưỡng của liên quân do Mỹ dẫn đầu gần thành phố Hasakah ở đông bắc Syria bị UAV tự sát tập kích ngày 23/3, khiến một nhà thầu Mỹ thiệt mạng, 5 binh sĩ và một nhà thầu bị thương.
-
- Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tổ chức họp báo chung với Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại Tòa nhà Sir John A. Macdonald ở Ottawa, Canada, vào ngày 24/3/2023. (Ảnh: ANDREJ IVANOV/AFP via Getty Images)
Quân đội Mỹ điều tiêm kích F-15 thực hiện hai cuộc không kích đáp trả nhằm vào "cơ sở liên kết với Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran". Vài giờ sau vụ không kích, 10 rocket phóng nhằm vào vị trí quân sự của Mỹ tại Green Village, cách căn cứ bị tập kích ngày 23/3 khoảng 160 km về phía nam.
"Không có gì lạ khi họ lập tức phóng rocket trả đũa sau vụ không kích của chúng tôi. Những vụ tập kích kiểu này phần lớn không hiệu quả. Không ai bị thương trong vụ phóng rocket", phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby ngày 24/3 đề cập vụ tập kích rocket nhằm vào căn cứ tại đông bắc Syria.
Kênh Al Mayadeen thân Iran của Lebanon và một nguồn tin an ninh cho biết vụ tập kích rocket nhằm vào căn cứ Mỹ tại mỏ dầu al-Omar, miền đông Syria. Vụ tập kích rocket diễn ra sau khi Mỹ không kích dân quân thân Iran tại Syria để trả đũa đòn tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tự sát ngày 23/3.
Lầu Năm Góc cáo buộc dân quân thân Iran tại Syria thực hiện vụ tập kích rocket, đồng thời khẳng định lực lượng Mỹ không chịu thương vong hoặc thiệt hại về vật chất. Tuy nhiên lực lượng dân quân thân Iran ở Syria cho biết rằng họ có "cánh tay dài" để đáp trả các cuộc tấn công tiếp theo của Mỹ vào các vị trí của họ.
Bạo lực có thể làm trầm trọng thêm mối quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Washington và Tehran, khi nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và các cường quốc bị đình trệ, và máy bay không người lái của Iran được Nga sử dụng để chống lại Ukraine.
Trong một diễn biến khác, tướng Alexus Grynkewich, chỉ huy lực lượng không quân thuộc Bộ tư lệnh Trung tâm quân đội Mỹ, hôm 23/3 cho biết tiêm kích Nga đã 25 lần bay qua căn cứ Mỹ ở Al Tanf, miền nam Syria, trong tháng này, so với 14 lần hồi tháng 1 và không lần nào trong tháng 2.
"Đây là mức tăng rất đáng kể. Nếu duy trì nhịp độ hiện nay, số chuyến bay qua căn cứ Al Tanf có thể tăng gấp đôi so với quá khứ. Họ thường xuyên bay ngay trên đầu các đơn vị Mỹ, được mô tả là vùng trời trong bán kính 1,5 km quanh căn cứ. Đây là tình huống rất khó chịu", ông nói.
Tướng Mỹ nói Nga triển khai nhiều loại máy bay cho hoạt động này, trong đó có tiêm kích bom Su-34. Một số phi cơ mang tên lửa đối không, số khác được lắp vũ khí đối đất như bom và tên lửa dẫn đường.
"Tôi cho rằng Nga không có lý do sử dụng vũ khí nhằm vào lực lượng Mỹ ở Syria, nhưng họ đang làm tăng nguy cơ tính toán sai lầm. Đây không phải hành động của lực lượng không quân chuyên nghiệp, nhất là sau những sự việc như vụ máy bay MQ-9 rơi ở Biển Đen", tướng Grynkewich nói.
Nga duy trì sự hiện diện quân sự đáng kể ở Syria và là đồng minh thân cận của Tổng thống Bashar al-Assad, hỗ trợ chính phủ của ông trong cuộc nội chiến kéo dài nhiều năm bằng cách tiến hành các cuộc tấn công vào khu vực do phe đối lập nắm giữ. Sự hỗ trợ quân sự của Nga đã giúp Tổng thống Assad lật ngược tình thế trong cuộc chiến bùng phát từ năm 2011.
Mỹ duy trì lượng nhỏ binh sĩ tại Syria để hỗ trợ chiến dịch chống IS và bảo vệ các cơ sở khai thác dầu mỏ, vốn do lực lượng người Kurd kiểm soát. Khoảng 700 lính Mỹ đóng ở căn cứ al-Shaddadi, gần thành phố Hasakah, cùng 200 binh sĩ đồn trú tại căn cứ al-Tanf gần biên giới Syria - Jordan.
Viên Minh (Tổng hợp)
