Sau khi thành công áp Luật an ninh quốc gia lên xứ Hương cảng, các cuộc đàn áp tự do ngôn luận, nhân quyền và bất đồng chính kiến ở Hong Kong gia tăng một cách đáng lo ngại. Gần đây nhất, việc Bắc Kinh bắt giữ 7 nhà báo của hãng tin độc lập Stand News đã dấy lên làn sóng chỉ trích Đảng Cộng sản Trung Quốc. Như mọi khi, Bắc Kinh yêu cầu nước ngoài không can thiệp vào việc nội bộ của Trung Quốc và khẳng định tính đúng đắn, không có gì để chỉ trích trong vụ bắt bớ nhân viên Stand News.
Hôm 29/12 vừa qua, cảnh sát Hong Kong đã bắt giữ 7 nhà báo của hãng tin độc lập Stand News. Trong số đó có Tổng biên tập trang Stand News và người tiền nhiệm Chung Pui Kuen, theo truyền thông Hong Kong, được trích dẫn lại bởi AFP.
Bị bắt giữ vì 'xúi giục nổi loạn'
Vụ đàn áp Stand News dấy lên nhiều lo ngại về tự do báo chí ở thuộc địa cũ của Anh, trả lại do Trung Hoa cai trị vào năm 1997 với lời hứa rằng các quyền tự do của họ, gồm cả báo chí tự do, sẽ được bảo vệ.
Stand News được thành lập vào năm 2014 như một tổ chức phi lợi nhuận. Đây là tờ báo ủng hộ dân chủ nổi bật nhất còn lại ở Hong Kong sau khi một cuộc điều tra an ninh quốc gia vào năm nay dẫn đến việc đóng cửa tờ báo Apple Daily của ông trùm Jimmy Lai.
“Dấy loạn” không nằm trong số các tội được liệt kê theo luật an ninh quốc gia do Bắc Kinh áp dụng vào tháng 6 năm 2020, trừng phạt khủng bố, cấu kết với lực lượng nước ngoài, lật đổ và ly khai có thể bị phạt tù chung thân. Nhưng các phán quyết của tòa án gần đây đã cho phép các nhà chức trách sử dụng quyền hạn vừa được Luật an ninh quốc gia cho phép, họ đã dùng lại luật thời thuộc địa (hiếm khi được sử dụng), đó là trừng phạt tội dấy loạn.
Người đứng đầu lực lượng cảnh sát quốc gia Hong Kong Steve Li cáo buộc hãng tin đã đăng nhiều bài báo và bài viết trên blog "xúi giục nổi loạn" và "cáo buộc thù hằn vô căn cứ". Không chỉ bắt giữ 7 nhân viên, chính quyền Hong Kong buộc hãng tin ngừng hoạt động, sa thải tất cả nhân viên. Mọi tài sản của trang tin đều bị chính quyền phong toả.
Ông Steve Li tuyên bố “Chúng tôi không nhắm vào các phóng viên. Chúng tôi đang nhắm vào các hành vi vi phạm an ninh quốc gia”.
Ronson Chan, phó tổng biên tập của Stand News và là người đứng đầu Hội Nhà báo Hong Kong (HKJA), không nằm trong số những người bị bắt nhưng cho biết cảnh sát đã tịch thu máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng, thẻ báo chí và hồ sơ ngân hàng trong khi khám xét nhà của ông ta. Chan nói với các phóng viên: “Stand News luôn đưa tin một cách chuyên nghiệp”.
Liên Hợp Quốc, Mỹ và phương Tây lên tiếng
Văn phòng nhân quyền của Liên Hiệp Quốc cho biết họ “bị rúng động vì sự tiếp tục đàn áp không gian công dân” ở Hong Kong và viết trong một tuyên bố gởi cho Reuters tại Geneva. Liên Hợp Quốc nêu rõ "Hong Kong... bị ràng buộc bởi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị, có nghĩa vụ pháp lý tôn trọng các quyền tự do thông tin, bày tỏ và hội họp, cũng như đảm bảo trình tự pháp luật". Cơ quan này quan ngại tình trạng Hong Kong đang nhanh chóng mất tự do, mất các không gian dân sự, cũng như bị tước đoạt các phương tiện thực thi xã hội dân sự.
Bộ Ngoại giao Đức nhấn mạnh rằng sự kiện bắt bớ Stand News cho thấy Hong Kong đang mất đi quyền tự do dân chủ kể từ khi Luật an ninh quốc gia được áp đặt ở đây.
Ông Steven Butler, điều hợp viên chương trình châu Á của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo, cho biết vụ bắt giữ là một “cuộc tấn công công khai vào quyền tự do báo chí vốn đã rách nát của Hong Kong”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cáo buộc Trung Quốc và Hong Kong bịt miệng các phương tiện truyền thông độc lập và kêu gọi nhà chức trách thả ngay nhân viên Stand News bị bắt (theo Reuters).
Bắc Kinh yêu cầu các bên đưa ra chỉ trích 'phải sửa sai'
Đáp trả những chỉ trích về hành vi đột kích trang tin Stand News, một phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh cho biết vụ việc là "hoàn toàn đúng luật và không đáng chê trách". Phản ứng này được cho là trả lời bình luận của Bộ trưởng Bộ ngoại giao Anh trên Twitter rằng vụ đàn áp Stand News đã "làm xói mòn thêm quyền tự do ngôn luận ở Hong Kong".
"Các quyền và lợi ích của người dân Hong Kong, bao gồm quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí, được bảo vệ theo luật", đại sứ quán Trung Quốc cho biết vào cuối ngày thứ Năm.
Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc ở Anh cho biết thêm: “Phía Trung Quốc một lần nữa kêu gọi Vương quốc Anh sửa sai và ngừng can thiệp dưới mọi hình thức vào các vấn đề của Hong Kong, vốn là công việc nội bộ của Trung Quốc”.
Tờ báo chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Nhân dân Nhật báo, cho biết trong một bài xã luận hôm thứ Sáu rằng "tự do báo chí" đang được sử dụng như một cái cớ để gieo rắc "hỗn loạn chống Trung Quốc" ở Hong Kong và cáo buộc các chính trị gia nước ngoài "làm cảnh sát Hong Kong mất uy tín một cách thiếu thận trọng".
"Dưới lớp áo của một tổ chức truyền thông, Stand News thực chất là một tổ chức chính trị xuyên suốt", tờ Nhân dân Nhật báo chỉ trích.
"Tự do có giới hạn, những hành vi vi phạm pháp luật phải bị trừng phạt".
Thanh Đoàn
