Dân số Trung Quốc đang suy giảm là một vấn đề kinh tế lớn

Giúp NTDVN sửa lỗi

Bởi lẽ, sự thiếu hụt nguồn lao động ngày càng nghiêm trọng sẽ hạn chế triển vọng tăng trưởng.

Điều tra dân số năm 2020 của Trung Quốc cuối cùng cũng được phát hành. Nó đã mang lại cho Bắc Kinh một số tin tốt nhưng chỉ tương đối so với những dự đoán đáng sợ. Các số liệu thống kê vẫn đưa ra một cảnh báo cho tương lai.

Cuộc điều tra dân số công bố rằng, dân số của Trung Quốc vào năm 2020 đạt tổng cộng 1,41 tỷ người, tăng 5,4% so với năm 2010. Vì có một số lo ngại đáng kể rằng dân số đã bị thu hẹp, đây là một tin tốt cho các nhà chức trách của Trung Quốc. Nhưng mọi niềm vui đều phải ngưng bặt.

Mức tăng trưởng này là thấp nhất kể từ khi Trung Quốc bắt đầu điều tra dân số vào những năm 1950. Và nếu tốc độ tăng dân số chậm lại này giúp giải tỏa những dự đoán tồi tệ nhất của Bắc Kinh, thì bức tranh tổng thể vẫn cho thấy dân số Trung Quốc sẽ ít hơn trong những năm tới. Vấn đề quan trọng nhất từ ​​quan điểm kinh tế là sự sụt giảm không cân đối giữa những người trong độ tuổi lao động, vì vấn đề này có nguy cơ hạn chế tốc độ phát triển chung một cách trầm trọng.

Căn nguyên của những vấn đề này nằm ở chính sách một con thịnh hành ở Trung Quốc từ những năm 1970 cho đến gần đây. Khi cựu lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Đặng Tiểu Bình khởi xướng quy định gia đình chỉ được có một con, ông ấy đặc biệt tập trung vào tăng trưởng kinh tế Trung Quốc. Cựu lãnh đạo ĐCSTQ nêu rõ rằng, số lượng trẻ em ít đi sẽ giúp phát triển kinh tế, vì hiện tượng này giúp nhiều người trẻ tuổi được giải phóng để giành nhiều thời gian hơn cho công việc. Ít trẻ em đi học hơn cũng có thể giải phóng các giáo viên cũ vì nỗ lực phát triển. Nhưng theo thời gian, khi tỷ lệ sinh giảm xuống dưới mức có thể thay thế các thế hệ trước, dân số thanh niên của quốc gia này giảm dần. Do đó, giờ đây Trung Quốc phải đối mặt với tình trạng thiếu người trong độ tuổi lao động để thay thế cho số lượng lao động khổng lồ hiện đang nghỉ việc.

Khi mức chênh lệch về số dân giữa nhóm người về hưu và nhóm lao động trẻ mới ngày càng gia tăng ở Trung Quốc, một vấn đề khổng lồ về tỷ lệ dân số đang từ từ chậm rãi phát triển. Ví dụ, tình trạng thiếu hụt nhân công đã làm tăng mức lương của người Trung Quốc, theo Cục Thống kê Quốc gia nước này. Mức lương tại quốc gia đông dân nhất thế giới đã tăng hơn 9,0%/năm trong suốt 5 năm qua. Mặc dù sự phát triển này mang lại lợi ích cho người lao động, nhưng nó đã bắt đầu thu hẹp khoảng cách tiền lương giữa Trung Quốc với phương Tây và Nhật Bản. Như vậy, nó đã loại bỏ một số sức hấp dẫn mà Trung Quốc từ lâu đã có, khi nước này được biết đến như một nơi cung cấp nguồn lao động giá rẻ.

Về cơ bản hơn, sự tăng trưởng chậm lại trong nhóm lao động trẻ đã để lại cho Trung Quốc một nguồn lực quan trọng ở mức tối thiểu cho tăng trưởng kinh tế: kỹ năng tay nghề và trí óc làm việc. Và vì hầu hết sự đổi mới xảy ra ở những người trẻ tuổi, tình hình nhân khẩu học đang sẵn sàng ảnh hưởng nặng nề nhất đến sự đổi mới công nghệ mà Bắc Kinh ngày càng hướng đến. Liên Hợp Quốc dự báo rằng trước khi thập kỷ này dẫn già đi, tình trạng thiếu hụt lao động mới sẽ khiến lực lượng lao động của Trung Quốc bị thu hẹp hoàn toàn.

Một vài năm trước, khi vấn đề nhân khẩu học này trở nên rõ ràng, Bắc Kinh đã nới lỏng chính sách một con sau gần 50 năm áp dụng. Nhưng người dân Trung Quốc dường như thờ ơ với sự thay đổi chính sách này. Ở mức cuối cùng, tỷ lệ sinh của quốc gia này ở mức trung bình là 1,3 đứa trẻ trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ, thấp hơn nhiều so với mức tỷ lệ cần thay thế. Có vẻ như chi phí sinh hoạt cao và chi phí nuôi dạy con cái cao đã khiến các cặp vợ chồng trẻ ở Trung Quốc ngần ngại trong việc xây dựng gia đình, đặc biệt là sau nhiều thập kỷ mà chính sách một con đã thay đổi xu hướng quan niệm của người dân nước này. Ngay cả trong trường hợp không chắc rằng tỷ lệ sinh sẽ tăng lên, sẽ mất từ ​​15 đến 20 năm trước khi sự thay đổi này có thể có bất kỳ ảnh hưởng nào đến quy mô tương đối của dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc.

Tuy nhiên, chỉ riêng yếu tố nhân khẩu học sẽ không thể ngăn cản sự tăng trưởng và phát triển của Trung Quốc. Nhưng nó sẽ góp phần khiến tốc độ tăng trưởng chậm lại rõ rệt, đặc biệt là so với tốc độ chóng mặt mà Bắc Kinh và thế giới đã quen thuộc. Nói cách khác, di sản của chính sách một con giờ đây sẽ cản trở tham vọng lớn của ĐCSTQ. Nó cũng nên được dùng như một bài học thực tiễn.

Trung Quốc sẽ không phải đối mặt với vấn đề này nếu ĐCSTQ không áp dụng quyền lực của phương pháp tiếp cận kinh tế tập trung và từ trên xuống. Nếu các nhà chức trách ở Bắc Kinh ghi nhớ thực tế này, họ đã có thể tránh được những cạm bẫy khác trong cách tiếp cận tập trung và có kế hoạch của mình. Tuy nhiên, có rất ít dấu hiệu cho thấy nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình hoặc các đồng nghiệp của ông ở Tử Cấm Thành có bất kỳ sự nhạy cảm nào với cảnh báo này. Thực tế đó sẽ khiến các đối thủ và kẻ thù của Trung Quốc rất phấn khởi.

Quan điểm được trình bày trong bài viết này là ý kiến ​​của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times và NTD Việt Nam.

Tác giả bài viết là ông Milton Ezrati - một biên tập viên cộng tác với The National Interest, một chi nhánh của Trung tâm Nghiên cứu Vốn Con người tại Đại học Buffalo (SUNY), và là nhà kinh tế trưởng của Vested, một công ty truyền thông có trụ sở tại New York. Trước khi gia nhập Vested, ông từng là nhà chiến lược thị trường và nhà kinh tế trưởng của Lord, Abbett & Co. Ông cũng thường xuyên viết bài cho City Journal và thường xuyên viết blog cho Forbes. Cuốn sách mới nhất của ông là "30 ngày mai: Ba thập kỷ tiếp theo của toàn cầu hóa, nhân khẩu học và cách chúng ta sẽ sống" (Thirty Tomorrows: The Next Three Decades of Globalization, Demographics, and How We Will Live).

Theo Epoch Times tiếng Anh

Thế giới Góc nhìn


BÀI CHỌN LỌC

Dân số Trung Quốc đang suy giảm là một vấn đề kinh tế lớn