Đội ngũ bào chữa của ông Trump lập luận: "Thủ tục [pháp lý] hiện tại trước Thượng viện là vô hiệu về mặt pháp lý ngay từ đầu vì đi ngược lại với nghĩa đen của [nội dung] Hiến pháp". Với sự chia rẽ của Thượng viện theo tỷ lệ 50–50, đảng Dân chủ sẽ gặp khó khăn khi phải thuyết phục 17 thành viên đảng Cộng hòa rằng phiên tòa xét xử là hợp hiến và Tổng thống Trump đã phạm tội kích động nổi dậy.
Ngày 2/2, các luật sư của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và các nhà quản lý luận tội thuộc đảng Dân chủ đã đệ trình các bản ghi chú phiên tòa để phác thảo sơ bộ các lập luận của họ cho phiên tòa luận tội tại Thượng viện, dự kiến sẽ bắt đầu vào tuần tới.
Bản ghi chú của đảng Dân chủ cáo buộc Tổng thống Trump đã kích động một đám đông đột nhập Điện Capitol Hoa Kỳ vào ngày 6/1, bằng cách gieo rắc mối nghi ngờ về tính trung thực của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020. Bản ghi chú từ đội ngũ pháp lý của cựu Tổng thống phủ nhận cáo buộc này và lập luận rằng, phiên tòa luận tội đã vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ, vì ông Trump không còn là tổng thống của nước Mỹ.
Giờ đây đảng Dân chủ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn tại Thượng viện. 45 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết coi phiên tòa này là vi hiến, vì ông Trump hiện là công dân tư nhân. Với sự chia rẽ của Thượng viện theo tỷ lệ 50–50, các nhà quản lý luận tội sẽ phải thuyết phục 17 thành viên đảng Cộng hòa rằng phiên tòa xét xử là hợp hiến và Tổng thống Trump đã phạm tội kích động nổi dậy.
Đội ngũ bào chữa cho ông Trump đã thắt chặt gần như mọi lập luận trong bản ghi chú phiên tòa, với điểm bao quát rằng phiên tòa là vi hiến. Họ lập luận, vì Hiến pháp Hoa Kỳ quy định rằng "việc luận tội sẽ không kéo dài hơn việc cách chức và không đủ tư cách để giữ và hưởng một chức vụ", ông Trump không thể bị xét xử vì ông không thể bị cách chức.
Trong bản ghi chú bào chữa, 2 luật sư Bruce Castor và David Schoen đã viết: "Điều khoản hiến pháp yêu cầu [phải là] một người thực sự giữ chức vụ [mới] bị luận tội. Vì Tổng thống thứ 45 không còn là 'Tổng thống', điều khoản 'sẽ bị loại khỏi Văn phòng vì bị luận tội theo tội danh…' là điều không thể thực hiện đối với Thượng viện, và do đó thủ tục [pháp lý] hiện tại trước Thượng viện là vô hiệu về mặt pháp lý ngay từ đầu vì đi ngược lại với nghĩa đen của [nội dung] Hiến pháp".
Việc đảng Cộng hòa tập trung vào tính hợp hiến của phiên tòa không bị những người quản lý luận tội bỏ qua. Những người này đã dành một phần đáng kể trong bản ghi chú của mình cho lập luận rằng, các cựu quan chức vẫn có thể bị xét xử luận tội. Bản ghi chú từ phía Ban quản lý Luận tội trích dẫn một số ví dụ trước đó, mặc dù không liên quan đến chức vụ Tổng thống Hoa Kỳ. Họ cho rằng, những Người lập Hiến của Hoa Kỳ đã không đưa ra một ngoại lệ cụ thể nào cho các cựu tổng thống. Ban quản lý nhận định, dự định của những Người lập Hiến là áp dụng các biện pháp luận tội và kết tội để ngăn chặn tham nhũng trong suốt nhiệm kỳ của các cựu tổng thống.
Bản ghi chú của Ban quản lý Luận tội nêu rõ: “Những Người lập Hiến thừa hiểu để đưa ra một quy tắc mới, trái ngược với thực tiễn lịch sử hàng thế kỷ cho phép các quan chức trốn tránh trách nhiệm giải trình, bằng cách từ chức vào phút cuối hoặc bằng cách đợi đến gần cuối nhiệm kỳ của họ để thực hiện hành vi lạm dụng, hoặc bằng cách che giấu hành vi sai trái cho đến khi họ rời khỏi công vụ".
Phe cánh tả tiếp tục: “Điều này sẽ tạo ra những động cơ cực kỳ nguy hiểm và tiêu cực, đặc biệt là đối với những Tổng thống tìm cách giữ quyền bằng cách lật đổ kết quả bầu cử trong những ngày cuối cùng của họ. Khi thiết lập Hiến pháp, những Người lập Hiến muốn đảm bảo rằng một Tổng thống không bao giờ có thể trở thành Vua; họ đã không bỏ mặc Quốc gia không được bảo vệ trước sự lạm dụng [quyền lực] quanh thời điểm chuyển giao quyền lực từ chính quyền này sang chính quyền kế nhiệm”.
-
- Điện Capitol Hoa Kỳ đằng sau hàng rào dây thép gai cao 8 feet (2,4m) tại Washington, Mỹ, vào ngày 29/1/2021. (Chip Somodevilla/Getty Images)
Bản ghi chú phiên tòa của đảng Dân chủ trích dẫn các đoạn trích từ bài phát biểu ngày 6/1 của Tổng thống Trump tại Washington làm bằng chứng, cho thấy ông đã kích động một cuộc nổi dậy. Ví dụ: bản ghi chú tuyên bố, ông Trump đã kêu gọi những người theo dõi "hãy chiến đấu đến cùng [hoặc] các bạn sẽ không còn đất nước nữa".
Trên thực tế, Tổng thống Trump đã nói lời này khi đề cập đến những nỗ lực từ đội ngũ của ông tại các phòng xử án để tìm lại tính liêm chính của cuộc bầu cử: “Chúng tôi chiến đấu đến cùng. Và nếu các bạn không chiến đấu đến cùng, các bạn sẽ không còn đất nước nữa".
Một trích dẫn có chọn lọc khác từ phía đảng Dân chủ cho thấy ông Trump đã nói: "Các bạn sẽ không bao giờ lấy lại được đất nước của chúng ta với sự yếu nhược. Các bạn phải thể hiện sức mạnh, và các bạn phải mạnh mẽ”.
Tuy nhiên, đảng Dân chủ đã loại bỏ câu trước trong cùng bài phát biểu của Tổng thống Trump, cho thấy ông đang hướng đến các nhà lập pháp đã được triệu tập để xem xét và chứng nhận các phiếu bầu của Cử tri đoàn hôm 6/1.
Khi đó, ông Trump nói: “Chúng ta sẽ đi bộ tới Điện Capitol và chúng ta sẽ cổ vũ cho các thượng nghị sĩ, dân biểu và những phụ nữ dũng cảm của chúng ta, và chúng ta có lẽ sẽ không cổ vũ quá nhiều cho một số người trong số họ".
Ngày 1/2, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện Lindsey Graham thuộc đảng Cộng hòa đã cảnh báo các đồng nghiệp đảng Dân chủ của ông không nên gọi đến các nhân chứng đến tham gia phiên tòa, và ông đe dọa sẽ gọi FBI để làm chứng nếu phe cánh tả làm điều đó.
Phát biểu trên Fox News vào ngày 2/2, ông Graham tuyên bố: “Nếu các vị muốn mở chiếc hộp [Pandora] đó, chúng tôi sẽ yêu cầu FBI vào cuộc và cho chúng ta biết về cách mọi người dân lên kế hoạch trước cho cuộc tấn công này và những gì đã xảy ra với dấu chân an ninh tại Điện Capitol. Các vị sẽ mở ra chiếc hộp [tội lỗi] của Pandora nếu các vị gọi đến [dù chỉ] một nhân chứng".
Tổng thống Trump đã thay thế cố vấn pháp lý hàng đầu của mình vào cuối tuần qua. Đội ngũ pháp lý mới của ông do 2 luật sư Schoen và Castor dẫn đầu, sẽ chỉ có hơn một tuần để chuẩn bị cho phiên tòa.
Du Miên
