'Donald J. Trump - Vị tổng thống của hòa bình'

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trump chủ trương thương thuyết, với bí kíp là "Art of the deal", dùng văn trước, hạn chế dùng võ khi còn có thể. Nhưng khi đã ra chiêu thì nhanh gọn, chính xác, không muốn kéo dài.

Tính đến nay Tổng thống Trump đã đi gần hết nhiệm kỳ. So với rất nhiều đời tổng thống khác, giai đoạn 4 năm của ông chưa hề can dự vào một cuộc chiến mới nào hết. Đó là một thành tích bị làm lu mờ của ông.

Giờ hãy trở ngược thời gian về quá khứ, qua các đời tổng thống để có 1 cái nhìn toàn diện, công bằng hơn.

1. Tổng thống Obama

Đầu năm 2011, mùa xuân Ả rập khởi đầu từ Tunisia đã lan đến Libya. Cuộc nổi dậy bắt đầu, mục tiêu nhằm lật đổ nhà độc tài Muammar Gaddafi.

Tháng 3/2011 Mỹ cùng với đồng mình NATO đã quyết định can dự vào cuộc nội chiến Libya. Sau 7 tháng tấn công, Gaddafi bị giết, Mỹ và đồng minh tuyên bố kết thúc chiến dịch, và rút đi, để lại một Libya vô chính phủ, bạo loạn, cướp bóc khắp nơi. Các phe phái nổi dậy làm nên một cuộc nội chiến mới vào năm 2014.

Cho đến bây giờ Libya vẫn còn bất ổn. Từ một nước có trữ lượng dầu hỏa lớn nhất Châu Phi, Libya đang lâm cảnh đói nghèo.

Sau này chính Obama phải thừa nhận đây là sai lầm tai hại nhất trong 8 năm cầm quyền của ông.

2. Tổng thống Bush con

Xét về góc độ chiến tranh, đây là tổng thống tệ nhất. Ông đưa nước Mỹ lún sâu vào Trung Đông, gây tổn thất lớn lao về cả sức người và của. Nước Mỹ chìm ngập trong nợ nần.

Năm 2001 là sự cố 11/9 với 2 tòa tháp đôi ở New York bị không tặc tấn công khủng bố, mở màn cho chiến dịch tấn công tiêu diệt al-Qaeda.

Mỹ đã tiến quân vào Afghanistan lật đổ Taliban được cho là chứa chấp al-Qaeda và Osama bin Laden. Taliban bị lật đổ nhưng al-Qaeda và Bin Laden trốn thoát. Mỹ bị sa lầy ở Afghanistan, phải vất vả đối phó với du kích chiến của Taliban.

Năm 2003, Mỹ và đồng minh tấn công Iraq nhằm giải trừ vũ khí giết người hàng loạt. Saddam bị bắt sống và xử tử thời gian sau. Nhưng sự thật là tin tức về vũ khí giết người hàng loạt của Iraq là không chính xác. CIA chính là thủ phạm.

Saddam bị lật đổ, nhưng Iraq rơi vào tình trạng hổn loạn trong rất nhiều năm.

Cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq là sai lầm không thể tha thứ thời tổng thống Bush. Mỹ chính thức bị chôn chân ở đây cho đến tận bây giờ.

3. Tổng thống Bill Clinton

Năm 1998, Mỹ và đồng minh NATO quyết định can dự vào cuộc nội chiến của liên bang Nam Tư, với điểm nóng là Kosovo. Chiến dịch oanh tạc của liên quân kéo dài 3 tháng, từ tháng 3 đến tháng 6/1999, với 1000 chiến đấu cơ.

Cuộc chiến này ít nhiều bị mang tiếng, vì có nhiều ngàn thường dân thiệt mạng. Dư luận còn xì xầm rằng tổng thống Clinton muốn dùng đạn bom để lấn át tiếng ồn của công luận Mỹ đang rất nóng với cuộc tình vụng trộm giữa Clinton và thực tập viên Monica Lewinsky.

4. Tổng thống Bush cha

Ngoài cuộc chiến vùng Vịnh (Gulf war) năm 1991, ở đó Mỹ và đồng minh đã đẩy lui quân Iraq tiến chiếm Kuwait trong chiến dịch Sấm Sét (Lightning Campaign), tổng thống Bush còn can dự vào cuộc chiến ở Panama.

Tháng 12/1989, Mỹ đưa 9 ngàn quân vào Panama để lật đổ nhà độc tài Manuel Noriega, người bị Mỹ kết tội buôn ma túy vào nước Mỹ.

5. Tổng thống Ronald Reagan

Năm 1983, Mỹ cùng 6 nước đồng minh vùng Caribbean tiến chiếm đảo quốc Grenada, lật đổ chính phủ đương nhiệm, và thiết lập 1 chính quyền mới. Cuộc can thiệp quân sự của Mỹ này bị nhiều đồng minh lên án, trong đó có Canada và Anh.

6. Tổng thống Trump thì sao?

Dư luận thường cho Tổng thống Trump là bốc đồng, nhưng 4 năm cầm quyền cho thấy ông có sự tính toán khôn ngoan, và đã tránh được những cuộc chiến mới như các vị tiền nhiệm.

Tổng thống Trump hạn chế can dự vào các xung đột quốc tế. Còn khi Mỹ có liên quan, ông luôn chủ trương thương thuyết. Chỉ khi không thành công ông sẽ sử dụng sức mạnh một cách nhanh gọn, chính xác, và không để bị sa lầy vào những cuộc chiến lê thê như các đời tổng thống trước.

Ông đã tránh được xung đột với Triều Tiên mà ngày bàn giao tổng thống Obama đã tiên đoán rằng Trump sẽ đi đến chiến tranh với quốc gia luôn gây gổ để tống tiền này.

Còn nhớ lúc tranh cử, ông tuyên bố sẽ tiêu diệt ISIS nhanh chóng. Đây là tổ chức nhà nước Hồi giáo cực đoan ở Iraq và Syria (ISIS = Islam State of Iraq and Syria), phát triển mạnh và lan ra nhiều nơi trên thế giới vào giữa năm 2014.

ISIS thì ghê rồi. Tính đến cuối nhiệm kỳ của tổng thống Obama 2016, họ đã thực hiện 140 cuộc tấn công khủng bố trên 29 quốc gia ngoài Iraq và Syria. Không ai có thể quên những video ghê rợn cảnh chặt đầu người theo đạo Kito giáo.

Dĩ nhiên là tuyên bố này bị ứng viên Hillary và báo chí cười chế nhạo. Nhưng chưa đầy 1 năm ông đã tiêu diệt gọn lực lượng ISIS trước sự ngạc nhiên của nhiều người. Thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi bỏ trốn.

Đến tháng 10/2019 trong 1 cuộc truy lùng tận sào huyệt, Abu Bakr al-Baghdadi đã nổ bom tự sát, đặt dấu chấm hết cho nhà nước khủng bố ISIS một thời tung hoành đẫm máu ở khu vực Iraq, Syria, và nhiều nơi trên thế giới.

Tổng thống Trump vỗ tay cùng những người ủng hộ chào đón ông tại sân bay Ashville bang North Caroline hôm 24/8/2020. (Ảnh: White House/Shealah Craighead)
Tổng thống Trump vỗ tay cùng những người ủng hộ chào đón ông tại sân bay Ashville bang North Caroline hôm 24/8/2020. (Ảnh: White House/Shealah Craighead)

Lại nói về Iran. Giữa cuối 2019, Iran có nhiều động thái gây hấn. Họ bắn rơi chiếc drone của Mỹ, bắt tàu chở dầu nước ngoài đi ngang eo biển Hormuz. Rồi căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq bị tấn công, 3 công dân Mỹ và Anh thiệt mạng.

Trước tình hình này, Trump đã nhiều lần đặt tay lên cò súng, nhưng ông đã biết kềm chế, tránh vướng vào 1 cuộc chiến khi còn có thể.

Nhưng giọt nước cuối cùng đã làm tràn ly. Đầu năm 2020, tòa đại sứ Mỹ ở Irag bị tấn công bằng rocket, trong đó có bàn tay nhám nhúa của Iran.

Lằn ranh đỏ đã bị xâm phạm, và Trump đến lúc phải xuống tay. Ông đã bất ngờ diệt gọn viên tướng dữ của Iran là Soleimani bằng 1 quả tomahawk chính xác đến từng centimet rót vào chiếc xe hơi chở Soleimani khi vừa ra khỏi phi trường Baghdad.

Đây là 1 mất mát lớn. Soleimani là bậc thầy tổ chức những cuộc tấn công khủng bố vào lực lượng Mỹ và đồng minh. Nhưng Iran đã không hiểu được con người Trump, và phải trả giá đắt.

Nhiều người lo sợ chiến tranh bùng nổ, Iran sẽ trả thù. Trump bị lên án dữ dội. Nhưng cho đến giờ tình hình vẫn ổn, Iran phải mất nhiều thời gian để gượng dậy, và Mỹ vẫn tiếp tục tiến trình rút quân khỏi Trung đông như đã hứa.

Ấn tượng nhất, còn nóng hổi, vào tháng 8/2020 là Thỏa thuận hòa bình giữa Do Thái và Các tiểu vương Ả rập thống nhất mà đạo diễn không ai khác hơn là chính phủ Trump.

Đây là bước đột phá ngoại giao lịch sử không ai ngờ, mở ra hy vọng lớn về thời kỳ hòa bình cho lò lửa Trung đông từ bao đời nay - một chiến tích lừng lẫy, một nhiệm vụ bất khả thi qua nhiều đời tổng thống Mỹ. Tổng thống Trump và nội các xứng đáng nhận được điểm son lịch sử này, dù là ghét hay thương ông.

Tổng thống Trump chào những người ủng hộ tại North Caroline hôm 24/8/2020. (Ảnh: White House/Shealah Craighead)
Tổng thống Trump chào những người ủng hộ tại North Caroline hôm 24/8/2020. (Ảnh: White House/Shealah Craighead)

Như vậy, nói Donald Trump là vị tổng thống của hòa bình cũng không phải là quá đáng.

Còn nhìn bao quát hơn, với hàng loạt sự kiện 4 năm qua thì chính phủ của Tổng thống Trump đã tránh được những cuộc chiến mới như các đời tổng thống trước. Trump chủ trương thương thuyết, với bí kíp là "Art of the deal", dùng văn trước, hạn chế dùng võ khi còn có thể. Nhưng khi đã ra chiêu thì nhanh gọn, chính xác, không muốn kéo dài.

Trump là 1 tổng thống tay ngang. Vì tay ngang nên bị nghi ngờ, chê bai rất nhiều.

Trước cuộc bầu cử tháng 11/2016, 50 chuyên gia hàng đầu về chính sách ngoại giao của đảng Cộng hòa (thực sự là đảng Cộng hòa) đã ký vào một lá thư cảnh cáo rằng Trump không hội đủ tiêu chuẩn (not qualified) để trở thành một tổng thống, hay một vị tổng tư lệnh (commander-in-chief), và ông sẽ là mối nguy lớn cho an ninh và thịnh vượng của nước Mỹ.

Nhưng 2 năm sau, chính những thành viên trong nội các của tổng thống Obama cũng phải thừa nhận Trump, với những cách thức phi chính thống (unorthodox), đã đạt được những thành quả mà các chuyên gia nói trên có nằm mơ cũng không dám nghĩ đến.

Tác giả: Larry De King

Đăng theo Facebook Larry De King với sự đồng ý của tác giả.

(Bài viết thể hiện quan điểm và ý kiến ​​cá nhân của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam)

Xem thêm:



BÀI CHỌN LỌC

'Donald J. Trump - Vị tổng thống của hòa bình'