Vốn là nền kinh tế xếp hạng 'nghèo nhất châu Âu' trước chiến tranh, cuộc chiến gia nhập NATO của Ukraine do ông Tổng thống Volodymyr Zelensky dẫn dắt đối đầu với Nga sẽ xoá sổ thêm 20% GDP của nền kinh tế này. Dù vậy, GDP chưa phải là mất mát lớn nhất, sinh mạng, sự bình yên và buộc phải rời bỏ quê hương của hàng triệu người Ukraine trong cuộc chiến tranh này mới là mất mát lớn nhất; một mất mát không thể đo đếm...
Một báo cáo gần đây của Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) dự báo rằng nền kinh tế Ukraine sẽ thu hẹp 1/5 vào năm 2022; cuộc xâm lược đang diễn ra của Nga tiếp tục gây thiệt hại trầm trong cho quốc gia Đông Âu này.
Hôm thứ Tư (30/03), EBRD có trụ sở tại London, một ngân hàng đầu tư phát triển, phục vụ các quốc gia Đông Âu thuộc khối Liên Xô cũ, đã đưa ra những dự báo đầu tiên kể từ khi bắt đầu cuộc chiến Nga-Ukraine. EBRD dự đoán sự suy giảm kinh tế ngắn hạn cho cả Nga và Ukraine; tổn thất với Ukraine được dự báo khốc liệt hơn rất nhiều so với Nga.
Nhà kinh tế Beata Javorcik của EBRD cho biết: “Cuộc chiến ở Ukraine đã và đang có tác động sâu sắc đến các nền kinh tế trong khu vực EBRD cũng như trên toàn cầu". “Áp lực lạm phát vốn đã đặc biệt cao và có vẻ như chắc chắn giờ đây chúng sẽ còn tồi tệ hơn, điều này sẽ gây ra tác động không cân xứng đối với nhiều quốc gia có thu nhập thấp”.
Các dự báo của EBRD được đưa ra dựa trên giả định rằng một lệnh ngừng bắn sẽ đạt được trong những tháng tới; với giả định này, báo cáo của EBRD dự đoán rằng nền kinh tế Ukraine sẽ giảm 20%, trong khi nền kinh tế Nga sẽ giảm 10%.
Phần lớn thông tin đưa tin trên các phương tiện truyền thông tập trung vào tác động của chiến tranh đối với nền kinh tế Nga, bỏ qua thiệt hại kinh tế nặng nề của quốc gia Đông Âu nhỏ hơn. EBRD khẳng định rằng cuộc chiến hiện tại cú sốc lớn nhất trong chuỗi cung ứng đối với Ukraine kể từ nhưng năm 1970.
Ngay cả trước chiến tranh, Ukraine đã được xếp hạng là quốc gia nghèo nhất ở châu Âu, với GDP bình quân đầu người là 3.115,86 USD vào năm 2020.
Khi còn thuộc khối Liên Xô, Ukraine từng là nền kinh tế lớn thứ hai của khối này. Quy mô kinh tế Ukraine đã thu hẹp đáng kể sau độc lập. Ukraine nhanh chóng tụt hậu so với các quốc gia thuộc Liên Xô trước đây về tốc độ tăng trưởng kinh tế. Một nhà bình luận thậm chí còn đặt biệt hiệu không hay ho chút nào cho Ukraine là "kẻ bệnh hoạn của châu Âu".
Nhà phân tích tài chính Liam Hunt nói với The Epoch Times: “Thể chế Ukraine thiếu các [quy định xác định và bảo vệ] quyền sở hữu mạnh mẽ; thứ mà các quốc gia láng giềng khác, chẳng hạn như Ba Lan và Lithuania, đều có". Ông nói thêm: “Các cáo buộc về tham nhũng từ lâu đã gây ảnh hưởng đến Tòa án Hiến pháp của đất nước. Một số ý kiến cho rằng những nỗ lực hướng tới cải cách ruộng đất và thiết lập thị trường đất nông nghiệp đã bị cản trở bởi các hành động của Tòa án. Trừ khi cải cách tư pháp được thực hiện, đầu tư nước ngoài vào Ukraine vẫn là một nỗ lực có rủi ro cao”.
Ukraine phải chịu thêm một bước thụt lùi vào năm 2020 đại dịch Covid-19. Trong năm 2020 khiến GDP của quốc gia này giảm 5%.
Không cần phải nói, chiến tranh bùng nổ vào tháng Hai không làm cho Ukraine tuyệt đối không còn hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài; nguồn vốn đầu tư nước ngoài rất cần thiết để thúc đẩy nền kinh tế non trẻ này.
Tuy nhiên, có một chút ánh sáng cho quốc gia đang bị đe dọa: Dự báo của EBRD cũng dự đoán rằng, giả sử một lệnh ngừng bắn đạt được trong những tháng tới, nền kinh tế Ukraine sẽ phục hồi tới 23% vào năm 2023, ngay cả khi nền kinh tế Nga được dự đoán là trì trệ trong năm dương lịch tiếp theo.
Nếu dự báo này thành hiện thực, điều đó có nghĩa là hai năm sau cuộc xâm lược của Nga sẽ thực sự đưa nền kinh tế Ukraine phục hồi trở lại, bất chấp những chi phí nhân mạng của chiến tranh. Tuy nhiên, ngay cả khi phục hồi như dự báo của EBRD, Ukraine cần rất nhiều sức mạnh, thời gian để sánh vai với các nước láng giềng châu Âu giàu có hơn.
Thanh Đoàn
Theo The Epoch Times
