Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cho biết, bà muốn có "cuộc đối thoại có ý nghĩa" với Trung Quốc nhưng chỉ khi Bắc Kinh sẵn sàng ngừng đối kháng và thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau, trong một bài phát biểu vào ngày 10/10 khi Đài Loan kỷ niệm Quốc khánh.
Bà Thái nói: “Chúng tôi cam kết duy trì sự ổn định giữa hai bên bờ eo biển, nhưng đây không phải là điều mà Đài Loan có thể làm một mình; đó là trách nhiệm chung của cả hai bên”.
Bà Thái nhấn mạnh: “Ở giai đoạn này, vấn đề cấp bách nhất giữa hai bờ eo biển là thảo luận về cách thức chúng ta có thể sống trong hòa bình và cùng tồn tại dựa trên sự tôn trọng, thiện chí và hiểu biết lẫn nhau. Chừng nào chính quyền Bắc Kinh sẵn sàng giải quyết các mâu thuẫn và cải thiện quan hệ giữa 2 eo biển, đồng thời duy trì sự bình đẳng và phẩm giá, thì chúng tôi sẵn sàng phối hợp để tạo điều kiện cho đối thoại có ý nghĩa”.
Ngày Quốc khánh của Đài Loan đánh dấu sự khởi đầu của cuộc Khởi nghĩa Vũ Xương vào năm 1911, lật đổ hoàng đế nhà Thanh và thành lập Trung Hoa Dân Quốc.
Trung Hoa Dân Quốc sau đó đã rút lui về lãnh thổ quốc đảo Đài Loan ngày nay sau khi bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đánh bại trong Nội chiến Trung Quốc. Đài Loan có tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc.
Còn Trung Quốc đại lục hay Trung Quốc, có tên chính thức là Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, vốn luôn coi Đài Loan tự trị là một phần lãnh thổ của mình và luôn uy hiếp sáp nhập Đài Loan bằng vũ lực nếu cần thiết.
Căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan đã gia tăng đáng kể trong những tháng gần đây, với việc Bắc Kinh không ngừng điều máy bay ném bom và máy bay chiến đấu xâm phạm vào không phận của quốc đảo. Đã có ít nhất 46 sự lần xâm phạm trong khoảng thời gian hơn 1 tuần từ ngày 17/9 đến ngày 24/9, theo Bộ Quốc phòng Đài Loan.
Vào trước lễ kỷ niệm Quốc khánh Đài Loan, Bộ Quốc phòng Đài Loan đã báo cáo một số vụ vi phạm khác khi 2 máy bay vận tải quân sự của Trung Quốc xâm nhập không phận phía đông nam của Đài Loan. Để đáp trả, quân đội Đài Loan đã điều máy bay phản lực để đánh chặn máy bay Trung Quốc.
Trong bài phát biểu vào ngày 10/10 của mình, bà Thái đã dẫn lời nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình gần đây nói rằng “sẽ không bao giờ tìm kiếm bá quyền, bành trướng hoặc phạm vi ảnh hưởng”. Theo các hãng truyền thông nhà nước của Trung Quốc, ông Tập đã đưa ra tuyên bố này trong một bài phát biểu vào ngày 22/9 trong kỳ họp thứ 75 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Tổng thống Đài Loan bày tỏ hy vọng rằng những tuyên bố của ông Tập sẽ đánh dấu “sự khởi đầu của sự thay đổi thực sự của [Trung Quốc]”, vì nhiều nước bày tỏ quan ngại về “bành trướng ngày càng mở rộng của Trung Quốc”.
Tuy nhiên, bà Thái cho biết, Đài Loan sẽ tích cực tham gia trong cộng đồng quốc tế khi hợp tác với các quốc gia đồng minh.
“Chúng tôi sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc thiết lập các trật tự mới trong khu vực và quốc tế. Chúng tôi sẽ xây dựng các liên minh dựa trên các giá trị chung và quan hệ hữu nghị trong cộng đồng quốc tế, đồng thời tiếp tục tăng cường quan hệ đối tác với các quốc gia có cùng chí hướng và thân thiện. Chúng tôi cũng sẽ tham gia tích cực hơn vào các đối thoại và hợp tác đa phương trong khu vực và quốc tế”, bà Thái nói.
Trước bài phát biểu của mình, bà Thái và Phó Tổng thống Đài Loan William Lai đã gặp gỡ các quan chức nước ngoài tham dự lễ kỷ niệm Quốc khánh tại Tòa nhà Văn phòng Tổng thống Đài Loan. Trong số các quan chức có William Brent Christensen - Giám đốc Văn phòng Đài Bắc của Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan. Đây là cơ quan được coi là đại sứ quán không chính thức của Hoa Kỳ tại Đài Loan.
Washington hiện duy trì mối quan hệ phi ngoại giao với Đài Bắc sau khi cắt đứt quan hệ ngoại giao chính thức với quốc đảo để chuyển sang quan hệ với Bắc Kinh vào năm 1979. Mối quan hệ song phương này đã trở nên căng thẳng chưa từng thấy dưới thời chính quyền Tổng thống Trump.
Hai quan chức cấp cao của Hoa Kỳ đã đến thăm Đài Loan trong những tháng gần đây, bao gồm: Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh - ông Alex Azar và Thứ trưởng Ngoại giao - ông Keith Krach.
Ngày 9/10, Thượng nghị sĩ Ted Cruz đưa ra một tuyên bố công nhận Ngày Quốc khánh của Đài Loan. Thượng nghị sĩ đã đến thăm Đài Loan để tham gia lễ kỷ niệm Quốc khánh của nước này năm 2019.
Ông Cruz tuyên bố: “Trước sự thù địch ngày càng gia tăng, Đài Loan đã kiên cường chống lại các chiến thuật đàn áp và bắt nạt của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Nước Mỹ tự hào khi sát cánh cùng người dân Đài Loan”.
Nguyễn Minh
Theo Epoch Times tiếng Anh
