Sau một tuần liên tục tiến công và không gặp quá nhiều sự phản kháng từ quân đội Afghanistan, chiều 15/8 (theo giờ Việt Nam), phiến quân Taliban đã chính thức tiến vào thủ đô Kabul.
7:47 - Đại sứ quán Mỹ ở Kabul hạ cờ
BBC đưa tin, qua đêm 15/8, lá cờ Mỹ tại đại sứ quán Hoa Kỳ ở Kabul đã được hạ xuống - đánh dấu bước cuối cùng trong quá trình sơ tán nhân viên khỏi đại sứ quán.
Theo một báo cáo của AFP, "hầu hết" các nhân viên của Đại sứ quán đã ở sân bay quốc tế Hamid Karzai của thành phố chờ di tản.
Mỹ đã gửi thêm 1.000 quân để viện trợ quá trình này, có nghĩa là 6.000 nhân viên quân sự đang ở trên mặt đất tại thời điểm này.
7:38 - Mỹ tiếp quản quyền kiểm soát không lưu ở Kabul
Quân đội Mỹ sẽ kiểm soát không lưu ở Kabul khi họ gấp rút đưa các nhân viên đại sứ quán ra khỏi đất nước.
Một tuyên bố của Bộ Ngoại giao cho biết, đây là một trong số các bước nhằm tạo điều kiện cho việc sơ tán "nhân viên Hoa Kỳ và đồng minh" một cách nhanh chóng.
Sân bay Kabul tiếp tục hỗn loạn khi hàng ngàn người đang vội vã chạy loạn khỏi Afghanistan.
Tuyên bố nói thêm rằng Hoa Kỳ sẽ đẩy nhanh việc sơ tán hàng nghìn người Afghanistan đủ điều kiện để được hưởng các hành động đặc biệt. Trong tuần qua có gần 2.000 người đã trở về Mỹ.
4:19 - Taliban tuyên bố kết thúc chiến tranh
Reuters đưa tin, người phát ngôn của văn phòng chính trị của Taliban hôm Chủ nhật 15/8 tuyên bố chiến tranh đã kết thúc ở Afghanistan và kêu gọi quan hệ hòa bình với cộng đồng quốc tế.
Người phát ngôn Mohammad Naeem cho biết trong các cuộc phỏng vấn với Al Jazeera TV, Taliban không muốn bị cô lập và cách thức cai trị cũng như hình thức chế độ sẽ sớm rõ ràng.
Taliban sẽ tôn trọng các quyền và quyền tự do ngôn luận của phụ nữ và thiểu số trong luật Sharia, Naeem nói thêm.
Naeem cho biết Taliban muốn có quan hệ hòa bình và muốn phát triển một số kênh liên lạc đã được thiết lập với nước ngoài.
"Chúng tôi yêu cầu tất cả các quốc gia và thực thể ngồi lại với chúng tôi để giải quyết mọi vấn đề", ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Al Jazeera TV.
Lực lượng nổi dậy của Taliban đã tiến vào Kabul ngày Chủ nhật và Tổng thống Ashraf Ghani đã rời Afghanistan nói rằng ông muốn tránh đổ máu, đưa các chiến binh Hồi giáo tiến gần đến việc tiếp quản đất nước sau hai thập kỷ bị Mỹ và lực lượng nước ngoài lật đổ.
Naeem nói rằng không có cơ quan ngoại giao hoặc trụ sở nào bị nhắm vào tầm ngắm của Taliban. Phiến quân sẽ đảm bảo an toàn cho công dân và các phái đoàn ngoại giao.
Việc ông Ghani bỏ trốn thật bất ngờ và "ngay cả những người thân thiết của ông ta cũng không ngờ tới", Naeem nói.
"Chúng tôi sẵn sàng đối thoại với tất cả các nhân vật Afghanistan và sẽ đảm bảo cho họ sự bảo vệ cần thiết", ông nói với Al Jazeera Mubasher TV.
Người phát ngôn nói, Taliban đã nhìn thấy thành quả của những nỗ lực và hy sinh trong 20 năm và sẽ áp dụng chính sách không can thiệp vào công việc của nước khác và ngược lại nước ngoài không nên can thiệp vào Afghanistan.
"Chúng tôi đã đạt được những gì chúng tôi đang tìm kiếm, đó là tự do của đất nước chúng tôi và độc lập của nhân dân chúng tôi. Chúng tôi sẽ không cho phép bất cứ ai sử dụng vùng đất của chúng tôi để nhắm mục tiêu vào bất kỳ ai, và chúng tôi không muốn làm hại người khác".
"Chúng tôi không nghĩ rằng các lực lượng nước ngoài sẽ lặp lại kinh nghiệm thất bại của họ ở Afghanistan một lần nữa", người phát ngôn của Taliban nói.
23:16 - Taliban chiếm dinh tổng thống
BBC đưa tin, Taliban tuyên bố đã chiếm được dinh tổng thống ở Kabul.
Theo nhà báo địa phương Bilal Sarwary, người đã nói chuyện với hai người Afghanistan tham gia đàm phán trực tiếp, một phần của thỏa thuận là Tổng thống Ghani sẽ tham gia nghi lễ chuyển giao quyền lực bên trong cung điện - nhưng thay vào đó ông và các trợ lý cấp cao đã rời khỏi đất nước sớm hơn vào ngày Chủ nhật 15/8.
"Các nhân viên được cho là cũng đã rời đi ngay sau đó không còn một ai", các phụ tá cho biết. Taliban sau đó nói với hãng tin Reuters rằng dinh tổng thống đã nằm trong tay phiến quân.
Chưa có xác nhận từ các quan chức chính phủ.
23:06: Người bị thương được chuyển 'đến bệnh viện Kabul'
Theo tin từ BBC, một tổ chức phi chính phủ điều hành một bệnh viện ở Kabul tuyên bố có hơn 40 người bị thương được đưa đến bệnh viện của họ - hầu hết đều từ khu vực Qarabagh, nơi đã xảy ra giao tranh.
22:55 - Đại sứ quán Mỹ: 'Súng nổ ở sân bay Kabul'
Đại sứ quán Mỹ báo cáo, có tiếng súng tại sân bay Kabul, tình hình an ninh ở khu vực sân bay đang xấu đi.
Các quan chức hướng dẫn các công dân Mỹ trong khu vực đến nơi trú ẩn, vì "tình hình an ninh ở Kabul đang thay đổi nhanh chóng".
Tất cả người Mỹ cần hỗ trợ rời Kabul đều được yêu cầu đăng ký trực tuyến, sau khi đại sứ quán dừng hoạt động.
21: 57 - Blinken: 'Tình hình ở đây không hề giống Sài Gòn'
Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken cho biết Mỹ đang chuyển khu phức hợp Đại sứ quán của mình đến sân bay Kabul.
Ông nói với ABC News: "Đó là lý do tại sao chúng tôi có lực lượng sẵn sàng - để đảm bảo rằng chúng tôi có thể làm điều này một cách an toàn và có trật tự. Mọi người sẽ ra khỏi khu phức hợp là đến sân bay".
Ông nói thêm rằng đại sứ quán có danh sách người sơ tán và đang tăng gấp đôi nỗ lực để hỗ trợ họ.
Ông cũng phủ nhận bất kỳ sự so sánh nào về tình hình hiện tại với sự thất thủ năm 1975 của Sài Gòn, ở Việt Nam, và nhấn mạnh rằng phái bộ Afghanistan đã "thành công".
"Đây không hề giống Sài Gòn”, ông nói.
Ông Blinken nói điều này để đáp lại thành viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ Steve Scalise gọi việc rút quân của Hoa Kỳ là một "thất bại kinh hoàng".
Ông Scalise nói với CBS News hôm Chủ nhật rằng việc sơ tán đại sứ quán Hoa Kỳ ở Kabul là "khoảnh khắc Sài Gòn của Tổng thống Biden".
Ông đổ lỗi cho sự sụp đổ của Afghanistan là do Tổng thống Biden và nhóm tình báo của ông, cáo buộc những dự đoán của họ là "sai lầm nghiêm trọng".
21:53 - 'Tôi đã đi bộ năm giờ đồng hồ để đến sân bay'
Hãng tin BBC cho hay, Saeedi * là một sinh viên 22 tuổi đến từ Kabul. Saeedi đã đi bộ hơn năm tiếng đồng hồ để đến sân bay ngày hôm nay.
"Chân của tôi đau nhức và phồng rộp khiến tôi ckhông đứng nổi nữa", anh nói với BBC.
"Kabul giống như một thị trấn quân sự - mọi người mặc trang phục truyền thống, nhưng họ có vũ khí và đang bắn trong không trung. Nó khiến tôi nhớ đến câu chuyện chiến tranh mà tôi đã từng được nghe cha mẹ kể".
Saeedi sắp bắt đầu học Thạc sĩ ở Istanbul. Anh trở lại Kabul để dành thời gian cho gia đình trước khi khóa học của anh bắt đầu.
"Bây giờ tôi rời đi, tôi nghĩ về gia đình của mình - họ không có cách nào để trốn thoát. Tôi không nhìn thấy tương lai".
21:13 - Taliban phóng thích tù nhân khỏi nhà tù Kabul
BBC đưa tin, Taliban phóng thích tù nhân khỏi nhà tù Pul-e-Charkhi ở Kabul - nhà tù lớn nhất ở Afghanistan.
Trước đó, vào Chủ nhật, lực lượng Taliban đã tràn qua nhà tù quân sự tại căn cứ không quân Bagram trước đây của Hoa Kỳ.
Taliban và các chiến binh cực đoan, bao gồm cả những kẻ thuộc Nhà nước Hồi giáo, nằm trong số 5.000 tù nhân đang bị giam giữ tại nhà tù Bagram.
21:09 - Tống thống Afghanistan Ghani đã rời đất nước đến Tajikistan
Theo hãng tin Reuters, Tổng thống Afghanistan đã rời nước này để đến Tajikistan.
Một quan chức cấp cao của Bộ Nội vụ Afghanistan cho biết ông Ghani đã rời nước này để đến Tajikistan. Khi được yêu cầu bình luận, văn phòng tổng thống "không thể nói bất cứ điều gì về di chuyển của ông Ashraf Ghani vì lý do an ninh".
Một đại diện của Taliban cho biết nhóm phiến quân đang tìm hiểu ví trí hiện tại của ông Ghani.
17:09 - Căn cứ không quân Bagram của Afghanistan đã đầu hàng Taliban
Hãng tin Associated Press đưa tin rằng, một quan chức Afghanistan cho biết, các lực lượng quân sự nước này tại căn cứ không quân Bagram đã đầu hàng Taliban. Trước đó, căn cứ này từng thuộc về quân đội Mỹ và có nhà tù giam giữ 5.000 tù nhân.
Trong số những tù nhân này có cả các tay súng của Taliban và của Nhà nước Hồi giáo (Islamic State).
-
- Các chiến binh Taliban lái một chiếc xe của Quân đội Quốc gia Afghanistan (Afghan National Army - ANA) qua một con phố ở Kandahar ngày 13/8/2021. (AFP qua Getty Images)
17:02 - Phiến quân Taliban chính thức tiến vào Kabul
Phóng viên Sune Engel Rasmussen phụ trách đưa tin về các khu vực Afghanistan và Iran của hãng tin The Wall Street Journal vừa cập nhật trên tài khoản Twitter của anh cách đây ít phút rằng, nhóm khủng bố Taliban đang tiến quân vào thủ đô Kabul của Afghanistan.
I never thought we'd run this headline in 2021, but here we go: Afghanistan's Taliban Enter Kabul https://t.co/O9DPtuDYQz via @yarotrof
— Sune Engel Rasmussen (@SuneEngel) August 15, 2021
Trước đó, phóng viên Rasmussen cho biết, các nhân viên tại trường Đại Học Mỹ ở Afghanistan đang tiến hành việc thiêu hủy các tài liệu có chứa thông tin về các sinh viên của trường, nhằm bảo vệ danh tính cũng như tính mạng cho các em, theo The Guardians.
16:28 - Bộ trưởng Nội vụ Afghanistan: Kabul sẽ tiến hành trao lại quyền lực cho "chính quyền chuyển giao"
Trước đó, The Guardians đưa tin rằng, Tổng thống của Afghanistan là ông Ashraf Ghani đã có cuộc hội đàm khẩn cấp vào khoảng 16h20 ngày 15/8 (theo giờ Việt Nam) với Đại sứ đặc biệt Hòa giải Afghanistan của Mỹ là ông Zalmay Khalilzad và các quan chức cấp cao khác của NATO, trong lúc quân đội Mỹ đang đưa các quan chức Mỹ rời đại sứ quán bằng trực thăng.
-
- Một tên khủng bố Taliban cầm một quả lựu đạn phóng tên lửa (RPG) dọc theo vệ đường ở Herat, Afghanistan, vào ngày 13/8/2021. (AFP qua Getty Images)
16:26 - Đàm phán viên của Taliban tiến vào dinh Tổng thống Afghanistan để chuẩn bị "chuyển giao quyền lực"
Báo The Guardians dẫn lời một phát ngôn viên của Taliban cho biết, lực lượng của nhóm phiến quân đang "chờ đợi một cuộc chuyển giao hòa bình" ở Kabul sau khi nhóm khủng bố này tiến vào khu vực ngoại vi của thủ đô Afghanistan.
(Bài tiếp tục cập nhật)
