Hơn 30 nhà lập pháp thuộc Đảng Cộng hòa ở cả 2 viện của Quốc hội mới đây đã đưa ra các nghị quyết thúc giục chính phủ Hoa Kỳ bắt đầu đàm phán hiệp định thương mại tự do (FTA) với Đài Loan.
Vào ngày 23/12, Dân biểu Guy Reschenthaler của tiểu bang Pennsylvania cho biết trong một tuyên bố rằng: "Là một đối tác thương mại quan trọng của Hoa Kỳ và tiểu bang Pennsylvania, hiệp định thương mại tự do với Đài Loan sẽ tăng cường quan hệ đối tác kinh tế, ngoại giao và an ninh của chúng ta ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương; đồng thời chống lại sự xâm nhập của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong khu vực".
Các dân biểu bao gồm Reschenthaler của Pennsylvania, Steve Chabot của Ohio và Mario Diaz-Balart của Floria đã đưa ra Nghị quyết (H. Res. 1268) vào ngày 17/12. Cùng ngày, Thượng nghị sĩ Pat Toomey của Pennsylvania đã đưa ra Nghị quyết tương tự (S. Res. 804) tại Thượng viện. Nghị quyết này có sự tham gia của 25 Thượng nghị sĩ, trong đó gồm có Thượng nghị sĩ Tom Cotton, Thượng Nghị sĩ John Kennedy và Thượng nghị sĩ Marco Rubio.
Các nghị quyết của Quốc hội không có hiệu lực pháp lý và không cần phải được Tổng thống ký.
“Xây dựng mối quan hệ thương mại chặt chẽ hơn giữa Hoa Kỳ và Đài Loan là một lợi ích đôi bên cùng có lợi cho cả 2 quốc gia”, Thượng nghị sĩ Toomey khẳng định trong một tuyên bố.
Ông Toomey nói thêm rằng: “Người lao động và các nhà sản xuất Mỹ sẽ có nhiều khách hàng hơn, người tiêu dùng Mỹ sẽ được tiếp cận với hàng hóa giá cả phải chăng hơn, cả 2 nền kinh tế sẽ phát triển nhanh hơn và Mỹ sẽ tăng cường mối quan hệ với một đồng minh quan trọng trong khu vực và tăng cường tham gia vào hoạt động kinh tế ở khu vực Ấn Độ Dương".
Đài Loan là đối tác thương mại hàng hóa lớn thứ 10 của Hoa Kỳ vào năm 2019, với thương mại hàng hóa song phương chiếm 85,5 tỷ USD, theo thống kê của chính phủ Hoa Kỳ. Thương mại song phương về hàng hóa và dịch vụ đạt khoảng 104 tỷ USD vào cuối năm 2019.
Trong khi đó, nền kinh tế Đài Loan phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Đài Loan - chiếm 24,3% tổng kim ngạch thương mại của quốc đảo vào năm 2019. Hoa Kỳ đứng ở vị trí thứ 2, với 13,2%.
Nỗ lực của Đài Loan trong việc ký kết các hiệp định tự do thương mại (FTA) với các quốc gia trên thế giới đã bị cản trở do chính quyền Trung Quốc phản đối.
Bắc Kinh vốn luôn coi quốc đảo này là một phần lãnh thổ của mình mà một ngày nào đó phải thống nhất với Đại Lục. Tuy nhiên, Đài Loan vốn là một nền kinh tế thị trường dân chủ với hệ thống tiền tệ, quân đội và hiến pháp riêng.
Vào ngày 20/11/2017, Tạp chí Tài chính Úc đưa tin rằng, chính phủ Úc đã quyết định tạm dừng các cuộc đàm phán FTA với Đài Loan dưới sức ép của Bắc Kinh, đặc biệt là sau khi Trung Quốc và Úc ký một FTA vào năm 2015.
Một ngày sau khi Trung Quốc và Úc ký FTA, phát ngôn viên Lu Kang của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào thời điểm đó, đã được hỏi về tin tức của Úc, trong một cuộc họp báo hàng ngày. Ông Lu Kang tuyên bố rằng, Trung Quốc phản đối “bất kỳ hợp đồng và trao đổi chính thức nào” giữa các đồng minh của Bắc Kinh với Đài Loan.
Phát ngôn viên Kang nói thêm rằng, các quốc gia nên “tuân theo nguyên tắc một Trung Quốc” và “xử lý các vấn đề có liên quan một cách thận trọng”.
Các quốc gia đã ký FTA với Đài Loan bao gồm New Zealand, Panama, Guatemala và Nicaragua. Hai quốc gia Trung Mỹ là đồng minh ngoại giao của Đài Loan; Hoa Kỳ hiện không phải là đồng minh của Đài Loan nhưng đã duy trì mối quan hệ bền chặt với quốc đảo này trên cơ sở Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA).
Đại diện của Đài Loan tại Hoa Kỳ, bà Hsiao Bi-Khim hoan nghênh nghị quyết này. Bà nói: “Vì cả Đài Loan và Hoa Kỳ đều đang nỗ lực hết sức để đảm bảo an ninh cho chuỗi cung ứng, các mối quan hệ thương mại sẽ cung cấp cho chúng ta khả năng phục hồi tốt hơn và khôi phục tăng trưởng kinh tế của chúng ta sau đại dịch COVID, hiệp định thương mại song phương sẽ là hợp lý và cần thiết để đạt được những mục tiêu đó”.
Trước đó, cũng đã có sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng đối với việc Hoa Kỳ tiến hành một FTA với Đài Loan.
Vào tháng 12/2019, 161 nhà lập pháp Hạ viện đã ký vào một bức thư chung gửi tới Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer, kêu gọi ông bắt đầu đàm phán FTA với Đài Loan.
Nguyễn Minh
Theo Epoch Times tiếng Anh
