Lượng tiền gửi tại các ngân hàng nhỏ của Mỹ đã giảm kỷ lục trong tuần kết thúc vào ngày 15/3/2023, do sự sụp đổ của Ngân hàng Thung lũng Silicon (SVB) khiến người gửi tiền hoảng sợ và khiến nhiều người rút tiền tiết kiệm.
Dữ liệu từ Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cho thấy, tiền gửi tại các ngân hàng nhỏ — những ngân hàng nhỏ hơn 25 ngân hàng lớn nhất — đã giảm 119 tỷ USD xuống còn 5,46 nghìn tỷ USD, nhiều hơn gấp đôi so với mức giảm kỷ lục trước đó.
Trong khi đó, tiền gửi tại các ngân hàng lớn của Mỹ đã tăng 67 tỷ USD trong tuần kết thúc vào ngày 15/3, đạt 10,74 nghìn tỷ USD.
Điều này cho thấy rằng các ngân hàng lớn hơn, thường được coi là "quá lớn để cho phép sụp đổ" và có nhiều khả năng nhận được cứu trợ trong trường hợp gặp khó khăn, là những người hưởng lợi từ sự dao động trong tiền gửi.
Ngành ngân hàng nổi sóng, và những lo lắng rộng lớn hơn trong ngành này, xuất hiện sau sự sụp đổ ngoạn mục của SVB — ngân hàng có tỷ lệ cao bất thường các khoản tiền gửi không được bảo hiểm, nghĩa là những khoản vượt quá mức trần bảo đảm tiền gửi là 250.000 USD.
Gần 94% tiền gửi tại SVB không được bảo hiểm. Điều này có nghĩa là chúng có thể bị mất đi trong trường hợp ngân hàng sụp đổ, và khi những người gửi tiền biết tin SVB lỗ 1,8 tỷ USD khi bán trái phiếu, họ đã vội vã rút tiền.
"Chỉ 1% số ngân hàng là có mức đòn bẩy không được bảo hiểm cao hơn [mức của SVB]. Kết hợp lại, các khoản lỗ và đòn bẩy không được bảo hiểm đã tạo ra động lực cho một cuộc rút tiền gửi không bảo hiểm hàng loạt tại SVB", các nhà nghiên cứu cho biết trong một bài đăng gần đây trên Mạng Nghiên cứu Khoa học Xã hội (SSRN). Bài đăng này cho hay, có 186 ngân hàng trên khắp nước Mỹ có nguy cơ sụp đổ nếu người gửi tiền của họ rút tiền.
Một ngày trước khi SVB sụp đổ, khách hàng của họ đã rút 42 tỷ USD chỉ trong một ngày, khiến số dư tiền mặt của SVB bị âm khoảng 1 tỷ USD.
Chính quyền California đã can thiệp và chỉ định Công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC) làm người tiếp nhận tài sản. FDIC đã thành lập một ngân hàng bắc cầu — được gọi là Ngân hàng Cầu nối Thung lũng Silicon. FDIC đã chuyển tất cả các khoản tiền gửi của khách hàng sang ngân hàng bắc cầu — ngân hàng này vẫn tiếp tục hoạt động bình thường — và đưa ra một bảo đảm lên toàn bộ các khoản tiền gửi, để ngăn chặn dòng tiền gửi tiếp tục chảy ra. Bảo đảm toàn bộ các khoản tiền gửi có nghĩa là gỡ bỏ mức trần tiền gửi được bảo hiểm 250.000 USD và bảo vệ tất cả các khoản tiền gửi khỏi bị mất đi.
Đồng thời, Fed đã thiết lập một cơ chế cho vay khẩn cấp dành cho các ngân hàng, để giúp họ tiếp cận với nguồn thanh khoản dồi dào và đáp ứng nhu cầu tiền mặt của người gửi tiền.
Các khoản vay bởi các ngân hàng nhỏ đã tăng 252 tỷ USD lên mức kỷ lục 669,6 tỷ USD trong tuần kết thúc vào ngày 15/3.
"Kết quả là, các ngân hàng nhỏ có thêm 97 tỷ USD tiền mặt vào cuối tuần, cho thấy rằng một số khoản vay là để gây dựng khoản tiền dự định dùng trong tình huống khó khăn, như một biện pháp phòng ngừa trong trường hợp người gửi tiền yêu cầu rút tiền của họ", nhà phân tích của Capital Economics là Paul Ashworth cho biết.
Không rõ liệu việc dòng tiền gửi chảy ra khỏi các ngân hàng nhỏ hơn có tiếp tục hay không.
"Dòng tiền gửi trong hệ thống ngân hàng đã ổn định trong tuần qua", Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết hôm 22/3.
Một số người cho rằng, để xoa dịu những người gửi tiền đang lo lắng và ngăn chặn tiền gửi chảy ra ngoài, FDIC nên tạm thời gỡ bỏ mức trần bảo hiểm tiền gửi, và đưa ra một bảo đảm chung cho toàn bộ ngành ngân hàng Mỹ. Tuy nhiên, một biện pháp như vậy sẽ cần có sự chấp thuận của quốc hội, và một số nhà lập pháp — đặc biệt là các thành viên của nhóm chính trị Freedom Caucus — đã bày tỏ sự phản đối.
Bảo đảm cho toàn bộ?
Những nhà lãnh đạo hàng đầu nước Mỹ đã đưa ra những tín hiệu lẫn lộn về việc mở rộng bảo đảm tiền gửi.
Tổng thống Joe Biden cho biết trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại Ottawa hôm 24/3 rằng, nếu có nhiều ngân hàng sụp đổ hơn ở Mỹ, thì bảo đảm tiền gửi rộng lớn hơn là có khả năng.
"Nếu chúng tôi thấy rằng có nhiều bất ổn hơn ban đầu, chúng tôi sẽ có thể yêu cầu FDIC sử dụng quyền lực mà họ có để đảm bảo cho những [khoản tiền gửi] trên 250.000 USD như họ đã từng làm", Tổng thống Biden nói.
Nếu không có sự chấp thuận của quốc hội để mở rộng bảo đảm tiền gửi một cách rộng rãi, thì cách duy nhất khả dụng là các cơ quan tài chính Mỹ đưa ra "các ngoại lệ mà gây rủi ro cho hệ thống" đối với các ngân hàng riêng lẻ, mà sự sụp đổ của chúng được coi là có khả năng gây bất ổn cho hệ thống tài chính. Một ngoại lệ như vậy đã được thực hiện trong trường hợp của SVB và Ngân hàng Signature, đã sụp đổ vài ngày sau SVB do lây lan.
Tổng thống Biden nói rằng các ngân hàng Mỹ đang ở "tình trạng khá tốt" và tiền gửi vẫn an toàn, đồng thời thêm rằng ông không nghĩ ngành ngân hàng sắp sụp đổ.
"Và vì vậy tôi nghĩ rằng sẽ mất một thời gian để mọi thứ lắng xuống", ông Biden tiếp tục. "Nhưng tôi không cho rằng có bất cứ thứ gì sắp phát nổ đến nơi".
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp kín của Hội đồng Giám sát Ổn định Tài chính (FSOC) hôm 24/3 để đánh giá các diễn biến của thị trường.
FSOC đã thảo luận về các tình trạng hiện tại của ngành ngân hàng và kết luận rằng "hệ thống ngân hàng của Mỹ vẫn vững chãi và có sức bật", một tuyên bố từ Bộ Tài chính cho hay.
Bà Yellen cho biết trong phiên điều trần tại Thượng viện vào ngày 22/3 rằng, việc mở rộng bảo đảm tiền gửi ra toàn bộ ngành ngân hàng Mỹ không được coi là một lựa chọn tức thời. Một ngày trước đó, bà nói rằng các cơ quan chức năng sẵn sàng sử dụng tất cả các công cụ có sẵn trong trường hợp việc rút tiền hàng loạt lây lan.
Cựu chủ tịch FDIC Sheila Bair đã lên tiếng phản đối việc mở rộng bảo đảm tiền gửi trong trường hợp của SVB và Signature, mô tả biện pháp này giống như một gói cứu trợ và gây hại nhiều hơn lợi bằng cách gây hoảng sợ cho những người gửi tiền có số dư lớn không được bảo hiểm tại các ngân hàng khác.
Tuy nhiên, bà Bair nói rằng, nếu cuộc khủng hoảng trở nên tồi tệ hơn, thì Quốc hội nên hành động để thông qua việc mở rộng tạm thời bảo đảm tiền gửi trên toàn hệ thống rộng lớn hơn như một biện pháp xây dựng lòng tin.
Theo The Epoch Times
Cao Dương biên dịch
