Gần 1 năm đã trôi qua kể từ Lễ nhậm chức của Tổng thống Biden. Bất chấp những nỗ lực phục hồi nền dân chủ Mỹ của Tổng thống Biden, hầu hết người Mỹ trong cuộc thăm dò mới nói rằng nền dân chủ của Hoa Kỳ đang gặp khủng hoảng, ngày càng bị xói mòn, The Hill cho hay.
Trên toàn thế giới cũng có nhiều nghi ngờ về việc liệu Hoa Kỳ có thể thực sự đóng vai trò là ngọn đuốc cho nền dân chủ hay không. Phần lớn đảng viên Đảng Cộng hòa vẫn tin vào cựu Tổng thống Donald Trump và tuyên bố của ông về những gian lận cử tri trong cuộc đua tổng thống năm 2020. Ký ức về cuộc bạo loạn ngày 6/1 tại Điện Capitol vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí mọi người.
The Hill cho hay, với những cáo buộc về gian lận cử tri chưa được làm rõ, để đảm bảo tính trung thực của bầu cử, 19 bang của Mỹ đã thông qua luật bỏ phiếu hạn chế hơn. Các luật này hạn chế bỏ phiếu qua thư, thắt chặt các yêu cầu nhận dạng (đã quá đầy đủ), giảm số lượng địa điểm bỏ phiếu, rút ngắn thời gian bỏ phiếu sớm và, hoặc tăng số lượng cử tri trên mỗi khu vực bầu cử.
Trong khi đó, Hạ viện Hoa Kỳ đưa ra Dự luật H.R.1 nhằm mở rộng quyền tiếp cận bầu cử của cử tri. Dự luật đồng thời cũng giới hạn việc cập nhật danh sách cử tri hàng năm để loại bỏ những cử tri không còn sống hoặc đã chuyển ra khỏi tiểu bang.
Một điểm cải cách khác trong luật cải cách bầu cử được đề xuất là tước bỏ quyền lực của các bang trong các cuộc bầu cử; quyền này vốn được đảm bảo trong Hiến pháp Hoa Kỳ. Hơn nữa, hàng triệu USD tiền thuế sẽ được chuyển cho các ứng cử viên tranh cử, theo đó người dân sẽ tài trợ cho cả các chính trị gia mà họ phản đối.
Luật cải cách cũng sẽ buộc tất cả các tiểu bang cho phép phạm nhân, người nước ngoài nhập cư bất hợp pháp và người không phải công dân Hoa Kỳ được đi bỏ phiếu. Dự luật cũng yêu cầu các tiểu bang cung cấp phiếu bầu qua thư miễn phí cho tất cả người dân và những tranh luận chính trị mà chính phủ cho là 'ảnh hưởng đến' cử tri sẽ bị xem là tội phạm hình sự.
Các dân biểu Đảng Cộng hòa chỉ trích luật cải cách mà bà Nancy Pelosi đề xuất là một nỗ lực phá hoại nền dân chủ Mỹ khi tước bỏ quyền của người dân và tập trung hóa mọi quyền lực vào chính phủ liên bang. Cho đến nay, dự luật có thể đe dọa nền dân chủ này chưa được Thượng viện Hoa Kỳ thông qua.
Còn nữa, ở Mỹ, nơi tự do ngôn luận là một trong những quyền được Hiến Pháp bảo đảm, truyền thông dòng chính và Big Tech đã kiểm duyệt thông tin về tình hình biên giới Mỹ-Mexico, về cái gọi là "thông tin sai lệch" về dịch bệnh Covid-19 và về vaccine.
Tháng trước, Phóng viên trưởng của CNN, Oliver Darcy, cho biết trên bản tin “Reliable sources (Các nguồn đáng tin cậy)” của CNN rằng, Nhà Trắng của ông Biden “đã làm việc đằng sau hậu trường” để cố gắng “định hình lại phạm vi đưa tin” về nền kinh tế theo chiều hướng “có lợi cho chính quyền”, theo một bản ghi chép của chương trình ngày 6/12. Liệu nền dân chủ Mỹ có còn được vẹn toàn?
Theo The Time, Tổng thống Biden đã hứa sẽ thúc đẩy luật pháp để bảo vệ quyền bỏ phiếu của người Mỹ trước làn sóng hạn chế đang được Đảng Cộng hòa thông qua trong các cơ quan lập pháp tiểu bang trên khắp đất nước. Tuy nhiên, các dự luật đã bị trì hoãn tại Quốc hội khi các thành viên Đảng Dân chủ tranh luận nội bộ về một loạt chi tiêu xã hội cho các vấn đề biến đổi khí hậu, giảm chi phí chăm sóc sức khỏe và trẻ em.
Các chính sách bắt buộc tiêm vaccine của Nhà Trắng liên tiếp bị chặn lại bởi các Toà án liên bang vì sự vi hiến của nó. Nhưng dù vậy, nước Mỹ, với truyền thông không độc lập, với các nền tảng mảng xã hội ủng hộ tư tưởng cấp tiến; mọi tư tưởng truyền thống và bảo thủ đang bị kiểm duyệt chặt chẽ, thậm chí là bị kỳ thị bởi làn sóng cấp tiến. Nước Mỹ đang trong vòng xoáy xói mòn trầm trọng về dân chủ.
Theo Nikkei Asia, lần đầu tiên Hoa Kỳ bị hạ cấp thành "nền dân chủ trượt dốc" trong một báo cáo vào tháng 11/2021 của Viện Quốc tế về Dân chủ và Hỗ trợ Bầu cử có trụ sở tại Stockholm. Báo cáo này đã đặt Hoa Kỳ vào số những nước đang trải qua sự suy giảm "nghiêm trọng và có chủ ý" về chất lượng dân chủ.
Báo cáo này cũng cho biết 20 quốc gia đã hướng tới chủ nghĩa độc tài từ năm 2016 đến năm 2021, gần gấp ba lần con số chuyển sang chế độ dân chủ trong giai đoạn đó.
"Nền dân chủ đang có nguy cơ," báo cáo cảnh báo. "Sự tồn tại của nó đang bị đe dọa bởi hàng loạt mối đe dọa, cả từ bên trong nước Mỹ và từ làn sóng chủ nghĩa độc tài đang lên".
Cuộc chạy đua toàn cầu về ngoại giao vaccine chỉ làm nổi bật sức hút đang suy yếu của các nền dân chủ.
Với sự ủng hộ ngày càng suy yếu của công chúng Mỹ, với sự thách thức của các nước "phi dân chủ" như Nga và Trung Quốc, liệu nỗ lực phục hồi nền dân chủ của Tổng thống Biden có tránh được nguy cơ khiến Mỹ và thế giới rơi vào tình trạng hỗn loạn sâu sắc hơn? Nền dân chủ Mỹ và thế giới đang mong manh như nghìn cân treo sợi tóc.
Khi Tổng thống Joe Biden sắp kỷ niệm một năm ngày nhậm chức, tỷ lệ ủng hộ ông tiếp tục giảm mạnh.
CNBC đã báo cáo hôm thứ Ba ngày 4/1 rằng, xếp hạng ủng hộ của Tổng thống Biden đã trượt dốc xuống một kỷ lục mới.
Theo một cuộc thăm dò của CNBC / Change Research, 56% người được hỏi hiện không tán thành với những gì ông Biden đang làm. Đây là con số tồi tệ nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông cho đến nay.
Theo CNBC, vào tháng 4/2021, 49% người được hỏi trong cuộc khảo sát tương tự không tán thành với ông Biden. Đến tháng 9, tỷ lệ này lên tới 54% và đợt thăm dò mới nhất cho thấy kết quả tiếp tục rớt thêm 2%.
Nguyên Hương
