Hôm thứ Bảy (24/9), Nga cáo buộc Mỹ đang 'đùa với lửa' xung quanh Đài Loan. Phía Trung Quốc cho biết họ sẽ thúc đẩy các hành động để 'thống nhất hòa bình' với hòn đảo do dân chủ và cam kết thực hiện các bước mạnh mẽ để phản đối bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài.
Căng thẳng về vấn đề Đài Loan giữa Washington và Bắc Kinh đã leo thang sau chuyến thăm hồi tháng 8 của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới hòn đảo này. Trung Quốc đã đáp trả bằng các cuộc tập trận quy mô lớn. Gần đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục tuyên bố rằng Mỹ sẽ bảo vệ hòn đảo nếu Trung Quốc tấn công.
'Mỹ phát đi những tín hiệu rất sai lầm và nguy hiểm về Đài Loan'
Vài tuần trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tiến hành cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2, ông và người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố quan hệ đối tác "không có giới hạn", cam kết hợp tác nhiều hơn nữa để chống lại phương Tây.
Trong bài phát biểu hôm 24/9 trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Ngoại trưởng Nga Sergei Larrov đã chỉ trích lập trường về vấn đề Đài Loan của Washington, cũng như các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Moscow về cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Lavrov nói: "Họ đang đùa với lửa xung quanh Đài Loan. Trên hết, họ hứa hẹn sẽ hỗ trợ quân sự cho Đài Loan".
Tổng thống Nga Putin rõ ràng ủng hộ Trung Quốc về vấn đề Đài Loan.
"Chúng tôi dự định sẽ kiên quyết tuân thủ nguyên tắc 'Một Trung Quốc'", ông Putin nói vào tuần trước. "Chúng tôi lên án các hành động khiêu khích của Hoa Kỳ và các đồng minh của họ ở eo biển Đài Loan".
Khi được hỏi hồi tuần trước trong cuộc phỏng vấn với chương trình "60 Minutes" của đài CBS rằng, liệu các lực lượng Mỹ có bảo vệ Đài Loan hay không, Tổng thống Joe Biden trả lời: "Có, nếu trên thực tế diễn ra một cuộc tấn công với quy mô chưa từng có".
Đây cũng là tuyên bố rõ ràng nhất của ông cho đến nay về việc đưa quân đội Mỹ đến bảo vệ hòn đảo. Tuyên bố này cũng có vẻ vượt ra ngoài chính sách bấy lâu nay của Hoa Kỳ là "mơ hồ chiến lược", vốn không làm rõ liệu Hoa Kỳ có phản ứng quân sự đối với một cuộc tấn công vào Đài Loan hay không.
Phát biểu trước Ngoại trưởng Lavrov, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho biết Bắc Kinh sẽ tiếp tục hành động để "thống nhất hòa bình" với Đài Loan và sẽ chống lại "các hoạt động ly khai" nhằm hướng tới độc lập của hòn đảo. Đồng thời, Bắc Kinh sẽ thực hiện các bước mạnh mẽ để phản đối bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài.
Ông nói: "Chỉ bằng cách kiên quyết ngăn chặn các hoạt động ly khai, chúng tôi mới có thể tạo dựng một nền tảng thực sự cho sự thống nhất hòa bình. Chỉ khi Trung Quốc hoàn toàn thống nhất, thì mới có thể có hòa bình lâu dài trên eo biển Đài Loan".
Bình luận của ông được đưa ra một ngày sau cuộc gặp kéo dài 90 phút với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ở New York. Đây cũng là cuộc hội đàm đầu tiên của họ kể từ chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi vào tháng 8.
Sau cuộc gặp, Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ đã phát đi "những tín hiệu rất sai lầm và nguy hiểm" về Đài Loan. Ngoại trưởng Blinken nói với ông Vương rằng, việc duy trì hòa bình và ổn định của Đài Loan là vô cùng quan trọng, một quan chức cấp cao của chính quyền ông Biden nói với các phóng viên.
Trung Quốc coi Đài Loan là một trong những tỉnh "nổi loạn" của mình. Bắc Kinh từ lâu đã tuyên bố sẽ đưa Đài Loan vào tầm kiểm soát của mình và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để làm như vậy.
Chính phủ được bầu cử dân chủ của Đài Loan phản đối mạnh mẽ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc và nói rằng, chỉ có 23 triệu dân của hòn đảo mới có thể quyết định tương lai của chính mình.
Trung Quốc và vấn đề Ukraine
Ông Vương Nghị cho biết, Trung Quốc ủng hộ tất cả các nỗ lực có lợi cho việc giải quyết "cuộc khủng hoảng" ở Ukraine một cách hòa bình, nhưng tỏ ra thận trọng trước nguy cơ bùng phát chiến tranh.
"Giải pháp cơ bản là giải quyết các mối quan tâm an ninh chính đáng của tất cả các bên và xây dựng một kiến trúc an ninh cân bằng, hiệu quả và bền vững", ông Vương nói trong bài phát biểu của mình.
"Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế lan rộng cuộc khủng hoảng, đồng thời bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia đang phát triển".
Trung Quốc đã chỉ trích các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga nhưng không ủng hộ hay hỗ trợ "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga tại Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuần trước cho biết, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình "bày tỏ quan ngại" về vấn đề Ukraine.
Huyền Anh
