Trong bối cảnh Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA) chuẩn bị tổ chức cuộc họp thường niên, hôm 10/5 Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đưa ra một tuyên bố kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mời Đài Loan tham gia cuộc họp với tư cách quan sát viên. Ông cho biết việc loại trừ Đài Loan là không hợp lý và sẽ làm suy yếu sự hợp tác và an ninh y tế toàn cầu.
Tờ Visiontimes đưa tin, hội nghị thường niên lần thứ 76 của Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA) sẽ được tổ chức tại Geneva, Thụy Sĩ, từ ngày 21/5 đến ngày 30/5. WHA là cơ quan có thẩm quyền cao nhất của WHO và họp mỗi năm một lần để xác định phương hướng chính sách của WHO.
Từ năm 2009 đến 2016, Đài Loan đã được mời tham gia WHA với tư cách là quan sát viên trong 8 năm liên tiếp. Tuy nhiên, do sự đàn áp của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), Đài Loan đã không được mời tham gia WHA trong 6 năm liên tiếp kể từ năm 2017.
Hãng thông tấn Trung ương (CNA) của Đài Loan đưa tin, Ngoại trưởng Blinken cho biết Hoa Kỳ "mạnh mẽ khuyến khích" WHO mời Đài Loan tham dự WHA năm nay với tư cách là quan sát viên để Đài Loan có thể đóng góp về mặt chuyên môn tại hội nghị. Đây là lần thứ ba ông Blinken đưa ra tuyên bố công khai ủng hộ việc Đài Loan trở lại WHA kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 1/2021.
Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Đài Loan là một thành viên có năng lực, tích cực và có trách nhiệm trong cộng đồng y tế toàn cầu và đã được mời tham gia nhiều phiên họp của WHA với tư cách là quan sát viên. Năng lực và cách làm việc độc đáo của Đài Loan, bao gồm chuyên môn y tế công cộng, quản trị dân chủ và công nghệ tiên tiến, có thể mang lại giá trị to lớn cho các hội nghị của WHA.
Bên cạnh đó, ông Blinken cũng ca ngợi Đài Loan là một đối tác đáng tin cậy và một nền dân chủ thịnh vượng. Ông cũng cam kết rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ Đài Loan trở lại WHA với tư cách là quan sát viên, đồng thời cho biết sự tham gia đầy đủ của Đài Loan sẽ mang lại ý nghĩa to lớn cho Liên Hợp Quốc và trên trường quốc tế.
Mặt khác, Ngoại trưởng Blinken tái khẳng định rằng Hoa Kỳ ủng hộ việc Đài Loan tham gia một cách ôn hòa vào các hoạt động quốc tế, phù hợp với "chính sách Một Trung Quốc" dựa trên Đạo luật Quan hệ Đài Loan, Ba thông cáo chung Mỹ - Trung và Sáu Đảm bảo.
Các thành viên lưỡng đảng của Quốc hội Hoa Kỳ đã đề xuất nhiều nghị quyết ủng hộ việc Đài Loan gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới. Ngoài ra, chính phủ Hoa Kỳ cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với sự tham gia của Đài Loan trên trường quốc tế trong những năm gần đây. Cùng với đó, Bộ trưởng Y tế Hoa Kỳ cũng đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan tại các cuộc họp của Đại hội đồng Y tế Thế giới trong nhiều năm liên tiếp.
Tháng trước, các quan chức Mỹ và Đài Loan đã tổ chức một cuộc họp nhóm làm việc tại Washington về việc Đài Loan tham gia các tổ chức quốc tế. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đưa ra một tuyên bố sau cuộc họp, nói rằng việc hỗ trợ Đài Loan tham gia Đại hội đồng Y tế Thế giới là một trong những mục tiêu ngắn hạn của cả hai bên.
Tuy nhiên, Giáo sư Jacques Delisle thuộc trường Đại học Pennsylvania, Hoa Kỳ, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài VOA rằng Đài Loan khó có thể tham gia Đại hội đồng Y tế Thế giới năm nay.
Nhận định về vấn đề này, ông Richard Bush, cựu chủ tịch Hiệp hội Mỹ tại Đài Loan (AIT) và là nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Brookings, cho biết: "Đây là một phần trong chiến lược cưỡng chế của Trung Quốc nhằm loại trừ Đài Loan ra khỏi cộng đồng quốc tế càng sớm càng tốt”.
Tờ Liberty Times đưa tin, đề cập đến cơ hội tham gia WHA năm nay, Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Nhiếp cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 10/5 rằng Đài Loan vẫn đang nỗ lực để đạt được mục tiêu này và sự hỗ trợ của các nước cùng chí hướng là rất quan trọng đối với đảo quốc này. Đồng thời, Hoa Kỳ luôn ủng hộ mạnh mẽ việc Đài Loan tham gia Đại hội đồng Y tế Thế giới, nay Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã đích thân kêu gọi và bày tỏ sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Đài Loan.
Ông Ngô Chiêu Nhiếp cho cho biết ngoài sự ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan, quốc đảo này cũng đang vận động hành lang đối với các quốc gia cùng chí hướng khác. Cho đến nay, các nước cùng chí hướng vẫn không ngừng ủng hộ Đài Loan.
Cùng với đó, Ngoại trưởng Đài Loan nhấn mạnh rằng ông hy vọng sẽ tiếp tục thu hút thêm nhiều quốc gia ủng hộ Đài Loan gia nhập WHO. Hiện tại, các quốc gia thân thiện đang đề xuất hỗ trợ và họ cũng đã chuẩn bị đầy đủ cho sự kiện này.
"Tôi hy vọng rằng sự ủng hộ việc Đài Loan tham dự WHO năm nay sẽ đạt mức cao chưa từng có”.
Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Y tế - Phúc lợi Đài Loan Tiết Thụy Nguyên cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước rằng Bộ Y tế nước này vẫn đang tích cực bày tỏ lập trường của Đài Loan với Ban thư ký WHO để tham dự Đại hội đồng Y tế với tư cách là quan sát viên. Đồng thời quốc đảo này cũng đang nỗ lực để giành được sự ủng hộ của các quốc gia thân thiện và các nước có cùng chí hướng.
Trong khi đó, ông Tiết Thụy Nguyên cũng đang chuẩn bị dẫn đầu một phái đoàn đến Geneva để hội đàm song phương với các nước khác nhằm lên tiếng về vấn đề Đài Loan.
Lam Giang tổng hợp
