Hôm thứ Sáu (21/4), Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương cảnh báo Đài Loan và những người ủng hộ hòn đảo dân chủ này rằng họ chớ 'đùa với lửa' khi đi ngược lại yêu cầu của Bắc Kinh nhằm kiểm soát hòn đảo dân chủ tự trị này.
Ông Tần Cương đưa ra tuyên bố trên khi kết thúc bài phát biểu ca ngợi Sáng kiến An ninh Toàn cầu của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình và sự đóng góp của Trung Quốc cho nền kinh tế toàn cầu và lợi ích của các quốc gia đang phát triển.
Hãng tin AP đưa tin, đây là động thái mới nhất của Trung Quốc nhằm định hình hệ thống chính trị của nước này với yêu sách ổn định xã hội và tăng trưởng kinh tế. ĐCSTQ coi đây là một giải pháp thay thế cho mô hình tự do phương Tây đang thống trị các mối quan hệ quốc tế.
Vào cuối bài phát biểu của mình tại trung tâm tài chính Thượng Hải, ông Tần Cương chuyển sang vấn đề mà Trung Quốc gọi là “vấn đề Đài Loan”.
Mặc dù Trung Quốc luôn có lập trường cứng rắn đối với Đài Loan, nhưng họ thường ủy thác các tuyên bố mang tính đe dọa cho người phát ngôn hoặc các nhà ngoại giao có đòn bẩy thấp hơn phát biểu thông qua các bản tin hoặc trong bối cảnh song phương,
Mặc dù Trung Quốc luôn duy trì lập trường cứng rắn đối với Đài Loan song họ thường ủy thác các tuyên bố mang tính đe dọa cho những phát ngôn viên hoặc các nhà ngoại giao cấp thấp hơn thông qua các bản tin hoặc trong các bối cảnh song phương.
Hôm 21/4, ông Tần đã trả lời trực tiếp Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị của ĐCSTQ với luận điệu “gay gắt hơn” trong diễn ngôn của Trung Quốc về khả năng xảy ra xung đột quân sự ở Đài Loan.
Với tư cách là cựu trưởng phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Tần Cương là người tiên phong trong việc áp dụng cách tiếp cận đối đầu hơn của ông Tập Cận Bình trong mối quan hệ với Hoa Kỳ, các đồng minh châu Á và các nền dân chủ phương Tây.
Gần đây, các quốc gia từ Hàn Quốc cho đến Đức đã lên tiếng phản đối các mối đe dọa của Trung Quốc đối với Đài Loan. Các nước này nhấn mạnh rằng một cuộc khẩu chiến có nguy cơ dẫn đến xung đột hoàn toàn, viện dẫn việc Trung Quốc gần đây đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan.
Ngoài ra, các quốc gia trên cũng nhất trí ủng hộ việc củng cố các liên minh của Hoa Kỳ ở châu Á nhằm đáp trả sự hiện diện gia tăng của quân đội Trung Quốc.
Mức độ đe dọa đối với Đài Loan rất khó đánh giá, nhưng giới chức Mỹ tuyên bố rằng Trung Quốc có ý định phát động một cuộc xâm lược Đài Loan trong thập niên tới. Bình luận của ông Tần, mặc dù không phải là hiếm, đã nhấn mạnh thêm các mối đe dọa của Trung Quốc trước cộng đồng quốc tế.
Ngoại trưởng Trung Quốc cho hay: “Việc bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ là không thể chê vào đâu được”.
“Đài Loan là vấn đề cốt lõi trong các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc. Chúng tôi sẽ không bao giờ lùi bước trước bất kỳ hành động nào làm suy yếu chủ quyền và an ninh của Trung Quốc. Những ai đùa với lửa trong vấn đề Đài Loan rồi sẽ không có kết cục tốt đẹp”.
Những nhận xét như vậy thường nhắm vào chính phủ dân cử của Đài Loan - một đồng minh quan trọng nhất của Hoa Kỳ. Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình sẽ bị thôn tính bằng vũ lực nếu cần thiết.
Đầu tháng 4, Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận trên không và trên biển quy mô lớn ở các khu vực xung quanh Đài Loan để trả đũa cuộc gặp của bà Thái Anh Văn với Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy vào ngày 5/4 tại California. Trung Quốc cho biết các cuộc tập trận mô phỏng bao vây Đài Loan nhằm mục đích "cảnh báo nghiêm trọng" đối với các chính trị gia ủng hộ độc lập trên hòn đảo tự trị và những người ủng hộ nước ngoài của họ.
Trung Quốc đã tăng cường áp lực quân sự và cô lập ngoại giao đối với Đài Loan trong những năm gần đây khi điều động máy bay chiến đấu và tàu hải quân tới hòn đảo này gần như hàng ngày.
Trong khi Đài Loan duy trì quan hệ ngoại giao chính thức với 13 quốc gia có chủ quyền, quốc đảo này vẫn duy trì mối quan hệ bền chặt với hầu hết các nước lớn trên thế giới, bao gồm cả Hoa Kỳ.
Sau khi cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào tháng 8/2022, Trung Quốc đã điều thêm tàu quân sự băng qua đường trung tuyến của Eo biển Đài Loan. Đây là một ranh giới không chính thức đã được chấp nhận trong nhiều thập kỷ.
Tại cuộc họp báo thường nhật hôm 21/4, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã chỉ trích những phát biểu gần đây của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol về việc phản đối bất kỳ thay đổi nào đối với hiện trạng trên Eo biển Đài Loan.
Ông Uông đã đổ lỗi cho những căng thẳng gần đây là do chính quyền Đài Loan chống lại yêu cầu của Bắc Kinh về việc công nhận yêu sách của Trung Quốc đối với hòn đảo này.
Ông nói: “Độc lập của Đài Loan không thể cùng tồn tại với hòa bình và ổn định trong khu vực. Để duy trì tình hình ở Eo biển Đài Loan và hòa bình cũng như ổn định trong khu vực, cần phải dứt khoát phản đối nền độc lập của Đài Loan và sự can thiệp từ bên ngoài”.
Lam Giang tổng hợp
