Ông Chris Dodd, “bạn thân nhất” của Tổng thống Mỹ Joe Biden và là cựu Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ, đã dẫn đầu chuyến thăm không chính thức tới Đài Loan vào ngày 14/4. Trong cùng ngày, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) bất ngờ tuyên bố sẽ tiến hành "tập trận bắn đạn thật" ở eo biển Đài Loan từ ngày 15 đến ngày 20/4.
Ông Chris Dodd (76 tuổi) được ông Biden gọi là người "bạn thân nhất" của mình. Phái đoàn do ông Dodd dẫn đầu đến thăm Đài Loan, bao gồm hai cựu Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ là ông Richard Armitage và ông James Steinberg. Phái đoàn dự kiến gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn vào ngày 15/4.
Ngoại giới dự đoán rằng, chuyến thăm này có thể sẽ khiến quan hệ Mỹ-Trung ngày càng căng thẳng.
Reuters cho biết, phái đoàn đã đến Đài Loan bằng một chiếc phi cơ riêng. Các quan chức Nhà Trắng cho biết, đây là một "tín hiệu riêng" mà Tổng thống Biden gửi đến để ủng hộ nền dân chủ Đài Loan.
Trong cuộc họp báo tại Văn phòng các vấn đề Đài Loan của ĐCSTQ hôm 14/4, Phát ngôn viên Mã Hiểu Quang nói rằng, chính phủ Đài Loan và “phần tử gây chia rẽ” đang cấu kết với các “thế lực nước ngoài”. Ông Mã gọi cuộc tập trận bắn đạn thật của ĐCSTQ là "những hành động cần thiết nhắm vào tình hình an ninh ở eo biển Đài Loan và bảo vệ chủ quyền quốc gia hiện nay”. Ông Mã còn nói rằng, Dân Tiến Đảng (DPP) đang "uống rượu độc để giải khát", đồng thời cảnh báo Mỹ cần “xử lý vấn đề Đài Loan một cách thận trọng và thích đáng”.
Tại cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ, Người phát ngôn Triệu Lập Kiên tiếp tục nhắc lại luận điệu cũ như "kiên quyết phản đối mọi hình thức trao đổi chính thức giữa Mỹ và Đài Loan”.
Vào sáng ngày 14/4, Cục An toàn Hàng hải ĐCSTQ thông báo rằng, 8 giờ sáng đến 18 giờ chiều các ngày từ ngày 15 đến 20/4, sẽ tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật ở eo biển Đài Loan gần quần đảo Nam Bành, đồng thời cấm tàu tiến vào khu vực này.
Thiếu tướng Sử Thuận Văn, Phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Đài Loan, cho biết, quân đội Đài Loan đều đã nắm bắt chặt chẽ được các động thái quân sự trên vùng biển, vùng trời xung quanh eo biển Đài Loan, cũng như các cuộc tập trận và huấn luyện liên quan, và sẽ có những biện pháp ứng phó phù hợp.
ĐCSTQ liên tục tiến hành các hoạt động quân sự quấy nhiễu Đài Loan trong những tháng gần đây. Vào ngày 12/4, số lượng máy bay quân sự của ĐCSTQ tiến vào Vùng nhận dạng phòng không Đài Loan đã lập kỷ lục, lên tới 25 chiếc, bao gồm chiến đấu cơ và oanh tạc cơ có khả năng mang vũ khí hạt nhân. Đây là vụ xâm nhập Đài Loan lớn nhất trong vòng một năm và xảy ra giữa lúc Mỹ cảnh báo "Trung Quốc ngày càng hung hăng". Trước đó một ngày (11/4), Ngoại trưởng Mỹ Tony Blinken đã phát biểu công khai rằng, bất kỳ ai cố gắng thay đổi hiện trạng ở Tây Thái Bình Dương thông qua vũ lực đều là phạm phải “sai lầm nghiêm trọng”.
Ngày 7/4, Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp tuyên bố rằng, nếu ĐCSTQ phát động cuộc tấn công, Đài Loan sẽ chiến đấu đến cùng.
Mai Hạ
