Hôm thứ Năm (2/2), Hoa Kỳ và Philippines đã công bố kế hoạch tăng cường sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ tại quốc gia Đông Nam Á này. Đây được coi là một phần trong nỗ lực ngăn chặn sự gây hấn ngày càng tăng của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ở Biển Đông và Đài Loan.
Một tuyên bố chung đăng trên trang web của cả hai nước cho biết, Philippines sẽ cho phép Mỹ tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự khác ở các khu vực chiến lược của nước này, theo một thỏa thuận có từ năm 2014 có tên gọi là Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao (Enhanced Defense Cooperation Agreement - EDCA) giữa Philippines và Mỹ.
Thỏa thuận này được đưa ra vào thời điểm Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã sẵn sàng có mặt tại bàn đàm phán ở Manila trong bối cảnh Washington đang nỗ lực tăng cường an ninh tại Philippines nhằm ngăn chặn mọi động thái của Trung Quốc đối với Đài Loan.
Tuyên bố chung không nêu rõ vị trí cụ thể của 4 căn cứ mới mà quân đội Mỹ được phép sử dụng theo thỏa thuận EDCA. Tuy nhiên, hồi tháng 10/2022, một cựu chỉ huy quân đội Philippines, Trung tướng Bartolome Bacarro, cho biết, Mỹ đã đề nghị nước này cấp quyền tiếp cận 5 căn cứ ở đảo miền bắc Luzon - gần với Đài Loan nhất - và trên đảo Palawan ở miền nam, đối diện với quần đảo Trường Sa đang tranh chấp trên Biển Đông.
"EDCA là một trụ cột then chốt của liên minh Mỹ - Philippines. Thỏa thuận này sẽ hỗ trợ huấn luyện kết hợp, tập trận và khả năng tương tác giữa các lực lượng của chúng tôi", theo tuyên bố chung. "Việc mở rộng EDCA sẽ giúp cho liên minh hai nước trở nên mạnh mẽ và linh hoạt hơn, đồng thời cũng đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa các năng lực quân sự kết hợp giữa các bên”.
“Việc bổ sung các căn cứ quân sự mới theo thỏa thuận EDCA sẽ cho phép [Mỹ] hỗ trợ nhanh hơn trước các thảm họa nhân đạo và thảm họa khí hậu ở Philippines, đồng thời ứng phó với những thách thức chung khác”.
Mỹ đã phân bổ 82 triệu USD để đầu tư vào cơ sở hạ tầng tại 5 căn cứ trước đây (và thêm 4 căn cứ quân sự mới) theo EDCA, khoản tiền này sẽ hỗ trợ phát triển kinh tế và tạo công ăn việc làm cho những cộng đồng địa phương. Tại 5 căn cứ quân sự này của Philippines, các lực lượng Hoa Kỳ có thể luân chuyển vô thời hạn theo EDCA.
Thỏa thuận EDCA tạo điều kiện cho quân đội Hoa Kỳ tiếp cận các căn cứ quân sự ở Philippines, từ đó hỗ trợ huấn luyện, diễn tập và phối hợp kết hợp giữa lực lượng của hai quốc gia.
“Việc mở rộng thỏa thuận EDCA sẽ giúp cho liên minh hai nước trở nên mạnh mẽ và linh hoạt hơn, đồng thời đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa các năng lực quân sự kết hợp của chúng ta”, hai quốc gia cho biết.
Ông Austin nói với người đồng cấp Philipines Carlito Galvez rằng, "Chúng tôi sẵn sàng giúp đỡ quý vị bằng mọi cách có thể".
Cũng trong hôm 2/2, ông Austin đã gặp Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. tại dinh tổng thống, trước khi gặp ông Galvez. Ông Marcos nói với ông Austin rằng liên minh của Philippines với Hoa Kỳ là điều tất yếu.
“Đối với tôi, tương lai của Philippines cũng như toàn bộ khu vực châu Á - Thái Bình Dương luôn phải có sự hiện diện của Mỹ”, Tổng thống Marcos chia sẻ thẳng thắn với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.
Hôm thứ Ba (31/1), ông Austin bay từ Hàn Quốc tới Philippines. Tại Hàn Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết, Hoa Kỳ sẽ tăng cường triển khai các vũ khí tiên tiến như máy bay chiến đấu và máy bay ném bom tới Bán đảo Triều Tiên để hỗ trợ huấn luyện chung với các lực lượng Hàn Quốc. Động thái này nhằm đối phó với mối đe dọa hạt nhân ngày càng tăng của Triều Tiên.
Trước đó, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đã đến thăm Philippines trong ba ngày vào tháng 11/2022 và dừng chân ở Palawan. Tại đây, bà Harris cho biết Washington sẽ sát cánh cùng Philippines trước sự đe dọa và cưỡng ép ở Biển Đông.
Theo The Epoch Times
Huyền Anh biên dịch
