Thêm gần 700 binh sĩ Ukraine đã đầu hàng tại nhà máy thép Azovstal tại Mariupol trong 24 giờ qua, chính phủ Nga cho biết hôm thứ Tư (18/5). Tuy nhiên, các chỉ huy quân sự được cho là vẫn đang ẩn nấp bên trong nhà máy, trì hoãn sự kết thúc cuối cùng trận chiến dài nhất và đẫm máu nhất trong nhiều thập kỷ của châu Âu.
Hôm thứ Tư (18/5), Bộ Quốc phòng Nga cho biết có thêm 694 binh sĩ Ukraine đầu hàng, nghĩa là hiện đã có tổng số 959 người đã rời khỏi khu tổ hợp nhà máy thép Azovstal rộng lớn – pháo đài cuối cùng của quân phòng thủ Ukraine tại Mariupol.
Hơn một ngày sau khi Kyiv tuyên bố ngừng hoạt động đồn trú tại Mariupol, kết quả cuối cùng của trận chiến đẫm máu nhất châu Âu trong nhiều thập kỷ vẫn chưa được giải quyết. Các quan chức Ukraine đã tạm dừng tất cả các cuộc thảo luận công khai về số phận của các chiến binh cuối cùng.
Phát ngôn viên quân đội Oleksandr Motuzaynik phát biểu trong một cuộc họp báo: "Nhà nước đang nỗ lực hết sức để thực hiện công tác giải cứu các quân nhân của chúng tôi. Hãy cùng chờ đợi. Hiện tại, điều quan trọng nhất là cứu sống những người anh hùng của chúng tôi". "Bất kỳ thông tin nào cho công chúng đều có thể gây nguy hiểm cho quá trình đó".
Nếu được xác nhận, tuyên bố của Nga sẽ giải quyết phần lớn bí ẩn xung quanh số phận của hàng trăm quân nhân bên trong nhà máy. Ukraine hôm thứ Ba tuyên bố đã ra lệnh sơ tán toàn bộ lực lượng đang cố thủ tại đây. Bộ Quốc phòng Ukraine, cho đến nay xác nhận chỉ có khoảng trên 250 binh sĩ đã sơ tán khỏi Azovstal, đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận bằng văn bản của Reuters.
Hãng tin DAN dẫn lời ông Denis Pushilin, thủ lĩnh của lực lượng ly khai thân Nga kiểm soát khu vực, cho biết các chỉ huy chính bên trong nhà máy vẫn chưa đầu hàng: “Họ vẫn chưa rời đi”.
Nhà máy thép ở Mariupol đầu hàng đã khép lại cuộc vây hãm kéo dài gần ba tháng. Mariupol, một thành phố từng vô cùng thịnh vượng với 400.000 dân ở miền đông nam Ukraine. Chính quyền thành phố cho biết, hàng chục nghìn thường dân đã chết dưới sự bao vây và bắn phá của Nga, nhiều người bị chôn vùi trong các ngôi mộ tập thể.
-
- Ảnh chụp từ trên không của các tòa nhà dân cư bị hư hại và nhà máy thép Azovstal ở thành phố cảng Mariupol vào ngày 18/5/2022. (Ảnh: Andrey Borodulin/Getty Images)
Cả Kyiv và Moscow đều cho biết hôm thứ Ba (17/5) rằng, khoảng trên 250 binh sĩ đã sơ tán khỏi nhà máy, nhưng tiết lộ rất ít manh mối về số phận của hàng trăm người khác được cho là vẫn còn ở bên trong. Ukraine nói rằng họ sẽ không tiết lộ chính xác con số binh lính còn sót lại trong nhà máy cho đến khi chiến dịch giải cứu tất cả được hoàn tất.
Các quan chức Ukraine đã nói về hy vọng thu xếp hoán đổi tù nhân cho những binh sĩ bảo vệ Mariupol mà họ mô tả là 'anh hùng dân tộc'. Trong khi đó, Moscow nói rằng không có thỏa thuận nào như vậy được áp dụng cho các chiến binh Azov mà nước này gọi là 'lực lượng tân Phát xít'.
Moscow cho biết, hơn 50 chiến binh bị thương đã được đưa đến bệnh viện điều trị, và những người khác đã được đưa đến một nhà tù mới mở. Tất cả đều đang ở các thị trấn do phe ly khai thân Nga kiểm soát. Các nhà báo của Reuters đã quay được cảnh nhiều xe buýt đưa các binh sĩ Ukraine được đưa đến cả hai địa điểm này.
Điện Kremlin cho biết, ông Putin đã đích thân đảm bảo việc đối xử nhân đạo với những binh lính đầu hàng. Tuy nhiên, các chính trị gia cấp cao của Nga đã công khai cho biết việc trao đổi tù binh sẽ không bao giờ được thực hiện, thậm chí họ có thể sẽ bị xử tử, theo hãng thông tấn nhà nước TASS.
Theo TASS, một ủy ban của Nga đã lên kế hoạch thẩm vấn các tù binh trong khuôn khổ cuộc điều tra về cái mà Moscow gọi là “tội ác của chế độ Ukraine”.
Việc nhà máy thép đầu hàng ở Mariupol cho phép ông Putin tuyên bố một chiến thắng hiếm hoi trong một chiến dịch đã bị chững lại ở nhiều mặt trận khác. Những tuần gần đây, các lực lượng Nga đã từ bỏ khu vực xung quanh thành phố Kharkiv lớn thứ hai của Ukraine.
Tuy nhiên, Moscow vẫn tiếp tục gây sức ép với cuộc tấn công chính của mình. Lực lượng Nga đang cố gắng chiếm thêm lãnh thổ ở khu vực Donbass phía đông nam Ukraine, mà nước này tuyên bố đại diện cho phe ly khai mà họ ủng hộ kể từ năm 2014.
Mariupol, cảng chính của Donbass, là thành phố lớn nhất mà Nga chiếm được cho đến nay. Chiếm được Mariupol, Moscow có thể giành quyền kiểm soát toàn bộ duyên hải Biển Azov và một vùng lãnh thổ ở phía đông và nam Ukraine có diện tích bằng Hy Lạp.
Cuộc bao vây Mariupol là trận chiến đẫm máu nhất ở châu Âu nhiều năm qua, ít nhất là kể từ sau các cuộc chiến ở Chechnya và Balkan những năm 1990.
Những tháng ngày kháng chiến của thành phố đã trở thành một biểu tượng toàn cầu về tinh thần bất khuất của Ukraine trước một đối thủ được trang bị vũ khí tối tân hơn. Theo Reuters, Mariupol hiện hoàn toàn trở thành đống đổ nát, phản ánh chiến thuật của các lực lượng Nga là nã đạn pháo vào các trung tâm dân cư trong thành phố.
Lam Giang
Theo Reuters
