Hôm thứ Năm (5/1), một tàu chiến của Hoa Kỳ đã đi qua eo biển Đài Loan nhạy cảm. Hoạt động này là một phần của điều mà quân đội Hoa Kỳ gọi là hoạt động thường lệ nhưng đã khiến Trung Quốc nổi giận.
Trong những năm gần đây, các tàu chiến Hoa Kỳ - và đôi khi là tàu chiến từ các quốc gia đồng minh như Anh và Canada - đã đi qua eo biển Đài Loan. Động thái này khiến chính quyền Trung Quốc không khỏi nổi giận, bởi vì Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vốn tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan trước sự phản đối của chính phủ được bầu cử dân chủ.
Trong một tuyên bố, quân đội Mỹ cho biết, tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke Chung-Hoon đã thực hiện hoạt động quá cảnh này.
“Việc tàu Chung-Hoon quá cảnh qua eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Hoa Kỳ đối với một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, tuyên bố nói thêm.
Trong một tuyên bố, ông Lưu Bằng Vũ (Liu Pengyu), phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, cho biết, chính quyền Trung Quốc kiên quyết phản đối động thái này.
Vị phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông bộ của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho biết, họ đã tổ chức quân đội để giám sát và bảo vệ quá trình di chuyển của con tàu, đồng thời khẳng định, “mọi hoạt động [của con tàu] đều nằm trong tầm kiểm soát”.
Bộ Quốc phòng Đài Loan cho hay, con tàu đi theo hướng bắc qua eo biển Đài Loan, đồng thời khẳng định các lực lượng của họ đã theo dõi hành trình của con tàu và không nhận thấy có điều gì khác thường.
Eo biển Đài Loan hẹp là nguồn cơn của hàng loạt các sự kiện thường xuyên gây căng thẳng quân sự kể từ khi chính phủ Trung Hoa Dân Quốc bại trận chạy sang Đài Loan vào năm 1949, sau khi thua trong cuộc nội chiến với phe cộng sản. Về sau, những người này đã thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).
Hoa Kỳ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, nhưng lại bị luật pháp ràng buộc trong việc cung cấp cho hòn đảo các phương tiện để tự vệ.
ĐCSTQ chưa bao giờ loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để kiểm soát Đài Loan. Chính phủ Đài Loan tuyên bố họ sẽ tự bảo vệ mình nếu bị tấn công, đồng thời khẳng định rằng, các yêu sách chủ quyền của ĐCSTQ là vô hiệu vì Trung Quốc chưa bao giờ cai trị hòn đảo này.
-
- Máy bay chiến đấu J-11B của Lực lượng Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) trình diễn tại sân bay Dafangshen ở Trường Xuân, tỉnh Cát Lâm của Trung Quốc, hôm 12/9/2015. (Ảnh: STR/AFP/Getty Images)
Máy bay Mỹ - Trung chạm trán trên Biển Đông
Hôm thứ Năm (29/12), Quân đội Mỹ cho biết, một máy bay quân sự của Trung Quốc đã áp sát một máy bay của lực lượng không quân Mỹ trong phạm vi 3 mét ở Biển Đông vào tuần trước và buộc máy bay này phải thực hiện các động tác né tránh để tránh va chạm trong không phận quốc tế.
Vào ngày 21/12, một máy bay chiến đấu J-11 của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã chạm trán với một máy bay trinh sát cỡ lớn RC-135 của Không quân Hoa Kỳ.
Theo Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (INDOPACOM) thuộc Lực Lượng Không quân Mỹ, cơ quan giám sát các hoạt động quân sự của Hoa Kỳ trong khu vực, vào thời điểm đó, máy bay Mỹ đang tiến hành các hoạt động thường lệ một cách hợp pháp trên Biển Đông trong không phận quốc tế.
INDOPACOM cho biết, máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã thực hiện một động tác không an toàn bằng cách bay cách cánh máy bay 3m, nhưng cách mũi máy bay 6m, khiến máy bay Mỹ phải thực hiện các động tác né tránh.
"Lực lượng chung Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ cam kết hướng tới một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Chúng tôi sẽ tiếp tục bay, đi thuyền và hoạt động trên biển và trong không phận quốc tế với sự quan tâm thích đáng đến sự an toàn của tất cả các tàu thuyền và máy bay theo luật pháp quốc tế", theo tuyên bố.
“Chúng tôi hy vọng tất cả các quốc gia trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương sử dụng không phận quốc tế một cách an toàn và phù hợp với luật pháp quốc tế”, tuyên bố của quân đội Mỹ cho biết thêm.
Video về cuộc chạm trán này cho thấy máy bay Trung Quốc bay phía trước và ở khoảng cách gần với máy bay Mỹ. Chiếc thứ hai sau đó đã né khỏi máy bay Trung Quốc để tránh va chạm.
Quân đội Hoa Kỳ cho biết, vụ việc "phản ánh một xu hướng đáng lo ngại về các hoạt động đánh chặn nguy hiểm và không an toàn của PLA. Động thái này khiến Hoa Kỳ vô cùng lo ngại", tờ Defense News đưa tin.
Hoa Kỳ không công nhận các yêu sách lãnh thổ đa dạng của Trung Quốc ở Biển Đông, bao gồm nhiều đảo trong khu vực. Quân đội Hoa Kỳ tiếp tục thực hiện các hoạt động như thường lệ, bao gồm các hoạt động tự do hàng hải và hoạt động đi qua khu vực.
Trong nhiều năm, Quân đội Trung Quốc luôn cố gắng đẩy các quốc gia khác ra khỏi các vùng biển tranh chấp, bao gồm cả việc xây dựng các đảo nhân tạo nhằm tuyên bố chủ quyền của nước này và tăng cường sử dụng các đơn vị dân quân biển của mình để quấy rối và đe dọa các quốc gia nhỏ hơn.
