Theo thông báo từ Tòa án Tối cao vào cuối ngày 18/9, Thẩm phán Tối cao Pháp viện Ruth Bader Ginsburg, người có tư tưởng của phe Dân chủ, đã qua đời ở tuổi 87.
Tòa án cho biết, bà Ginsburg qua đời do biến chứng của bệnh ung thư tuyến tụy. Gia đình đã cùng tụ họp tại nhà riêng ở Washington để đưa tiễn bà.
Trong những tháng cuối đời, bà Ginsburg đã phải đối phó với một số vấn đề sức khỏe và phải nhập viện vì nhiều vấn đề khác nhau. Bà có 2 người con là Jane Carol Ginsburg và James Steven Ginsburg, cùng 4 đứa cháu.
Trong một tuyên bố, Chánh án John Roberts cho biết: “Đất nước chúng ta đã mất đi một luật gia có tầm vóc lịch sử. Chúng tôi tại Tối cao Pháp viện đã mất đi một người đồng nghiệp đáng mến. Hôm nay, chúng tôi thương tiếc, nhưng tin tưởng rằng các thế hệ tương lai sẽ nhớ đến thẩm phán Ruth Bader Ginsburg như cách chúng ta đã biết về bà ấy — một người đấu tranh vì công lý kiên quyết không mệt mỏi”.
Buổi tang lễ riêng tư cho vị thẩm phán đã khuất sẽ được tổ chức tại Nghĩa trang quốc gia Arlington ở Virginia.
-
- Mọi người tụ tập để thương tiếc sự ra đi của Thẩm phán Tối cao Pháp viện Ruth Bader Ginsburg tại các bậc thang trước Tòa án Tối cao ở Washington, vào ngày 18/9/2020. (Tasos Katopodis / Getty Images)
Năm 1993, bà Ginsburg được cựu Tổng thống Bill Clinton bổ nhiệm vào vị trí thẩm phán tại Tối cao Pháp viện.
Bà Ginsburg đã viết một bức thư cho cháu gái Clara Spera khi nằm trên giường bệnh: “Mong muốn nhiệt thành nhất của tôi là vị trí của tôi sẽ không có người thay thế cho đến khi có tổng thống mới”, theo lời bà Ginsburg nói với cháu gái Spera, NPR đưa tin. Không rõ liệu bà ám chỉ cho đến khi cuộc bầu cử tháng 11 kết thúc hay là thời điểm Tổng thống Donald Trump tái đắc cử và rời nhiệm sở vào năm 2025.
Cái chết của bà Ginsburg hiện mang lại cho Đảng Cộng hòa và chính quyền ông Trump cơ hội bổ sung thêm một thẩm phán khác vào Tối cao Pháp viện. Đảng Cộng hóa chiếm ưu thế với tỷ lệ các thẩm phán thuộc phe truyền thống là 5-4 trước khi bà Ginsburg qua đời.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell cho biết trong một tuyên bố tối thứ Sáu (18/9) rằng: "Thượng viện và quốc gia thương tiếc sự ra đi đột ngột của Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg". Ông cũng khẳng định: "Thượng viện Hoa Kỳ sẽ tổ chức bầu người được Tổng thống Trump đề cử”.
Thẩm phán Tối cao Pháp viện là vị trí cực kỳ quan trọng trong nền chính trị Hoa Kỳ. Chỉ có 9 Thẩm phán và việc bổ nhiệm thẩm phán mới được đề cử từ Tổng thống và phải được Thượng Viện xác nhận thông qua.
-
- Quốc kỳ bay ở độ cao nửa trượng khi mọi người tụ tập để thương tiếc sự ra đi của Thẩm phán Tòa án Tối cao Ruth Bader Ginsburg tại các bậc thang trước Tòa án Tối cao ở Washington, vào ngày 18/9/2020 (Tasos Katopodis / Getty Images)
Đây là chức vụ trọn đời và quyết sách của họ tại Tối cao Pháp viện định hình nên những chính sách có tính ảnh hưởng tới nhiều thế hệ của Hoa Kỳ. Những vấn đề tranh cãi nổi cộm như cho phép nạo phá thai hay hôn nhân đồng tính đều là do các thẩm phán thuộc phe tự do cánh tả bỏ phiếu ủng hộ.
Bà Ginsburg đã dành những năm tháng cuối đời của mình như là nhà lãnh đạo không thể nghi ngờ của phe cánh tả tại Tối cao Pháp viện và trở thành một ngôi sao thần tượng với những người ngưỡng mộ bà. Các phụ nữ trẻ dường như đặc biệt thương tiếc bà; họ đặt biệt danh cho bà là "RBG khét tiếng" trên Twitter.
Lịch sử các vấn đề sức khỏe của bà bao gồm 5 lần mắc bệnh ung thư bắt đầu từ năm 1999. Bà còn bị té ngã dẫn đến gãy xương sườn, phải đặt stent để thông động mạch bị tắc và nhiều lần nhập viện khác sau khi bà 75 tuổi.
Bà đã phản đối việc một số người theo chủ nghĩa tự do kêu gọi bà nghỉ hưu trong nhiệm kỳ cựu Tổng thống Barack Obama. Thời điểm đó đảng Dân chủ nắm giữ Thượng viện và một người thay thế bà có quan điểm tự do cánh tả giống như bà lẽ ra có thể đã được xác nhận.
Vào ngày 9/9, Tổng thống Trump đã mở rộng danh sách những người được đề cử vào vị trí thẩm phán Tối cao Pháp viện thêm 20 người.
"Ngoài các vấn đề chiến tranh và hòa bình, việc đề cử Thẩm phán Tối cao Pháp viện là quyết định quan trọng nhất mà một tổng thống Mỹ có thể đưa ra", ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng ở Washington.
Du Miên
