Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ hôm 27/4 cho biết nước này hy vọng cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Vladimir Zelensky sẽ diễn ra trong vài ngày tới.
"Chúng tôi hy vọng hai nhà lãnh đạo có thể gặp nhau trong những ngày tới bất chấp một số khó khăn, nhờ đề xuất từ tổng thống của chúng tôi (ông Recep Tayyip Erdogan)", Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết hôm 27/4.
Tuyên bố được đưa ra sau cuộc tham vấn về việc phương Tây hỗ trợ quân sự cho Kyiv, được tổ chức tại căn cứ không quân Ramstein (Đức), theo truyền thông nhà nước NgaTASS.
"Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục đóng góp, làm mọi thứ cần thiết kể cả đóng vai trò trung gian, để tình hình nhân đạo ở Ukraine không xấu đi và đạt được một lệnh ngừng bắn càng sớm càng tốt", ông Akar cho biết thêm.
Ankara thường xuyên bày tỏ mong muốn tổ chức cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky. Tuy nhiên, Moscow đã nhiều lần đáp lại những đề xuất đó bằng lời giải thích rằng về nguyên tắc, ông Putin chưa bao giờ từ chối gặp mặt ông Zelensky, nhưng cần phải chuẩn bị một tài liệu về Ukraine.
-
- Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ phát biểu trước hai phái đoàn Nga và Ukraine trước đàm phán tại Istanbul hôm 29/3. (Ảnh: Getty Images)
Căng thẳng leo thang dọc theo hành lang Donbass vào ngày 17/2. Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Lugansk đã báo cáo về trận pháo kích nặng nề nhất của Lực lượng vũ trang Ukraine trong nhiều tháng. Vào ngày 24/2, trước yêu cầu của người đứng đầu các nước cộng hòa Donbass, Tổng thống Nga Putin đã đưa ra quyết định thực hiện một chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Mục tiêu là phi quân sự hóa và phi hạt nhân hóa Ukraine. DPR và LPR bắt đầu chiến dịch giải phóng các vùng lãnh thổ của họ, vốn nằm dưới sự kiểm soát của Kyiv, theo nguồn tin từ TASS.
Thổ Nhĩ Kỳ được cho là quốc gia NATO duy nhất vẫn giữ quan hệ tốt với Nga. Tổng thống Tayyip Erdogan có mối quan hệ tích cực với Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng như người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky.
Quốc gia này đã chứng tỏ sự thành thạo trong việc duy trì thái độ trung lập trong cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Mặc dù Ankara đã lên án “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga, nhưng họ cũng từ chối tuân theo sự chỉ đạo của các đồng minh NATO trong việc áp đặt các lệnh trừng phạt do Mỹ dẫn đầu đối với Moscow. Theo các chuyên gia trong nước, lý do của việc này cả về phương diện kinh tế và chính trị, đồng thời phản ánh cách tiếp cận đa dạng của Thổ Nhĩ Kỳ trong quan hệ với Nga.
Ông Halil Akinci, người từng là đại sứ của Thổ Nhĩ Kỳ tại Nga từ năm 2008 đến năm 2010, nói với tờ The Epoch Times: “Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia láng giềng của cả hai nước vốn có quan hệ kinh tế căng thẳng với nhau. Vì vậy, lợi ích của Ankara là duy trì tốt mối quan hệ tốt với cả hai".
Ông nói thêm, tính trung lập cũng khiến Thổ Nhĩ Kỳ có vị thế hoàn hảo để làm trung gian hòa giải — do đó nâng tầm quốc tế — “vì chúng tôi là những người duy nhất được cả hai bên chấp nhận”.
Theo Tiến sĩ Mehmet Seyfettin Erol, một nhà phân tích chính trị và là người đứng đầu Trung tâm Khủng hoảng và Chính sách Ankara, một tổ chức tư vấn độc lập, cho biết Thổ Nhĩ Kỳ có “cơ sở hợp lý” để từ chối ủng hộ các lệnh trừng phạt.
-
- Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự lễ khai trương Dự án đường ống dẫn khí đốt dòng Turkstream vào ngày 08/01/2020 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. (Ảnh: Burak Kara / Getty Images)
“Thổ Nhĩ Kỳ đang tự định vị mình như một nhà hòa giải bằng cách duy trì các kênh liên lạc mở với Nga", ông Erol nói với The Epoch Times. Ông tiếp tục khẳng định rằng Ankara và Moscow đã tham gia chặt chẽ vào một loạt các vấn đề dựa trên các nguyên tắc “hợp tác và cạnh tranh”.
Ông nói: “Do phụ thuộc vào lĩnh vực thương mại lớn với Nga, Thổ Nhĩ Kỳ không có đủ khả năng để làm điều này [tức là thực thi các lệnh trừng phạt]. “Giống như phần còn lại của thế giới, Thổ Nhĩ Kỳ đơn giản là không thể bỏ qua nguồn tài nguyên thiên nhiên rộng lớn của Nga”.
Năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 tiên tiến từ Nga. Động thái này đã khiến các đồng minh NATO của Thổ Nhĩ Kỳ tức giận và cuối cùng dẫn đến việc Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt hạn chế lên chính Thổ Nhĩ Kỳ.
-
- Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ phát biểu trước hai phái đoàn Nga và Ukraine trước đàm phán tại Istanbul hôm 29/3. (Ảnh: Getty Images)
Khi giải thích cách tiếp cận chiết trung của Ankara đối với Moscow, ông Akinci nhấn mạnh rằng, ít nhất là đối với Trung Đông, những điểm khác biệt giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ “thực sự sâu sắc hơn” so với Nga.
Ông đề cập đến Đảng Công nhân Kurdistan (PKK), chi nhánh của Syria mà Mỹ đã hậu thuẫn trong cuộc chiến chống lại Assad, nhưng bị Ankara coi là một nhóm khủng bố. “Trong trường hợp này, chính sách của Mỹ thực sự gây nguy hiểm cho Thổ Nhĩ Kỳ hơn bất cứ điều gì mà người Nga đang làm”, ông Akinci khẳng định.
Ông nói thêm: “Mọi bang đều có những điểm khác biệt với Nga và mọi bang đều có những lợi ích chung với Nga. Trong một số lĩnh vực, Mỹ và Nga khá hòa thuận với nhau; còn những người khác thì không. Địa chính trị không bao giờ có màu đen và trắng".
