TikTok, một ứng dụng chia sẻ video thuộc sở hữu của Trung Quốc, đã bị chỉ trích vì việc kiểm duyệt nội dung chống Bắc Kinh, giám sát người dùng và lo ngại rằng họ cung cấp thông tin người dùng cho chính quyền Bắc Kinh.
Một số quốc gia đã tăng cường nỗ lực hạn chế quyền truy cập vào ứng dụng video do lo ngại về vấn đề bảo mật. Các nhà lập pháp ở Hoa Kỳ, Úc, Canada và Vương quốc Anh đã thông qua luật cấm truy cập TikTok trên các thiết bị do chính phủ cấp, trong trường học hoặc thậm chí trên toàn bộ một tiểu bang của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, các vấn đề do thuật toán phức tạp của TikTok gây ra có thể nghiêm trọng hơn nhiều so với vấn đề bảo mật dữ liệu.
Hôm 13/5, Giám đốc điều hành (CEO) Tesla, ông Elon Musk, đã bày tỏ quan ngại về những hậu quả tiêu cực của TikTok sau khi đăng tải một hình ảnh lên Twitter ghi lại cách ứng dụng truyền thông xã hội thuộc sở hữu của Trung Quốc đang đẩy nội dung có hại liên quan đến hành vi tự làm hại bản thân, rối loạn ăn uống và tự tử vào nguồn cấp dữ liệu của trẻ em.
Trong bài đăng trên Twitter, ông Musk nói thêm, "có tính chất cực kỳ phá hoại nếu chính xác", đề cập đến một nghiên cứu gần đây được công bố bởi Trung tâm Chống lại Sự căm ghét trên Kỹ thuật số (CCDH), một tổ chức phi lợi nhuận của Anh.
Nghiên cứu: TikTok thúc đẩy nội dung có hại bằng thuật toán
CCDH đã tạo các tài khoản trong nghiên cứu (pdf) giả làm trẻ em 13 tuổi ở Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Canada và Úc.
Mỗi tài khoản ở một quốc gia được gán một tên nữ truyền thống. Một tài khoản thứ hai cũng được thiết lập ở mỗi quốc gia, trong đó tên người dùng có chứa các chữ cái "giảm cân" bên cạnh tên đó. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng những ký tự này sau khi phát hiện ra rằng những người mắc các vấn đề như rối loạn hình thể thường thể hiện tình trạng của họ thông qua tên người dùng.
Sau đó, nhóm nghiên cứu đã xem xét 30 phút đầu tiên của nội dung do TikTok đề xuất trong nguồn cấp dữ liệu “Dành cho bạn” của các tài khoản này. Khi các video có nội dung nguy hiểm tiềm ẩn về rối loạn ăn uống, tự làm hại bản thân hoặc rối loạn tâm thần được chiếu, các nhà nghiên cứu sẽ tạm dừng và thích video đó, giống như một thanh thiếu niên điển hình.
Các tài khoản được cung cấp các video về hình ảnh cơ thể và sức khỏe tinh thần trung bình cứ sau 39 giây. Nội dung liên quan đến tự tử đã được hiển thị trên một tài khoản trong vòng hai phút rưỡi. Trong vòng tám phút, một tài khoản đã nhận được nội dung về chứng rối loạn ăn uống.
Các tài khoản có ký tự “giảm cân” được phân phối nội dung có hại nhiều gấp ba lần so với các tài khoản khác. Ngoài ra, những tài khoản này cũng tiếp xúc với các video tự tử và tự làm hại bản thân nhiều hơn gấp 12 lần. Theo CCDH, một cộng đồng rối loạn ăn uống do TikTok tổ chức đã có hơn 13,2 tỷ lượt xem video.
Tác hại dai dẳng
Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), sau khi các nhà nghiên cứu công bố nghiên cứu của họ, một số video mà họ đã báo cáo dường như đã bị gỡ khỏi TikTok, nhưng nhiều tài khoản đã đăng dữ liệu vẫn giữ nguyên nội dung tương đương khác.
Người dùng có thể lọc ra những video bao gồm các cụm từ hoặc thẻ bắt đầu bằng # mà họ không muốn xem, nhưng nội dung vẫn có thể lọt qua.
Theo WSJ, một số người dùng đã nghĩ ra những cách khéo léo để tránh các hạn chế về nội dung của TikTok, chẳng hạn như sử dụng từ "sewerslide" giống âm thanh khi đề cập đến tự tử hoặc chỉ nói "attempt", phần còn lại để người xem tưởng tượng.
TikTok tuyên bố vào tháng 3 rằng ứng dụng này có 150 triệu người dùng ở Hoa Kỳ, phần lớn trong số họ là thanh thiếu niên. Theo một cuộc khảo sát của Pew Research được công bố vào tháng 4, hơn 2/3 thanh niên Hoa Kỳ sử dụng TikTok, với 16% sử dụng nó gần như hàng ngày và có dấu hiệu nghiện.
Theo ông Imran Ahmed, Giám đốc điều hành của CCDH, TikTok được tạo ra để tác động đến những người trẻ tuổi, khiến họ dành nhiều thời gian và sự chú ý của họ. Nghiên cứu cho thấy rằng ứng dụng này cũng đang "đầu độc tâm trí của họ".
Theo nghiên cứu, "nó thúc đẩy trẻ em căm ghét cơ thể của chính mình và có những gợi ý cực đoan về việc tự làm hại bản thân và thái độ rối loạn, có khả năng gây tử vong đối với thức ăn”.
“Các bậc cha mẹ sẽ bị sốc khi biết sự thật và sẽ tức giận vì các nhà lập pháp không bảo vệ được những người trẻ tuổi khỏi các tỷ phú Đại công ty công nghệ, các ứng dụng truyền thông xã hội vô trách nhiệm của họ và các thuật toán ngày càng hung hăng”.
Thay đổi bất thường về thể chất và tinh thần
Sức lan tỏa của TikTok đi kèm với hàng loạt hậu quả tiêu cực, trong đó nghiêm trọng nhất là các vấn đề về quyền riêng tư và sức khỏe tâm thần.
Thanh thiếu niên dành nhiều thời gian ở nhà để sử dụng các thiết bị điện tử trong đại dịch Covid-19. Kết quả là, các triệu chứng giống như “rối loạn tic” bắt đầu gia tăng ở thanh thiếu niên.
Một người được chẩn đoán là mắc chứng rối loạn tic và đôi khi được gọi là hội chứng Tourette, là khi người đó vô tình có các chuyển động giật cơ hoặc bốc phát bằng lời nói. Các rối loạn liên quan đến các cử động lặp đi lặp lại không kiểm soát được hoặc các âm thanh không mong muốn (tic), chẳng hạn như chớp mắt liên tục, nhún vai hoặc thốt ra những lời xúc phạm.
Theo một bài báo của WSJ năm 2021, các chuyên gia tại các bệnh viện nhi hàng đầu ở Hoa Kỳ, Canada, Úc và Vương quốc Anh đã phát hiện ra rằng điểm chung của hầu hết thanh thiếu niên này là họ xem đi xem lại các video TikTok.
Báo cáo này cũng trích dẫn các bài báo trên tạp chí y tế và số liệu thống kê từ các bác sĩ và chuyên gia đã quan sát thấy mối liên hệ giữa sự gia tăng của các rối loạn giống như chứng rối loạn tic liên quan đến việc sử dụng TikTok.
Theo một cuộc điều tra khác của WSJ, TikTok đang cố tình đẩy các video liên quan đến bệnh rối loạn nhân cách ranh giới, rối loạn lưỡng cực và rối loạn đa nhân cách đối với trẻ vị thành niên ngoài các bệnh về thể chất.
Những video đó sẽ khuyến khích người xem tự đánh giá và nhiều người sẽ nhận ra mình mắc chứng rối loạn, từ đó họ tin chắc rằng họ mắc chứng rối loạn đó, do đó họ sẽ trở nên thất vọng và buồn bã.
Tuy nhiên, theo Liên minh Quốc gia về Bệnh Tâm thần, một tổ chức phi lợi nhuận vận động cho sức khỏe tâm thần, chỉ 1,4% dân số trưởng thành ở Hoa Kỳ được cho là mắc chứng rối loạn này. Theo Phòng khám Cleveland, chứng rối loạn đa nhân cách thậm chí còn hiếm gặp hơn, ảnh hưởng chưa đến 1% dân số.
Bài báo cho biết các video TikTok có chứa thẻ hashtag rối loạn nhân cách ranh giới (#borderlinepersonalitydisorder) đã được xem gần hàng trăm triệu lần.
-
- Những người dùng nhiều mạng xã hội có khả năng bị trầm cảm cao gấp đôi so với những người dùng ít, điều quan trọng là cha mẹ phải cân nhắc hạn chế quyền truy cập của con mình hoặc cung cấp các hoạt động có lợi hơn. (Ảnh: Eightshot Images/Getty Images)
Ngày càng có nhiều ảnh hưởng xấu đến giới trẻ
Theo một nghiên cứu do tổ chức từ thiện về sức khỏe tâm thần stem4 có trụ sở tại London công bố vào ngày 3/1, mạng xã hội đang khiến trẻ em và thanh niên tự ti về giá trị bản thân và không hài lòng với ngoại hình của mình.
"Mạng xã hội chắc chắn đang có tác động tiêu cực đến tôi. Khi còn trẻ, chúng ta luôn so sánh mình với những cá nhân hấp dẫn trên mạng Internet. Do các thuật toán, những người duy nhất quý vị nhìn thấy trên các trang web như TikTok đều rất ấn tượng, điều này khiến chúng ta cảm thấy khá tồi tệ về bản thân mình", một người trẻ tuổi được trích dẫn trong nghiên cứu (pdf) cho biết.
Nghiên cứu khảo sát 1.024 trẻ em và thanh niên trong độ tuổi từ 12 đến 21 ở Anh cho thấy 97% trong số họ sử dụng mạng xã hội, dành trung bình 3,65 giờ mỗi ngày cho các ứng dụng điện thoại thông minh, chẳng hạn như TikTok, Snapchat, Instagram, YouTube và WhatsApp.
Nghiên cứu này phát hiện ra rằng 77% số người được hỏi không hài lòng với ngoại hình của họ, trong đó một số người cảm thấy "xấu hổ" về cơ thể của họ.
Gần một nửa số người được khảo sát cho biết họ đã nhận được những bình luận tiêu cực và ghét bỏ về ngoại hình của mình. Kết quả là, 24% trong số họ phản ứng bằng cách rút lui, 22% bắt đầu tập thể dục quá mức, 18% ngừng giao tiếp xã hội, 18% chọn cách hạn chế đáng kể lượng thức ăn nạp vào và 13% tự làm hại bản thân.
Theo cuộc thăm dò, 42% số người được hỏi - 51% nữ giới và 31% nam giới - cho biết họ đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Trước những tác động ngày càng tiêu cực của mạng xã hội đối với thanh thiếu niên, Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ đã khuyến khích các bậc phụ huynh nên giám sát và thiết lập giới hạn thích hợp đối với việc sử dụng mạng xã hội, đặc biệt đối với những người ở tuổi vị thành niên.
Vào ngày 17/5, kỹ sư điện tử người Nhật Lee Ji-Shin nói với The Epoch Times rằng cha mẹ nên giữ con cái tránh xa TikTok và khuyến khích chúng theo đuổi các hoạt động có ý nghĩa,
"Thuật toán của TikTok tập trung vào lưu lượng truy cập, mục tiêu chính của nó là kiếm tiền và nó không xem xét liệu nội dung được đăng có gây tổn hại hoặc ảnh hưởng đến tâm trí non nớt của thanh thiếu niên, khiến họ lo lắng hoặc bốc đồng hay không”, ông nói.
Theo The Epoch Times
Lam Giang biên dịch
