Hôm thứ Ba (11/1), Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev tuyên bố, quân đội Nga ở Kazakhstan để giúp đối phó tình hình bất ổn nghiêm trọng ở quốc gia Trung Á này sẽ bắt đầu triệt thoái sau hai ngày.
The Epoch Times đưa tin, ngày 6/1, sau khi các cuộc biểu tình trên toàn quốc bùng phát thành bạo lực, Tổng thống Tokayev đã kêu gọi giúp đỡ từ Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), một liên minh quân sự của sáu quốc gia thuộc Liên Xô cũ.
"Lực lượng gìn giữ hòa bình CSTO đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ", ông Tokayev nói trên truyền hình nhà nước.
“Việc rút dần lực lượng gìn giữ hòa bình của CSTO sẽ bắt đầu sau hai ngày. Quá trình rút quân sẽ diễn ra trong vòng 10 ngày", ông nói.
Theo DW, lực lượng CSTO bao gôm 2000 binh lính, hầu hết là quân đội Nga đã được triển khai tới Kazakhstan khi quốc gia này đang đối mặt với tình trạng bất ổn công cộng tồi tệ nhất kể từ khi đất nước Liên Xô cũ giành được độc lập cách đây khoảng 3 thập kỷ.
-
- Lực lượng gìn giữ hòa bình Nga lên một chiếc máy bay quân sự của Nga tại một sân bay ngoại ô Moscow, ở Nga để bay đến Kazakhstan vào ngày 6 tháng 1 năm 2022. (Dịch vụ Báo chí Bộ Quốc phòng Nga thông qua Epoch Times
Trong yêu cầu viện trợ, ông Tokayev nói rằng hỗ trợ quân sự là cần thiết để giúp vượt qua “mối đe dọa khủng bố”. Cho đến nay, cảnh sát Kazakhstan đã bắt giam hơn 9.000 người. Bạo động khiến 164 người chính thức thiệt mạng, Bộ Nội vụ nước này đưa tin.
Theo các báo cáo chưa được xác nhận trên các trang mạng xã hội như Twitter, số người chết thực tế cao hơn nhiều, do các lực lượng chính phủ thực hiện mệnh lệnh bắn giết kẻ khủng bố của Tổng thống Tokayev mà không cần cảnh báo”.
Các cuộc biểu tình trên toàn quốc bắt đầu vào ngày 2/1 tại thành phố Zhanaozen thuộc vùng Mangistau của Kazakhstan. Người dân biểu tình để phản đối việc chính phủ tăng mức giá trần khí propan từ 60 tenge (350.000 VND) của năm 2021 lên 120 tenge (650.000 VND).
-
- Thi thể của một nạn nhân được bao phủ bởi một biểu ngữ (R), nằm gần một chiếc xe tải quân sự, bị thiêu rụi sau các cuộc đụng độ, ở Almaty, Kazakhstan, vào ngày 6/1/2022. (Vladimir Tretyakov / NUR.KZ qua Epoch Times)
-
- Một chiếc ô tô bị đốt cháy được nhìn thấy ở phía trước của tòa nhà văn phòng thị trưởng, nơi bị người biểu tình phóng hỏa để phản đối giá nhiên liệu tăng ở Almaty, Kazakhstan, vào ngày 6/1/2022. (Pavel Mikheyev / qua Epoch Times)
Hôm thứ Ba (11/1), ông Tokayev đã bổ nhiệm một thủ tướng mới, ông Alikhan Smailov, với mục tiêu “phát triển một khuôn khổ hành động của chính phủ cho năm 2022 trong vòng ba tuần”.
Chính phủ Kazakhstan đã từ chức vào tuần trước, được coi là một trong một số nhượng bộ nhằm mục đích xoa dịu những người biểu tình, cùng với mức giới hạn 180 ngày đối với giá nhiên liệu và việc loại bỏ ông Nursultan Nazarbayev khỏi vị trí người đứng đầu Hội đồng An ninh Quốc gia.
Ông Nazarbayev là cựu lãnh đạo lâu năm nhất của đất nước. Tháng 3/2019, sau 30 năm lãnh đạo, ông Nazarbayev đã từ chức tổng thống nhưng vẫn tiếp tục duy trì quyền kiểm soát đối với đảng cầm quyền Nur Otan cho đến ngày 2/12/2021, The Epoch Times cho hay.
Theo DW, ông Tokayev hầu như chưa bao giờ chỉ trích ông Nursultan Nazarbayev, 81 tuổi, người tiền nhiệm và là cố vấn của ông. Mặc dù đã từ chức tổng thống vào năm 2019, ông Nazarbayev vẫn giữ nguyên tư cách hiến pháp là "Lãnh đạo Quốc gia".
Ông Tokayev nói rằng sự cai trị của Nazarbayev đã tạo ra "một lớp người giàu có, ngay cả theo tiêu chuẩn quốc tế". Ông cũng nói: “Tôi tin rằng, đã đến lúc phải tri ân người dân Kazakhstan và giúp đỡ họ một cách có hệ thống và thường xuyên".
Nguyên Hương
