Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố ngày 15/9 là “Ngày vì hòa bình lịch sử” khi 2 thỏa thuận hòa bình lịch sử ở Trung Đông được ký kết giữa một số quốc gia vùng Vịnh và Israel.
Tổng thống Trump cho biết, động thái này sẽ “thay đổi tiến trình lịch sử”, mang lại một “Trung Đông mới” và tạo ra một kỷ nguyên “hòa bình và thịnh vượng”. Ông nhấn mạnh rằng, Nhà Trắng đã đạt được 2 thỏa thuận hòa bình trong 1 tháng.
“Đó là một ngày quan trọng đối với nền hòa bình”, ông Trump nói.
Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu đã ký thỏa thuận với Quốc Vương của Bahrain và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) sau khi 3 quốc gia nhất trí về biện pháp bình thường hóa quan hệ.
Tổng thống Trump viết trên Twitter: “Ngày LỊCH SỬ cho HÒA BÌNH ở Trung Đông. Tôi hoan nghênh các nhà lãnh đạo từ Israel, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Quốc vương Bahrain đến Nhà Trắng để ký kết các thỏa thuận mang tính bước ngoặt mà không ai nghĩ là có thể thực hiện được”.
Ngày 15/9, ông Netanyahu khẳng định, thoả thuận hoà bình "báo trước một bình minh hòa bình mới" giữa người Do Thái và những dân tộc khác, và Tổng thống Trump đã mang lại cơ hội hòa bình "thực tế" giữa Israel và Palestine. Thủ tướng Israel nói: “Đây là điều không thể tưởng tượng được vài năm trước”.
Trong bối cảnh cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần vào ngày 3/11, thành tựu này là một chiến thắng ngoại giao khác của Tổng thống Trump. Bản thân ông vốn luôn coi mình là một nhà kiến tạo hòa bình, và ông đã nỗ lực chấm dứt việc quân đội Hoa Kỳ phải tham gia vào các cuộc chiến tranh ở nước ngoài.
Giới phê bình nhấn mạnh rằng, các thỏa thuận hòa bình không bao gồm người Palestine, nhưng hy vọng rằng các thỏa thuận này sẽ mang lại quan hệ tốt hơn giữa Ả Rập và Israel.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ca ngợi thỏa thuận này, nhưng lo ngại về cam kết mua máy bay chiến đấu F-35 của UAE.
Bà nói trong một tuyên bố: “Khi chúng tôi tìm hiểu thêm về chi tiết đầy đủ của cả 2 thỏa thuận, các câu hỏi vẫn còn để mở - cụ thể là liên quan đến cam kết mà UAE đã nhận được từ Chính quyền Tổng thống Trump về việc mua máy bay F-35 do Mỹ sản xuất. Quốc hội Hoa Kỳ, trên cơ sở lưỡng đảng, sẽ theo dõi và giám sát để đảm bảo rằng Israel có thể duy trì lợi thế quân sự của mình trong khu vực”.
Thỏa thuận được ký kết giữa 3 nước sẽ bình thường hóa quan hệ thương mại, an ninh và ngoại giao giữa Israel và Bahrain, cũng như Israel và UAE. Các quốc gia Ả Rập khác đã bình thường hóa quan hệ với Israel là Ai Cập và Jordan.
Tuần trước, Cố vấn Nhà Trắng Jared Kushner nói với Associated Press rằng: “Việc này diễn ra rất nhanh. Khu vực đang phản ứng rất tích cực trước thỏa thuận với UAE và hy vọng đó là dấu hiệu cho thấy nhiều điều hơn nữa sẽ diễn ra".
Thỏa thuận này gây trở ngại lớn cho nhà lãnh đạo Palestine và Tổng thống Chính quyền Palestine Mahmoud Abbas, người đã chỉ trích thỏa thuận Israel - UAE được ký kết vào tháng Tám.
Ông Abbas nói: “Chúng tôi không lo lắng về những điều vô nghĩa xảy ra ở đâu đó, đặc biệt là trong những ngày gần đây, khi một thỏa thuận 3 bên giữa Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Israel và Mỹ được công bố”.
“Họ [UAE] đã quay lưng lại với mọi thứ: quyền của người dân Palestine, nhà nước Palestine, giải pháp 2 nhà nước, và thánh đường Jerusalem”.
Nguyễn Minh
Theo Epoch Times tiếng Anh
