Hôm 16/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Chiến tranh Thế giới thứ III có thể đã bắt đầu trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu giảm thang.
Khi được người dẫn chương trình của đài NBC, ông Lester Holt hỏi về việc, ông có tin rằng một cuộc Chiến tranh Thế giới thứ III đã bắt đầu hay không, ông Zelensky trả lời: “Không ai biết chắc đáp án”.
“Không ai biết chắc liệu [Chiến tranh Thế giới thứ III] có thể đã bắt đầu hay chưa", ông Zelensky phản hồi mà không giải thích chi tiết. “Và khả năng xảy ra cuộc chiến này nếu Ukraine thất thủ là gì? Rất khó nói".
“Chúng ta đã thấy điều này cách đây 80 năm khi Chiến tranh Thế giới thứ II bắt đầu. Không ai có thể đoán trước được khi nào cuộc chiến quy mô toàn diện sẽ bắt đầu”, ông Zelensky nói, đồng thời tuyên bố rằng cuộc xung đột hiện tại khiến "toàn bộ nền văn minh đang bị đe dọa”.
Việc kêu gọi Chiến tranh Thế giới thứ III ngày càng trở nên phổ biến kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược ngày 24/2, của cả Nga và phương Tây. Tuần trước, Tổng thống Joe Biden cảnh báo rằng việc can dự trực tiếp vào cuộc xung đột hiện tại bằng cách thực thi vùng cấm bay hoặc đưa quân đến Ukraine sẽ khiến xung đột giữa NATO và Nga leo thang.
“Chúng tôi sẽ không gây chiến chống lại Nga ở Ukraine. Xung đột trực tiếp giữa NATO và Nga là Chiến tranh Thế giới thứ III, điều mà chúng ta phải cố gắng ngăn chặn”, ông Biden phát biểu ngày 11/3.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov đã phát biểu vài ngày trước đó rằng, một cuộc Chiến tranh Thế giới thứ III sẽ là “hạt nhân và hủy diệt”. Mặc dù cả Hoa Kỳ và Nga đều sở hữu một lượng lớn vũ khí hạt nhân với các phương thức phân phối khác nhau, nhưng cả hai đều tuân thủ học thuyết quân sự hạt nhân về “sự hủy diệt được đảm bảo cho cả hai bên”.
Trước đó, ngày 16/3, trong bài phát biểu trước Quốc hội, ông Zelensky đã kêu gọi Mỹ cung cấp máy bay chiến đấu, tên lửa đất đối không và thực thi vùng cấm bay. Các quan chức Nhà Trắng nhắc lại rằng không có kế hoạch tạo vùng cấm bay trên lãnh thổ Ukraine.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nói với các phóng viên vào ngày 16/3 rằng, chính quyền ông Biden đã xác định rằng "không có sự khác biệt" giữa khu vực cấm bay sẽ đóng cửa tất cả không phận Ukraine và cái gọi là khu vực cấm bay nhân đạo. Cả hai đều có thể làm leo thang xung đột với Nga.
Bà Psaki cũng trích dẫn một đánh giá của Lầu Năm Góc cho thấy, việc cho phép chuyển giao máy bay chiến đấu cho Ukraine cũng có thể bị Nga coi là một hành động leo thang. Trước đó, đã có sự nhầm lẫn sau khi các quan chức chính phủ Ba Lan thông báo hồi đầu tháng 3 rằng họ sẽ điều máy bay MiG-29 tới một căn cứ không quân của Mỹ ở Đức để chuyển giao cho Ukraine, một kế hoạch đã bị Lầu Năm Góc bác bỏ.
Khoảng 3 triệu người đã chạy khỏi Ukraine kể từ khi xung đột bắt đầu, theo các quan chức Liên Hợp Quốc. Trong khi đó, các nhà chức trách Ukraine ước tính đến nay đã có hàng nghìn người thiệt mạng.
Hôm 15/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói trong cuộc họp trực tuyến với giới chức quân đội, "Ukraine không phải quốc gia thành viên NATO. Chúng ta hiểu điều đó. Suốt nhiều năm qua, chúng ta luôn nghe rằng những cánh cửa rộng mở, nhưng cũng phải hiểu rằng Ukraine không thể gia nhập liên minh. Đó là thực tế và cần được chấp nhận".
Ông cũng tiếp tục chỉ trích liên minh quân sự, đặt nghi vấn với cam kết phòng thủ tập thể theo Điều 5 hiệp ước NATO, trong đó quy định bất cứ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên của khối cũng được coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ phối hợp đáp trả. "Điều 5 chưa bao giờ yếu đuối như bây giờ", Tổng thống Zelensky nói.
Ông cũng một lần nữa thúc giục các đồng minh phương Tây cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine.
Đồng thời, ông Zelensky một lần nữa kêu gọi NATO, tổ chức đã cung cấp vũ khí và đạn dược cho quân đội Ukraine, thiết lập một vùng cấm bay trên đất nước của ông. Các quan chức Mỹ và NATO cho rằng một thỏa thuận như vậy là không khả thi vì nó có khả năng làm leo thang xung đột với Nga.
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa các phái đoàn Nga và Ukraine đã tái khởi động vào thứ Ba sau khi tạm dừng vào thứ Hai, theo cố vấn tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak
Tuy nhiên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các hãng tin rằng còn quá sớm để dự đoán kết quả, nói rằng: “Công việc rất khó khăn, và trong tình hình hiện tại, việc [các cuộc đàm phán] đang tiếp tục có lẽ là điều tích cực".
