Trước áp lực ngày càng tăng vì từ chối lập trường chống lại sự xâm lược của Nga, Trung Quốc quay lại chiến thuật cũ: đổ lỗi cho phương Tây. Cuộc xâm lược của Moscow vào Ukraine đã gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ, kèm theo các cáo buộc về tội ác chiến tranh, nhưng nhà nước Trung Quốc đã đổ lỗi cuộc xung đột này cho Hoa Kỳ và các đồng minh phương Tây.
Các nhà ngoại giao Trung Quốc tuyên bố rằng, các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga là vô căn cứ và Hoa Kỳ đang hưởng lợi từ cuộc khủng hoảng Ukraine. Đồng thời, phương Tây phải chịu trách nhiệm về việc thổi phồng căng thẳng Ukraine - Nga.
“Các động thái của NATO do Mỹ dẫn đầu đã đẩy căng thẳng Nga - Ukraine đến mức tan vỡ”, ông Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết tại một cuộc họp báo ngày 9/3.
Theo ông Triệu Lập Kiên, Bắc Kinh đã là vật tế thần trong vụ việc, và Hoa Kỳ là thủ phạm chính trong việc “làm mất uy tín của Trung Quốc”.
Những nhận xét từ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc - với giọng điệu chống lại phương Tây và thuyết âm mưu virus, đổ lỗi cho Hoa Kỳ gây ra đại dịch - cho thấy một Bắc Kinh sẵn sàng thách thức khi đối mặt với áp lực gia tăng và nỗ lực hơn nữa để chấm dứt cuộc khủng hoảng. Họ cũng tiếp tục những tuyên bố thân thiện với Moscow, hiện đã trở thành mối giao bang quốc tế.
Hai tuần sau khi Nga xâm lược Ukraine, Bắc Kinh đã từ chối gọi hành động này là một “cuộc xâm lược”. Thay vào đó, các phương tiện truyền thông nhà nước đã sử dụng cách mô tả ưa thích của Nga: một “chiến dịch quân sự đặc biệt”.
Đặc điểm rõ nhất của cuộc xung đột từ Bắc Kinh là vào ngày 8/3, khi nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sử dụng từ “chiến tranh” trong cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo Pháp và Đức. Ông Tập cho biết ông “vô cùng đau buồn khi chiến tranh tái bùng nổ trên lục địa châu Âu", theo một bản tin. Nhưng ngày hôm sau, ông Triệu Lập Kiên nói rằng, những từ ngữ như vậy không có nghĩa là quan điểm của Trung Quốc sẽ thay đổi.
Bắc Kinh cũng viện dẫn thông tin của Nga rằng, quân đội Mỹ đang điều hành các phòng thí nghiệm sinh học ở Ukraine và lưu trữ "mầm bệnh nguy hiểm" ở đó. Một quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với The Epoch Times rằng, cáo buộc này là “tuyên truyền của Nga và hoàn toàn vô nghĩa", chỉ nhằm biện minh cho chiến dịch quân sự chống lại Ukraine.
Việc chính quyền Trung Quốc từ chối lên án Nga đã vấp phải sự chỉ trích từ các quan chức phương Tây. Một số nhà lập pháp Mỹ cho rằng, Bắc Kinh có động thái như vậy vì có mối quan hệ chặt chẽ với Nga. Các nhà lập pháp nói với The Epoch Times rằng, cả hai cường quốc đều có chung mục tiêu là làm suy yếu phương Tây, và không thể tin tưởng rằng Trung Quốc có thể làm trung gian hoà giải và mang lại một kết thúc hòa bình cho cuộc xung đột.
Trong khi nhà nước Trung Quốc khẳng định rằng, mối quan hệ của họ với Nga là "không liên minh", thì họ cũng mô tả Nga là "đối tác chiến lược quan trọng nhất" và cam kết thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ song phương giữa hai quốc gia, bất kể "có bấp bênh và thách thức như thế nào đi nữa" trước mọi diễn biến có thể xảy ra trên thế giới.
-
- Mọi người đi ngang qua các cửa hàng có bảng chỉ dẫn bằng chữ Kirin tại một trung tâm thương mại được gọi là Chợ Nga ở Bắc Kinh vào ngày 3/3/2022. (Ảnh Getty Images)
Khi các đòn trừng phạt của phương Tây có tác động không nhỏ đến nền kinh tế Nga, Bắc Kinh cũng đã cam kết sẽ tiếp tục giao dịch với Moscow, mặc dù một số nhà phân tích cho rằng, Bắc Kinh chỉ miễn cưỡng trong việc công khai giúp Nga né tránh các đòn trừng phạt, nếu xét về uy tín và chi phí tài chính của động thái này.
Hệ thống UnionPay thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc đã mang đến cho Nga một giải pháp trong khi các hệ thống thẻ của phương Tây từ Visa đến Mastercard tạm ngừng hoạt động tại nước này. Ông Triệu Lập Kiên cũng cho biết vào ngày 9/3 rằng, Trung Quốc và Nga sẽ "luôn duy trì hợp tác năng lượng lành mạnh" và tiến hành thương mại dầu khí.
Washington đã cảnh báo rằng, họ sẽ "thực hiện các bước" để đảm bảo các công ty Trung Quốc phải tuân thủ các lệnh trừng phạt thương mại.
Theo Trung tá Robert Maginnis đã nghỉ hưu, Nga và Trung Quốc đang tìm kiếm một trật tự thế giới mới, một trật tự “độc tài hơn là các giá trị tự do đã hình thành từ sau Thế chiến II”.
Huyền Anh
