Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã triệu đại sứ Nhật Bản tại Bắc Kinh cho một "gặp khẩn cấp" vào tối 1/12 sau khi cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói rằng cả đất nước của ông và Hoa Kỳ đều không thể đứng nhìn nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan.
Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh gọi nhận xét của ông Abe là "sai lầm" và vi phạm các chuẩn mực cơ bản trong quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong cuộc gặp với đại sứ Hideo Tarumi, theo một tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Lời bình luận của ông Abe “công khai thách thức chủ quyền của Trung Quốc và ủng hộ một cách trơ trẽn cho các lực lượng đòi độc lập Đài Loan”, tờ báo này trích dẫn lời bà Hoa nói.
Phát biểu trong một bài diễn văn trực tuyến với Viện Nghiên cứu Chính sách Quốc gia, một tổ chức tư vấn ở Đài Loan, ông Abe hôm 1/12 cảnh báo về những hậu quả kinh tế và an ninh nghiêm trọng của bất kỳ hành động quân sự nào của Trung Quốc đối với Đài Loan và kêu gọi Bắc Kinh “đừng bước vào con đường sai trái” .
“Cuộc phiêu lưu quân sự sẽ dẫn đến sự tự sát về kinh tế,” chính trị gia kỳ cựu này nói thêm.
Ông nói, một cuộc xâm lược của Trung Quốc đối với Đài Loan sẽ trở thành một mối đe dọa đáng kể đối với Nhật Bản và do đó là “tình huống khẩn cấp cho liên minh Nhật-Mỹ”.
“Người dân ở Bắc Kinh, đặc biệt là Chủ tịch Tập Cận Bình, đừng bao giờ hiểu sai trong việc nhận ra điều này.”
Khi được hỏi về lệnh triệu tập đại sứ Nhật tại một cuộc họp báo thường kỳ ở Tokyo vào 2/12, Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno cho biết Nhật Bản không đồng ý với hành động của Trung Quốc vì chính phủ Nhật Bản không có tư cách bình luận về nhận xét của những người không thuộc chính phủ.
“Đại sứ Tarumi nói… Trung Quốc cần phải hiểu rằng có những người ở Nhật Bản có quan điểm như vậy và Nhật Bản không thể chấp nhận quan điểm một chiều của Trung Quốc về những vấn đề như vậy,” ông Matsuno nói.
Ông Abe, người từ chức thủ tướng năm ngoái, là người đứng đầu phe lớn nhất của Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền và vẫn có ảnh hưởng trong đảng.
Trung Quốc tuyên bố Đài Loan tự trị như một phần lãnh thổ của mình và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo, nơi từng là thuộc địa của Nhật Bản.
Kể từ khi bà Thái Anh Văn được bầu làm tổng thống vào năm 2016, Bắc Kinh đã trở nên hung hăng hơn đối với các tuyên bố của mình và vào tháng 10 đã gửi số lượng máy bay quân sự kỷ lục vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan.
Minh Dũng
