Ukraine đang thuyết phục các đồng minh phương Tây chuyển các chuyến hàng khí đốt tự nhiên của Nga từ đường ống Nord Stream 1 sang đường ống của Ukraine, làm tăng đòn bẩy của Kyiv trong cuộc xung đột với Nga, các quan chức năng lượng cho biết, theo tờ Reuters. Cuộc xung đột tại Ukraine đã khiến Nord Stream 1 điêu đứng và nhấn chìm 11 tỷ đô của Nga xuống đáy biển Baltic.
Các quan chức năng lượng cho rằng, làm như vậy sẽ buộc Nga phải chuyển nhiều khí đốt từ châu Âu của mình qua Ukraine. Điều đó sẽ khiến Moscow phải trả thêm phí vận chuyển có thể giúp Ukraine phòng thủ thời chiến và ngăn chặn Nga làm hỏng đường ống dẫn khí đốt của Ukraine.
Nord Stream 1 - Thương vụ khó khăn của Đức và phần còn lại của Châu Âu
Các đại diện từ nhà điều hành đường ống dẫn khí của Ukraine và công ty khí đốt Naftogaz đã dành một tuần ở Washington để gặp các quan chức chính quyền và các nhà lập pháp quốc hội, để thúc giục họ thuyết phục Đức và các đồng minh châu Âu khác thông qua kế hoạch này.
Ông Olga Bielkova, Giám đốc phụ trách các vấn đề quốc tế của Nhà điều hành Hệ thống Vận chuyển Khí của Ukraine cho biết: “Nga phụ thuộc vào việc chúng tôi vận chuyển khí đốt từ Nga đến châu Âu. Đây là điều cần tận dụng trong các cuộc thảo luận của chúng tôi với họ và châu Âu có thể giúp đỡ”.
Một quan chức Nhà Trắng và Bộ Kinh tế Đức từ chối bình luận. Hôm 20/4, Đức cho biết họ sẽ ngừng nhập khẩu dầu vào cuối năm nay và sau đó là khí đốt, nhưng không nói rõ khi nào.
Đức đã tạm dừng dự án khí đốt Nord Stream 2 của Nga, dự án được thiết kế để tăng gấp đôi các chuyến hàng khí đốt vào Đức, như một sự trừng phạt cho cuộc xung đột Ukraine hồi tháng 2 của Nga. Dự án trị giá 11 tỷ USD đã hoàn thành xây dựng vào cuối năm ngoái nhưng chưa bao giờ khởi công.
-
- Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev phát biểu trước các vị khách trong buổi lễ khánh thành đường ống dẫn khí đốt dài 1.224 km đầu tiên của Nord Stream qua Biển Baltic, tại Lubmin ngày 8/11/2011.( Ảnh: Jon Macdougall/ Getty Images)
Các nhà phân tích cho biết, việc chuyển các lô hàng khỏi đường ống Nord Stream 1 hiện tại có thể là một thương vụ khó khăn đối với Đức và phần còn lại của châu Âu.
Ông David Goldwyn, cựu đặc phái viên của Bộ Ngoại giao cho hay: “Làm như vậy không có tác dụng gì trong việc tăng cường an ninh nguồn cung cho châu Âu".
Động thái này cũng có thể gây ra một số nguy cơ pháp lý. Ông Christian Egenhofer thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Châu Âu có trụ sở tại Brussels cho biết, động thái này của Liên minh Châu Âu (EU) đối với hàng hóa nhập khẩu của Nga có thể là hành vi vi phạm bất hợp pháp các hợp đồng cung ứng.
Nga hiện đang vận chuyển 55 tỷ m3 khí đốt tự nhiên mỗi năm đến Đức trên Nord Stream 1. Nước này chuyển thêm 40 bcm tới châu Âu thông qua hệ thống vận chuyển khí đốt của Ukraine và thanh toán phí vận chuyển tới Ukraine bằng đô la Mỹ.
Hệ thống đường ống của Ukraine có công suất dự phòng hơn 100 bcm và có thể dễ dàng hấp thụ dòng chảy Nord Stream 1.
Ông Daniel Vajdich, cố vấn của Công ty khí đốt Naftogaz, cho biết việc chuyển toàn bộ Nord Stream 1 sang hệ thống Ukraine "sẽ cung cấp cho Kyiv nhiều đòn bẩy hơn đối với Moscow và cho Điện Kremlin thấy rằng châu Âu đang ràng buộc an ninh của mình với Ukraine".
Các quan chức đề xuất rằng, 40% công suất của Nord Stream 1 được chuyển hướng đến đường ống của Ukraine ngay lập tức, tăng dần lên 100% vào tháng 4/2023. Điều đó sẽ giúp các quốc gia EU có thời gian tích lũy kho dự trữ mùa đông và đa dạng hóa nguồn cung.
Các quan chức cho biết, họ cũng tìm kiếm sự hỗ trợ của Mỹ để Ukraine tiếp cận nguồn cung cấp từ các thiết bị đầu cuối LNG ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Svitlana Zalischuk, cố vấn của Giám đốc điều hành Công ty khí đốt Naftogaz, cho biết Ukraine cần sớm đảm bảo nguồn cung cấp khí đốt trước khi mùa đông bắt đầu vào tháng 10.
Nord Stream 2 chìm nghỉm dưới đáy biển Baltic
Đường ống dẫn khí Nord Stream 2 (Dòng chảy phương Bắc 2) trị giá 11 tỷ USD từng là biểu tượng cho quan hệ hợp tác Đức - Nga nhưng hiện đang nằm ngâm mình dưới đáy biển Baltic, triển vọng tương lai cũng không mấy sáng sủa.
Một trong những nạn nhân đầu tiên của cuộc khủng hoảng địa chính trị tại Ukraine là đường ống năng lượng khổng lồ trị giá 11 tỷ USD có tên Dòng chảy phương Bắc 2 (Nordstream 2).
Nordstream 2 là đường ống dẫn khí đốt ngoài khơi, có chiều dài 1.234 km, được thiết kế để nâng gấp đôi dòng chảy khí đốt giữa Nga và Đức. Tuy nhiên, ngay cả trước khi Moscow tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine, đường ống đã gặp nhiều trắc trở.
-
- Nord Stream 2 trị giá 11 tỷ USD của Nga đang là tâm điểm gây chú ý trong căng thẳng Nga-Châu Âu. (Ảnh Getty Images)
Quá trình xây dựng Nordstream 2 bắt đầu vào năm 2018, đến tháng 9/2021 thì hoàn thành. Tuy nhiên, vào tháng 11/2021, các nhà quản lý của Đức đã tạm hoãn cấp chứng chỉ hoạt động cho đường ống.
Tháng 2/2022, Nga quyết định công nhận độc lập của hai vùng ly khai tại miền Đông Ukraine, và đưa quân đội tràn qua biên giới. Hành động của Moscow buộc chính phủ Đức ngừng vô thời hạn quá trình cấp chứng chỉ cho đường ống Nordstream 2.
Chiến sự tại Ukraine đã thúc đẩy EU chuyển hướng khỏi năng lượng của Nga. Khối này tuyên bố sẽ cắt giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga vào cuối năm 2022 và kế hoạch chấm dứt sự phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu từ Nga vào năm 2030.
Nga đã đáp trả bằng cách đe dọa sẽ ngừng xuất khẩu khí đốt sang các quốc gia "không thân thiện" nếu thanh toán khí đốt không được thực hiện bằng đồng rúp. Nhóm 7 quốc gia công nghiệp phát triển (G7) đã từ chối yêu cầu này.
“Điều kiện tiên quyết để Nord Stream 2 được chứng nhận là đánh giá tích cực từ Bộ Kinh tế và Hành động Khí hậu Liên bang rằng an ninh nguồn cung năng lượng không bị đe dọa”. Cơ quan quản lý Đức nói thêm rằng họ “không thể chứng nhận công ty vào thời điểm này” và việc vận hành đường ống mà không có chứng nhận là bất hợp pháp.
Ông Warren Patterson, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại ING, nói rằng việc Đức quay lưng lại với khí đốt của Nga chứng tỏ Nord Stream 2 đang mâu thuẫn với chính sách năng lượng của EU.
-
- Một biển báo hướng giao thông hướng tới lối vào của đường dây dẫn khí Nord Stream 2 ở Lubmin, đông bắc Đức, vào ngày 7/9/2020. (Ảnh Getty Images)
Ông nói thêm: “Kế hoạch của EU để độc lập với năng lượng của Nga trước năm 2030 đảm bảo rằng chúng ta khó có thể thấy khí đốt chảy qua đường ống”.
Số phận của Nord Stream 2 phần lớn sẽ được quyết định bởi kết quả của cuộc xung đột tại Ukraine.
Có nhiều lo ngại rằng cuộc xung đột Ukraine ngày càng giống như một cuộc chiến tranh tiêu hao mà không ai chiến thắng. Trong khi đó, các cuộc đàm phán song phương để tìm kiếm một thỏa thuận ngừng bắn và hòa bình vẫn còn nhiều khó khăn.
Ông Henning Gloystein, giám đốc năng lượng, khí hậu và tài nguyên tại Eurasia Group, cho hay Nord Stream 2 “sẽ không được khởi động lại hoặc thông qua trừ khi cuộc xung đột đi đến hồi kết, đảm bảo hòa bình và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Đồng thời các hành động gây hấn của Nga trong tương lai không còn có thể xảy ra”.
Huyền Anh
Theo Reuters
