Quân đội Trung Quốc có điểm yếu tương tự với lực lượng vũ trang của Nga; điều này có thể cản trở nỗ lực chinh phục Đài Loan nếu Bắc Kinh tiến hành một cuộc xâm lược, theo báo cáo mới đây của Đại học Quốc Phòng Mỹ.
Bản báo cáo, được đơn vị xuất bản của Đại học Quốc Phòng Mỹ cho ra mắt vào đầu tháng này, đã phân tích tiểu sử của hơn 300 sĩ quan cấp cao trong quân đội Trung Quốc trước và sau khi ông Tập Cận Bình thực hiện cải cách quân đội trên quy mô rộng vào năm 2015.
Đáng chú ý, báo cáo phát hiện ra rằng nhiều sĩ quan quân đội cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thiếu kinh nghiệm thực hiện các hoạt động chung, và do đó sẽ ít có khả năng làm việc với đồng nghiệp của họ tại các đơn vị khác.
Các sĩ quan trong Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) của ĐCSTQ chỉ hoàn thành hiệu quả các nhiệm vụ tại đơn vị độc lập. Cụ thể, những người trong Hải quân không bao giờ làm việc với lực lượng Mặt đất hay lực lượng Không quân và ngược lại.
“Các sĩ quan cấp cao của PLA có xu hướng chỉ làm việc trong đơn vị của riêng họ hoặc ở các khu vực chức năng được giao cho họ”, báo cáo nêu rõ. “Chẳng hạn, các chỉ huy tác chiến hiếm khi có kinh nghiệm trong lĩnh vực hậu cần và ngược lại”.
“Các hoạt động của PLA trong tương lai có thể sẽ bị cản trở bởi các sĩ quan có tầm nhìn hạn hẹp”.
Bằng cách so sánh các cấp lãnh đạo cao nhất của PLA trong năm 2015 và 2021, báo cáo cho thấy rằng cải cách của ông Tập “không tác động đến độ tuổi trung bình, kinh nghiệm hoặc trình độ học vấn của giới lãnh đạo cấp cao”.
Mục tiêu trọng tâm của cuộc cải cách quân đội của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là phát triển lực lượng quân đội sao cho họ đạt được khả năng làm việc chung mạnh mẽ hơn.
Một yêu cầu quan trọng trong cải cách PLA dưới thời ông Tập là phát triển cơ cấu chỉ huy chung, trong đó các sĩ quan chỉ huy có thể làm việc tại các lực lượng Mặt đất, Hải quân và Không quân, báo cáo của Đại học Quốc Phòng Mỹ nêu rõ.
Tuy nhiên, trên thực tế, các sĩ quan cao cấp của PLA phần lớn không được giao nhiệm vụ chỉ huy chung. Hơn nữa, có rất ít biện pháp khắc phục vấn đề này vì PLA không có quy định nào để đảm bảo việc đào tạo như vậy có thể diễn ra.
Để so sánh, Hoa Kỳ, kể từ năm 1986, đã bắt buộc các sĩ quan cấp cao phải đạt chuẩn khi thực hiện các nhiệm vụ chung. Họ được giáo dục tại các trường Sư phạm Quân sự chuyên nghiệp và được giao các nhiệm vụ yêu cầu phối hợp chung.
Ở Trung Quốc, thay vì thúc đẩy khả năng tương tác giữa các đơn vị, ông Tập lại tập trung vào việc đảm bảo sự phù hợp về ý thức hệ và lòng trung thành với Đảng.
“Tất cả các quan chức trong PLA đều là đảng viên ĐCSTQ và phải có đủ sự nhạy bén chính trị để thể hiện lòng trung thành với ông Tập và các kế hoạch của ông ấy”, báo cáo nêu rõ.
“Ông Tập đã can thiệp với tư cách cá nhân vào các cuộc tuyển chọn [sĩ quan cấp cao] thông qua vị trí Chủ tịch Quân ủy Trung ương của ông ấy; ông ấy đồng thời tăng cường kiểm soát bằng các cuộc điều tra chống tham nhũng”.
Quá trình cải cách quân đội, từ năm 2015 đến năm 2021, đã làm giảm số lượng sĩ quan cấp cao có kinh nghiệm thực hiện các hoạt động chung trong PLA. Tính đến năm ngoái, báo cáo cho thấy, chỉ có 56% sĩ quan cấp cao của PLA từng đảm nhận bất kỳ nhiệm vụ chung nào trong thập kỷ trước - giảm 5% so với năm 2015.
Điều này có nghĩa là các sĩ quan trong PLA ít có khả năng hơn các đồng nghiệp Mỹ của họ - những người có cả chuyên môn trong các lĩnh vực liên quan như hậu cần.
“Tiếp tục xu hướng chuyên môn hóa trong các lĩnh vực cụ thể có nghĩa là [các sĩ quan cấp cao Trung Quốc] có chuyên môn tương đối sâu trong lĩnh vực cụ thể đó, nhưng có nhận thức hạn chế về các kỹ năng chức năng khác”, báo cáo nêu rõ. “Ví dụ, các chỉ huy tác chiến thường không có kiến thức nền tảng về hậu cần hoặc mua bán”.
Báo cáo nhấn mạnh rằng tình trạng kể trên sẽ gây ra nhiều tác động tiêu cực đến khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Trung Quốc. Sự gắn kết trong PLA có thể rất thấp trong tình huống giao tranh phức tạp; cuối cùng sẽ dẫn đến những thất bại lặp đi lặp lại tương tự như quân đội Nga trong cuộc xâm lược Ukraine, bởi quân đội Nga có điểm yếu tương tự PLA.
Báo cáo nêu rõ: “Để quân đội hoạt động hiệu quả thì hiện đại hóa và cải cách phải đi kèm với việc có các vị chỉ huy giàu kỹ năng. Trong nhiều năm, PLA đã phàn nàn rằng các sĩ quan cấp cao của họ chỉ có khả năng lãnh đạo ở mức trung bình”.
“Sự cứng nhắc trong các nhiệm vụ của PLA có thể làm giảm hiệu quả của Trung Quốc trong các cuộc xung đột trong tương lai - đặc biệt là những cuộc xung đột đòi hỏi mức độ liên kết và khả năng thích ứng cao, như cuộc chiến mà Nga phát động chống lại Ukraine năm 2022”.
Xuân Hoa
Theo Andrew Thornebrooke - The Epoch Times
