Chính quyền Trung Quốc đang tìm kiếm, điều tra, truy lùng một số người tham dự các cuộc biểu tình phản đối zero-COVID nổ ra vào cuối tuần trước, Reuters đưa tin.
Hai người biểu tình nói với Reuters rằng vào thứ 3 (29/11), những người tự nhận là sĩ quan cảnh sát Bắc Kinh đã yêu cầu họ trình bày bằng văn bản với đồn cảnh sát về các hoạt động của họ vào tối Chủ nhật (27/11).
Một sinh viên cũng cho biết các trường đại học đã hỏi liệu các sinh viên có từng ở trong khu vực xảy ra biểu tình hay không, đồng thời yêu cầu sinh viên viết bản tường trình, theo Reuters.
“Tất cả chúng tôi đang nghiêm túc xóa sạch lịch sử trò chuyện của mình”, một người chứng kiến cuộc biểu tình ở Bắc Kinh nói với Reuters. Người này cho biết cảnh sát đã hỏi làm thế nào người dân biết về cuộc biểu tình và động cơ của người dân ra xem biểu tình là gì. "Cảnh sát đã đến để kiểm tra giấy tờ tùy thân của một trong những người bạn của tôi và sau đó đưa cô ấy đi. Vài giờ sau họ thả cô ấy ra", người này nói thêm.
Một số người dân ở Bắc Kinh nói với BBC rằng cảnh sát đã gọi điện và yêu cầu họ cung cấp thông tin về nơi ở.
Một phụ nữ nói với hãng tin AFP rằng cô và 5 người bạn tham gia biểu tình ở Bắc Kinh đã nhận được điện thoại từ cảnh sát.
Không rõ làm thế nào chính quyền Trung Quốc xác định được những người mà họ muốn thẩm vấn, cũng không rõ chính quyền muốn điều tra bao nhiêu người.
Cảnh sát Trung Quốc đồng thời bắt giữ một số nhà báo đưa tin về các cuộc biểu tình.
Hãng tin Reuters cho biết một trong những nhà báo của họ đã bị giam giữ một thời gian ngắn vào hôm Chủ nhật trước khi được thả ra.
Nhà báo Ed Lawrence của BBC cũng bị giam giữ trong vài giờ sau khi đưa tin về cuộc biểu tình ở Thượng Hải. Phố Downing nói vào hôm thứ 2 (28/11) rằng hành động này của chính quyền Trung Quốc là “gây sốc và không thể chấp nhận được”.
“Anh ấy bị giam giữ trong vài giờ trước khi được thả. Trong khi bị giam giữ, anh ấy bị cảnh sát đánh đập và đá vào người. Mọi chuyện xảy ra khi anh ấy đang làm việc với tư cách là một nhà báo có giấy phép hành nghề”, theo một tuyên bố của BBC.
BBC Statement on Ed Lawrence pic.twitter.com/wedDetCtpF
— BBC News Press Team (@BBCNewsPR) November 27, 2022
Cảnh sát xuất hiện dày đặc khắp nơi
Một cuộc biểu tình vào tối thứ 2 (28/11) ở thành phố Hàng Châu, thủ phủ tỉnh Chiết Giang, đã nhanh chóng phải dừng lại, nhiều người bị bắt giữ, theo BBC. Các video trên mạng xã hội mà NTDVN không thể xác minh độc lập cho thấy hàng trăm cảnh sát đã hiện diện tại một quảng trường lớn để ngăn người dân tập trung đông.
Cũng trong tối thứ 2, tại Thượng Hải và Bắc Kinh, cảnh sát đã tuần tra các khu vực mà một số nhóm trên Telegram đề nghị mọi người tập trung trở lại.
Các cuộc biểu tình dự định diễn ra vào thứ 2 ở Bắc Kinh đã không thể xảy ra sau khi cảnh sát bao vây điểm tập trung. "Thật đáng sợ", một cư dân Bắc Kinh thốt lên như vậy với Reuters khi nói về số lượng lớn cảnh sát trên đường phố.
Tại Thượng Hải, các hàng rào lớn được dựng lên dọc theo tuyến đường biểu tình chính; cảnh sát đã thực hiện một số vụ bắt giữ, theo BBC.
Reuters cho biết những người đi qua các khu vực từng diễn ra biểu tình đã bị cảnh sát kiểm tra điện thoại để xem họ có dùng mạng riêng ảo (VPN) và Telegram hay không. Đây là hai ứng dụng bất hợp pháp ở Trung Quốc.
Trước đó, một số người biểu tình tiết lộ họ đã sử dụng các ứng dụng hẹn hò để trốn tránh sự kiểm duyệt và giám sát của cảnh sát.
Sau các cuộc biểu tình vào cuối tuần trước, hoạt động kiểm duyệt đã diễn ra khắc nghiệt trên mọi nền tảng truyền thông xã hội của Trung Quốc, nhằm ngăn chặn người dân xem và thảo luận về chúng.
Hàng chục triệu bài đăng đã bị lọc khỏi kết quả tìm kiếm, trong khi các phương tiện truyền thông nhà nước ngừng đưa tin về COVID, chỉ đưa tin về World Cup và thành tựu trong lĩnh vực không gian vũ trụ của Trung Quốc.
Một chuyên gia cho rằng các cuộc biểu tình tại địa phương khó có thể kết thúc sớm bởi vì chúng có khả năng "lên xuống thất thường" do người dân được kêu gọi xuống đường theo cách phi tập trung, không kiểm soát. Người Trung Quốc đang sử dụng nhiều biện pháp khác nhau để truyền tin về làn sóng biểu tình.
Tuy vậy, nhà nghiên cứu cấp cao Drew Thompson tại Đại học Quốc gia Singapore cho rằng điều cần lưu ý là cảnh sát Trung Quốc có năng lực đặc biệt tốt trong việc kiểm soát và khống chế các cuộc biểu tình.
Xuân Hoa
