Hôm thứ Hai (ngày 1/3), Tối cao Pháp viện British Columbia tại Vancouver, Canada đã mở đợt điều trần cuối cùng về vụ dẫn độ Giám đốc tài chính Mạnh Vãn Châu của Huawei. Các tài liệu trước đó do các luật sư của bà Mạnh đệ trình lên tòa án cho thấy, họ sẽ trình bày và phân tích 4 vấn đề lớn, dự kiến đợt điều trần này sẽ kéo dài đến tháng 5.
Vào sáng ngày 1/3 theo giờ miền Tây nước Mỹ, luật sư bào chữa đã cung cấp bằng chứng cho thấy ngân hàng HSBC đã biết về mối quan hệ giữa Huawei và công ty Skycom Hong Kong. Luật sư bào chữa của bà Mạnh - ông Frank Addario lập luận rằng, Hoa Kỳ đã cung cấp các mô tả chỉ dẫn sai cho Tối cao Pháp viện British Columbia. Ông yêu cầu thẩm phán tiếp nhận lời khai đã tuyên thệ, bao gồm email và thông tin tài khoản ngân hàng, để làm bằng chứng tại phiên điều trần dẫn độ bà Mạnh Vãn Châu dự kiến diễn ra vào tháng Năm.
Hoa Kỳ cáo buộc Huawei sử dụng một công ty vỏ bọc ở Hong Kong có tên là Skycom để bán thiết bị viễn thông bất hợp pháp cho Iran. Mỹ cho rằng Mạnh Vãn Châu đã cung cấp thông tin sai lệch trong buổi thuyết trình PPT với các giám đốc điều hành của HSBC tại Hong Kong vào tháng 8/2013 và đánh lừa HSBC. Theo các bằng chứng thu được, các công tố viên liên bang quận Đông New York đã đệ trình 13 cáo buộc chống lại Huawei và Mạnh Vãn Châu. Bà Mạnh Vãn Châu bị buộc 4 tội danh, bao gồm âm mưu lừa đảo ngân hàng, thông đồng lừa đảo, gian lận ngân hàng và gian lận chuyển khoản.
Luật sư của bà Mạnh tuyên bố rằng, Cơ quan Tư pháp Hoa Kỳ tuyên bố trong bản cáo trạng rằng bà Mạnh Vãn Châu đã nói dối HSBC, cho rằng Skycom Hong Kong đã được bán cho công ty Canicula, nhưng trên thực tế, nội bộ HSBC biết rõ về mối quan hệ giữa Canicula, Skycom và Huawei, Ủy ban rủi ro (risk committee) của HSBC và các giám đốc điều hành của HSBC không cần phải đưa ra quyết định dựa trên “lời nói dối” của bà Mạnh. Một bằng chứng là từ năm 2011, trong danh sách mở tài khoản của Huawei tại HSBC có hai tài khoản tên là Skycom và Canicula. Ông hy vọng rằng thẩm phán sẽ chấp nhận bằng chứng này.
Gần đây Huawei đã có các hành động pháp lý ở Vương quốc Anh và Hong Kong, yêu cầu HSBC cung cấp các tài liệu liên quan mà Mạnh Vãn Châu đã trình bày cho HSBC trong bài thuyết trình PPT trước đây. Huawei đang cố gắng tìm kiếm thông tin có lợi từ các tài liệu này để giúp Mạnh Vãn Châu thoát tội. Tuy nhiên, tòa án Anh đã bác đơn xin thu thập các tài liệu của HSBC của bà Mạnh vào ngày 19/2.
Vào ngày 25/2, các luật sư của bà Mạnh tiếp tục chuyển hướng sang Tòa án Cấp cao Hong Kong và nộp đơn yêu cầu tòa án ban hành lệnh tiết lộ thông tin cho bên thứ ba, yêu cầu HSBC tiết lộ các tài liệu liên quan đến Huawei để sử dụng trong phiên điều trần dẫn độ.
Về các bằng chứng mà luật sư bào chữa cung cấp, các luật sư bên công tố nhấn mạnh đây là vụ án dẫn độ, thẩm quyền của tòa án British Columbia chỉ là quyết định có cho phép dẫn độ Mạnh Vãn Châu hay không, nhưng các luật sư bào chữa lại đang cung cấp một loạt bằng chứng chống lại cáo buộc gian lận [của cơ quan tư pháp Mỹ] và đang cố gắng buộc các thẩm phán vượt ra ngoài "vai trò hữu hạn" mà luật pháp cấp cho họ.
4 tâm điểm của đợt điều trần này
Các tài liệu do luật sư của bà Mạnh Vãn Châu gửi đến tòa án cho thấy họ sẽ trình bày 4 vấn đề chính, bao gồm: Thứ nhất, Hoa Kỳ đã lợi dụng bà Mạnh Vãn Châu để đạt được lợi ích chính trị và kinh tế trong thời cựu Tổng thống Trump tại chức. Thứ hai, Hoa Kỳ và Canada tiếp tục vi phạm các quyền hiến định của bà Mạnh Vãn Châu. Thứ ba, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã cung cấp cho tòa án Canada các tài liệu liên quan đến vụ Mạnh Vãn Châu và cố tình đưa ra chỉ dẫn sai cho Canada. Thứ tư, việc Hoa Kỳ cáo buộc và yêu cầu dẫn độ Mạnh Vãn Châu là vi phạm luật pháp quốc tế, vì không có mối liên hệ nào giữa hành vi bị cáo buộc của bà Mạnh Vãn Châu và Hoa Kỳ.
Đài Á Châu Tự Do (RFA) cho biết, theo những trường hợp tương tự trong lịch sử, khả năng được trả tự do thông qua một phiên điều trần dẫn độ là rất hiếm, do đó, cũng có luật sư cho rằng rất khó để luật sư của bà Mạnh thắng kiện, nhưng sau tất cả các thủ tục pháp lý, nếu bà Mạnh Vãn Châu vẫn thua kiện, Bộ trưởng Tư pháp Canada vẫn có quyền chấm dứt việc dẫn độ.
Ông Michael Byers, một chuyên gia luật quốc tế tại Đại học British Columbia (UBC), phân tích trong một cuộc phỏng vấn với CBC rằng, các luật sư bào chữa của Mạnh Vãn Châu khó có thể chứng minh rằng Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã bị can thiệp chính trị từ Tổng thống Mỹ khi đó là ông Trump, và họ có một cơ hội chiến thắng lớn hơn nếu đi theo hướng chứng minh rằng các quyền hiến định của Mạnh Vãn Châu đã bị xâm phạm. Ngoài ra, không loại trừ khả năng chính quyền Tổng thống Biden rút lại yêu cầu dẫn độ.
Ngày 3/3, Tối cao Pháp viện British Columbia sẽ tiếp tục tổ chức phiên điều trần về vụ dẫn độ Mạnh Vãn Châu.
Thủ tướng Canada: Sẽ không vì áp lực mà trả tự do cho Mạnh Vãn Châu
Thủ tướng Canada Justin Trudeau nhắc lại trong một cuộc phỏng vấn với NBC vài ngày trước rằng, Canada sẽ không thả Mạnh Vãn Châu dưới áp lực Trung Quốc đã bắt giữ hai công dân Canada. Ông chỉ ra rằng hai người Canada đã bị bắt vì những cáo buộc không chính đáng và đã bị giam giữ gần 800 ngày. Trung Quốc "đang cố gắng gây áp lực để chúng tôi thả vị CFO này". Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi là một nhà nước pháp quyền. Chúng tôi sẽ không làm như vậy".
Đông Phương
