Chiến lược ngoại giao “hung hăng” của chính quyền Trung Quốc trong bối cảnh đại dịch viêm phổi Vũ Hán đang lây lan toàn cầu, khiến các nước cảm thấy rất tiêu cực, và ngày càng có nhiều quốc gia hơn nữa kêu gọi một cuộc điều tra về cách xử lý dịch bệnh của Bắc Kinh.
Gần đây, các nhà ngoại giao Trung Quốc đã có các cuộc “khẩu chiến” về những vấn đề như thiết bị y tế bị lỗi của Trung Quốc, và về việc các quốc gia yêu cầu chính quyền nước này phải chịu trách nhiệm đối với việc lây lan của virus ra khắp thế giới.
Cách tiếp cận đối đầu của Trung Quốc được gán cho tên gọi là “chính sách ngoại giao chiến lang” (sau hai bộ phim hành động ăn khách về các chiến binh sói được trình chiếu vào năm 2015 và 2017) đã không mang lại kết quả như mong đợi.
Ngày càng có nhiều quốc gia triệu tập các đại sứ Trung Quốc để truy vấn về các vi phạm liên quan, từ việc truyền bá thông tin sai lệch về đại dịch, đến vấn đề phân biệt đối xử với người nhập cư châu Phi ở thành phố Quảng Châu, phía nam Trung Quốc, sau khi một số người châu Phi cho kết quả dương tính với virus Corona Vũ Hán.
Bên cạnh đó, các quốc gia cũng ngày càng củng cố lập trường cứng rắn đối với chính quyền Bắc Kinh, nghiêm túc xem xét về vấn đề phụ thuộc vào nguồn cung ứng của Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực sản xuất, và việc chấp nhận để các công ty công nghệ của Trung Quốc gây ra các rủi ro về mặt an ninh.
Căng thẳng giữa Úc và Bắc Kinh leo thang trong tuần qua, sau khi các quan chức Úc kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của dịch viêm phổi Vũ Hán ở Trung Quốc. Đại sứ Trung Quốc Cheng Jingye đã “bóng gió” đáp trả rằng Trung Quốc có thể tẩy chay hàng hóa Úc nếu Úc không rút lại lời kêu gọi về cuộc điều tra. Đại sứ Cheng “đe dọa” rằng nếu cuộc điều tra được tiến hành, người dân Trung Quốc có thể đặt câu hỏi: “Tại sao chúng ta lại uống rượu Úc? Tại sao lại ăn thịt bò Úc?”
Tuy nhiên, lời đe dọa này đã chọc giận các chính trị gia của Úc.
Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne đã tố cáo nỗ lực cưỡng chế kinh tế của Bắc Kinh, trong khi nhắc lại lời kêu gọi một cuộc điều tra về đại dịch.
“Trong nhiều thập kỷ qua, chính quyền Trung Quốc có thể đã khiến các nước khác phải xuống nước với các chiêu trò hăm dọa về kinh tế, nhưng tôi nghĩ cách này không còn khởi tác dụng tốt được nữa”, bà Helle Dale, Phó Giáo sư về Ngoại giao công của Viện Nghiên cứu chiến lược tại The Heritage Foundation (có trụ sở tại Washington), nói với The Epoch Times. Bà cũng nói thêm rằng các quốc gia hiện đang cùng nhau nỗ lực chống lại Trung Quốc trong bối cảnh khủng hoảng này.
Tại châu Âu, các nhà lập pháp ở Đức, Thụy Điển và gần đây nhất, Chủ tịch của Ủy ban châu Âu, Ban Điều hành của Liên minh châu Âu (EU) đã kêu gọi một cuộc điều tra về nguồn gốc của virus Corona Vũ Hán.
Trong khi đó, tờ New York Times đưa tin rằng EU đã “hạ giọng trong báo cáo về việc Trung Quốc đưa thông tin sai lệch về dịch bệnh, sau khi Bắc Kinh đã gây áp lực buộc EU thay đổi nội dung của báo cáo”.
Đại diện Ngoại giao và An ninh Cấp cao kiêm Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu, nhà ngoại giao trưởng của EU, ông Josep Borrell đã bác bỏ cáo buộc rằng EU đã cúi đầu trước sự đe dọa của Trung Quốc và đã phải thay đổi báo cáo của mình.
“Trung Quốc có gây áp lực không? Hãy nhìn xem, rõ ràng Trung Quốc có bày tỏ mối quan ngại của họ khi họ biết tài liệu bị lộ và họ bày tỏ thông qua các kênh ngoại giao”, ông Borrell nói với Nghị viện châu Âu tại Brussels.
Trong khi thừa nhận rằng các quan chức Trung Quốc phản đối nội dung của báo cáo này, ông nói thêm rằng: “Tôi có thể đảm bảo với các bạn rằng không hề có thay đổi nào trong báo cáo được công bố tuần trước nhằm chiều theo mối quan tâm của bên thứ ba, trong trường hợp này là Trung Quốc”.
Chiến dịch kiểm soát thông tin của chính quyền Trung Quốc trong những tháng gần đây, nhằm làm chệch hướng chú ý của dư luận vào sự bùng phát của virus ở nước này, đã khiến các nước phương Tây có phản ứng tiêu cực và hơn nữa, các nước đã cân nhắc lại về mối quan hệ với chính quyền nước này.
“Chính quyền Trung Quốc ngày càng trở nên hung hăng, quyết liệt hơn, và hành vi của họ trong suốt thời gian diễn ra đại dịch COVID-19 đã minh chứng cho điều này”, ông Tobias Ellwood, thành viên của Nghị viện Đảng Bảo thủ cầm quyền của Anh và Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Hạ viện, nói với NTD.
Ông nói rằng việc chính quyền Bắc Kinh thiếu minh bạch trong cuộc khủng hoảng này đã làm sáng tỏ điều mà nhiều người quan ngại, về khả năng Trung Quốc có thể “cởi mở” với cộng đồng quốc tế hay không.
Ông Ellwood, một trong số các chính trị gia của Đảng Bảo thủ, đang thúc giục việc xem xét lại mối quan hệ của Vương quốc Anh với chính quyền Trung Quốc, bao gồm cả việc từ chối sự tham gia của “gã khổng lồ” viễn thông Trung Quốc Huawei trong buổi giới thiệu mạng 5G tại Anh.
Đầu tháng 4/2020, người nắm quyền điều hành thay Thủ tướng Anh trong lúc ông điều trị COVID-19 là ông Dominic Raab, cho biết “Anh không thể có các hoạt động kinh doanh như bình thường với Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng dịch bệnh này. Chúng tôi phải đặt những câu hỏi hóc búa về việc dịch bệnh xảy ra như thế nào và tại sao không thể dập tắt dịch bệnh này sớm hơn”, ông Raab nói.
Các nhà ngoại giao Trung Quốc và truyền thông nhà nước đã gia tăng chỉ trích Hoa Kỳ khi chính quyền của Tổng thống Trump “leo thang” trong việc yêu cầu chính quyền Trung Quốc phải chịu trách nhiệm vì đã che giấu và bóp méo thông tin về virus Corona Vũ Hán.
Vào ngày 27/4 , sau khi Tổng thống Donald Trump gợi ý rằng Hoa Kỳ có thể yêu cầu Trung Quốc bồi thường một khoản đáng kể vì đã gây ra đại dịch, ông Cảnh Sảng, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã buộc tội các chính trị gia ở Hoa Kỳ “nói dối trắng trợn”.
Tại cuộc họp báo ngày 28/4, ông Cảnh Sảng phát biểu: “Chúng tôi khuyên các chính trị gia Mỹ nên suy nghĩ về vấn đề của chính họ và nỗ lực hết sức để kiểm soát dịch bệnh trong nước càng sớm càng tốt, thay vì tiếp tục dùng các thủ đoạn để đổ lỗi”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ, ông Mike Pompeo sau đó đã gọi những phát biểu đó là “thủ đoạn bóp méo thông tin kinh điển của Đảng Cộng sản Trung Quốc”.
Ông đã chỉ ra các nỗ lực của chính quyền Trung Quốc nhằm ngăn cản các bác sĩ, các nhà báo công dân, là những người cố gắng gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự bùng phát của dịch bệnh trong giai đoạn đầu.
Thùy Minh
Theo The Epoch Times
