Quốc hội Trung Quốc hôm thứ Năm (28/5) đã thông qua với số phiếu áp đảo luật an ninh quốc gia Hồng Kông để giải quyết vấn đề ly khai, lật đổ, khủng bố và can thiệp nước ngoài vào thành phố vốn xảy hàng loạt các cuộc biểu tình chống chính phủ vào năm ngoái, theo tin từ Reuters.
Quốc hội Trung Quốc đã bỏ phiếu với tỷ lệ 2.878 phiếu ủng hộ 1 phiếu chống và 6 phiếu trắng, quyết định trao quyền cho ủy ban thường vụ để soạn thảo dự luật. Các đại biểu quốc hội nước này tập trung tại Đại lễ đường Nhân dân đã có những tràng pháo tay không ngớt khi kết quả kiểm phiếu được chiếu lên màn hình.
Mỹ và nhiều quốc gia đã lên án dự luật này. Ngoại trưởng Mỹ gọi đây là "hồi chuông báo tử" cho tự do của Hồng Kông.
Tại Hồng Kông người dân thành phố đã xuống đường biểu tình liên tục. Cảnh sát Hồng Kông đã bắn đạn hơi cay vào người biểu tình.
Sáng cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã xác nhận rằng Hồng Kông không còn đủ quyền tự trị vì chính quyền Trung Quốc gần đây thắt chặt sự kìm kẹp của Bắc Kinh đối với Hồng Kông.
Theo Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông năm 2019, Ngoại trưởng Mỹ phải chứng nhận hàng năm liệu Hồng Kông có được đủ tự chủ từ đại lục vì điều này là cơ sở cho các đặc quyền thương mại đặc biệt mà Hoa Kỳ cấp.
Hôm 26/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng nói rằng ông đang chuẩn bị có hành động với Trung Quốc trong tuần này.
Tổng thống Trump nói với các phóng viên: "Chúng tôi đang chuẩn bị cho việc này. Tôi nghĩ các bạn sẽ thấy nó rất thú vị. Nhưng tôi sẽ không nói về nó ngay hôm nay", theo hãng tin Reuters.
"Mọi người sẽ được biết ngay trong tuần này. Tôi nghĩ sẽ là biện pháp rất mạnh", Tổng thống Trump nói thêm.
Trước đó Bloomberg trích dẫn các nguồn thông tin, cho biết chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét một loạt các chế tài đối với ĐCSTQ, bao gồm hạn chế giao dịch, đóng băng tài sản và hạn chế thị thực của các quan chức ĐCSTQ.
Nếu ĐCSTQ thực thi Luật an ninh quốc gia mới đối với Hồng Kông, Kho bạc Hoa Kỳ sẽ kiểm soát các giao dịch tài chính liên quan, đóng băng tài sản của các quan chức và công ty của ĐCSTQ tại Hoa Kỳ, bao gồm các hạn chế về thị thực cho các quan chức của ĐCSTQ. Người cung cấp thông tin nói rằng các cuộc thảo luận về những vấn đề này hiện đang được tiến hành.
Ngay khi có thông tin về dự luật, đã có tuyên bố chung gồm 186 chữ ký từ Châu Âu, Châu Á, Bắc Mỹ và Úc gọi dự luật an ninh Trung Quốc là "cuộc tấn công toàn diện vào quyền tự chủ, luật pháp và các quyền tự do cơ bản" của Hồng Kông.
Tuyên bố chung này do cựu thống đốc Hồng Kông Christopher Patten và cựu ngoại trưởng Anh Malcolm Rifkind đứng ra thực hiện. Văn bản này tố cáo Trung Quốc "vi phạm trắng trợn" Tuyên bố chung Trung - Anh năm 1997 về việc trao trả Hồng Kông.
Luật an ninh quốc gia quy định gì?
"Dự thảo quyết định" - tên gọi của bản dự thảo trước khi được Quốc hội Nhân dân Trung Quốc chấp thuận - bao gồm một điều khoản nói rằng Hong Kong "phải cải thiện" an ninh quốc gia.
Điều khoản quy định: "Khi cần thiết, các cơ quan an ninh quốc gia của Chính phủ Nhân dân Trung ương sẽ thành lập các cơ quan ở Hong Kong để thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến việc bảo vệ an ninh quốc gia theo quy định của pháp luật."
Điều đó có nghĩa: Trung Quốc có khả năng có các cơ quan thực thi pháp luật của riêng họ ở Hồng Kông, cùng với luật của chính thành phố.
Chính vì vậy, tuyên bố của các chính trị gia thế giới mô tả các kế hoạch của Bắc Kinh - bao gồm thiết lập các căn cứ tình báo của chính phủ Trung Quốc tại Hồng Kông - là một "vi phạm trắng trợn" của Tuyên bố chung Trung-Anh năm 1997.
Minh Dũng
