Để cạnh tranh với các nước trên thế giới trong nghiên cứu và phát triển vaccine ngừa virus Corona Vũ Hán, chính quyền Trung Quốc đã nhanh chóng phê duyệt cho 4 công ty dược phẩm thử nghiệm tiêm vaccine cho người. Tuy nhiên, hai trong số những công ty này đã từng dính vào các vụ bê bối về vaccine. Vì vậy, vaccine do Trung quốc nghiên cứu phát triển đang khiến ngoại giới không khỏi lo ngại.
Theo New York Times, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang cấp bách mong muốn nghiên cứu phát triển vaccine để khoe khoang vị thế "cường quốc công nghệ", và chuyển dời những cáo buộc trên thế giới về việc họ giấu giếm dịch bệnh gây ra đại dịch toàn cầu. Vì vậy, chính quyền Trung Quốc đã coi việc phát triển vaccine như một nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu.
Tuy nhiên, ông Đinh Thắng (Ding Sheng), Trưởng khoa Dược thuộc Đại học Thanh Hoa, đã đặt ra nghi ngại rằng trong giai đoạn nghiên cứu tiền lâm sàng, một số công ty đã "áp dụng một số phương pháp vô cùng độc đáo", nhưng từ quan điểm khoa học mà xét "cho dù cấp bách đến đâu, cũng không thể hạ thấp tiêu chuẩn".
Hiện đã có bốn công ty dược phẩm ở Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm vaccine trên người. Tuy nhiên, 2 trong số 4 công ty này là Viện sinh phẩm Vũ Hán và Công ty Công nghệ sinh học Kexing Bắc Kinh đều từng dính vào các vụ bê bối liên quan tới chất lượng vaccine.
Viện sinh phẩm Vũ Hán có liên quan đến vụ bê bối năm 2018, trong đó vaccine kém chất lượng ngừa bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà và các bệnh khác đã được tiêm cho hàng trăm ngàn trẻ sơ sinh.
New York Times đã chỉ ra rằng Viện sinh phẩm Vũ Hán đã bị truy tố ít nhất hai lần tại Trung Quốc, và nguyên đơn cáo buộc vaccine của viện gây ra phản ứng xấu. Trong cả hai trường hợp, Viện sinh phẩm Vũ Hán đã bồi thường một phần với tổng số tiền khoảng 71.500 USD (khoảng 1,67 tỷ VNĐ) cho các nạn nhân.
Sau đó, cũng trong năm 2018, một vụ bê bối khác của Công ty Công nghệ sinh học Trường Xuân Trường Sinh, liên quan đến "vaccine giả". Công ty này đã bị phạt 1,3 tỷ USD (khoảng 30.448 tỷ VNĐ), Chủ tịch và Giám đốc điều hành của công ty đã bị bắt giữ.
Các tài liệu cho thấy Giám đốc điều hành của công ty đã bị buộc tội hối lộ các quan chức Phòng chống dịch bệnh địa phương ít nhất ba lần để cảm ơn họ vì đã mua vaccine. Giám đốc điều hành đã bị kết tội, nhưng công ty không bị buộc tội hình sự.
Công ty Công nghệ sinh học Kexing Bắc Kinh cũng dính vào vụ bê bối hối lộ. Ông Doãn Vệ Đông (Yin Weidong), khi đó là tổng giám đốc của công ty Kexing, từ năm 2002 đến 2014, đã đưa gần 50.000 USD (khoảng 1,1 tỷ VNĐ) cho một quan chức chịu trách nhiệm đánh giá thuốc để giúp thuốc của công ty được phê duyệt. Nhưng công ty Kexing không bị buộc tội và Doãn Vệ Đông hiện vẫn còn là CEO của công ty.
Bài báo chỉ ra rằng các doanh nghiệp nhà nước chiếm khoảng 40% trong ngành công nghiệp vaccine của Trung Quốc, và các cơ quan quản lý của ĐCSTQ đều có xu hướng nhắm mắt bỏ qua. Nhiều nhà sản xuất vaccine hoạt động không e dè, họ biết rằng ngay cả khi bị phát hiện sản xuất các sản phẩm có vấn đề, vẫn không bị ngừng hoạt động vì có chỗ ‘chống lưng’.
Bài báo dẫn lời Ray Yip, cựu Giám đốc Quỹ Gates ở Trung Quốc, nói rằng: "Người Trung Quốc hiện không tin tưởng vào vaccine sản xuất tại Trung Quốc. Đây có lẽ là rắc rối lớn nhất. Nếu họ không làm những việc tệ hại đó, mọi người có thể sẽ xếp hàng dài để mua vaccine".
Trong những năm gần đây, vaccine của các nhà máy dược phẩm Trung Quốc đã khiến rất nhiều trẻ em bị bệnh nặng, bị liệt và thậm chí bị tử vong. Cha mẹ các nạn nhân đứng lên đòi quyền lợi đã liên tục bị chèn ép và đàn áp. Còn hầu hết các nhà sản xuất vaccine có liên quan đều bình yên vô sự.
Năm 2018, Công ty Công nghệ sinh học Trường Xuân Trường Sinh đã bị chính quyền xử phạt vì bị phơi bày có một loạt vaccine không đủ tiêu chuẩn, nhưng trách nhiệm chỉ giới hạn ở "vấn đề chất lượng vaccine ". Trong hơn 20 năm, việc vaccine sản xuất trong nước khiến những đứa trẻ bị tàn tật và tử vong vẫn là ‘vùng cấm’ mà chính quyền không cho phép được đụng vào. Cha mẹ các nạn nhân và luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi vẫn là đối tượng đả kích chính của chính quyền.
Minh Thanh
Theo SOH
