Trung Quốc ráo riết phát hành tiền kỹ thuật số: không chỉ vì Covid-19 mà còn để thực hiện chiến lược thâu tóm thông tin toàn cầu?

Giúp NTDVN sửa lỗi

Financial Times đã nghiên cứu 84 hồ sơ công nhận bằng sáng chế của Trung Quốc về tiền kỹ thuật số và cho thấy: việc số hóa đồng Nhân dân tệ (CNY) đi kèm với công nghệ sẽ là công cụ để Trung Quốc kiểm soát thông tin không chỉ của người dân, doanh nghiệp, ngân hàng thương mại trong nước mà còn cả các đối tác nước ngoài chấp nhận giao dịch đồng tiền kỹ thuật số qua nền tảng công nghệ của Trung Quốc.

Đầu tháng 1/2020 vừa qua, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) cho biết thiết kế tiền tệ “cấp cao nhất” (top-level) của tiền kỹ thuật số đã được hoàn thành. Mặc dù ngày chính thức ra mắt tiền kỹ thuật số CNY chưa được tiết lộ, nhưng PBoC trong tháng 1 đã tuyên bố: “Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các loại tiền kỹ thuật số hợp pháp vào năm 2020”.

Dịch Covid-19 giúp Trung Quốc đẩy nhanh tiến độ chính thức hóa tiền kỹ thuật số. Thực tế, tiền giấy thực sự là một trong những vật phẩm hỗ trợ bệnh dịch lây lan nhanh chóng. Trung Quốc đã thực hiện việc thu lại tiền cũ, hủy và phát hành lại tiền mới. Việc này cũng tạo ra làn sóng ủng hộ tiền kỹ thuật số CNY của PBoC, thuận lợi hơn cho Ngân hàng Trung ương nước này triển khai tiền kỹ thuật số trong nước và quốc tế.

Nghiên cứu hồ sơ bằng phát minh sáng chế về nền tảng công nghệ đằng sau đồng tiền kỹ thuật số

Với những kế hoạch bí mật của mình, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã đệ trình 84 bằng sáng chế (chính là nền tảng công nghệ) nhằm tung ra tiền kỹ thuật số CNY.

Một vài trong số 84 bằng sáng chế đã được Financial Times nghiên cứu và cho thấy: Trung Quốc có thể đang lên kế hoạch điều chỉnh theo thuật toán việc cung cấp một loại tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương dựa trên một số tác nhân như lãi suất cho vay. Một số cơ chế phác thảo cho phép khách hàng gửi tiền vào các ngân hàng hiện hữu của họ và sau đó đổi lấy tiền kỹ thuật số, trong khi đó thanh toán và bù trừ liên ngân hàng có thể được thực hiện nhanh chóng sau hậu trường.

Các bằng sáng chế được Financial Times xem xét và xác minh bao gồm các đề xuất liên quan đến việc phát hành và cung cấp một loại tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương, một hệ thống thanh toán liên ngân hàng sử dụng tiền tệ và cũng bao gồm việc tích hợp ví tiền kỹ thuật số vào trong các tài khoản ngân hàng bán lẻ hiện hữu.

Phòng Thương mại Kỹ thuật số tiết lộ rằng nội dung của các bằng sáng sáng chế chứng tỏ Bắc Kinh đã nỗ lực rất nhiều để số hóa đồng Nhân dân tệ, một đồng tiền đã khuấy động phương Tây và thúc đẩy các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới bắt đầu khai thác các dự án tương tự.

Bà Perianne Boring, chủ tịch Phòng Thương mại Kỹ thuật số cho biết: “Vấn đề là Trung Quốc đã đầu tư rất lớn và đang thực hiện việc này rất nghiêm túc. Đó là sự khác biệt rất lớn so với cách tiếp cận của Mỹ và điều này càng làm nổi bật điều đó”. Năm 2014, Trung Quốc đã khởi động một dự án có tên DC/EP - hay Tiền tệ kỹ thuật số/Thanh toán điện tử - với mục đích số hóa một phần cơ sở tiền tệ hiện hữu của Trung Quốc hoặc tiền mặt đang lưu hành.

Các bằng sáng chế khác tập trung vào việc xây dựng thẻ chip tiền kỹ thuật số hoặc ví tiền kỹ thuật số mà người tiêu dùng qua ngân hàng có thể sử dụng một cách dễ dàng, những thẻ chip và ví tiền này có thể được liên kết trực tiếp với tài khoản ngân hàng của họ. Ông Marc Kaufman, một đối tác và là luật sư về bằng sáng chế của Rimon Law, người đã làm việc với Phòng Thương mại về dự án này cho biết: “Hầu như tất cả các ứng dụng bằng sáng chế này liên quan đến việc tích hợp một hệ thống tiền kỹ thuật số vào cơ sở hạ tầng của ngân hàng hiện hữu”.

Công nghệ đằng sau đồng tiền kỹ thuật số cho thấy không có cơ chế nào ngăn PBoC kiểm soát hoàn toàn giao dịch của người dùng

Theo bà Boring, trong khi một số bằng sáng chế đề cập đến việc đảm bảo quyền riêng tư của khách hàng, thì lại không có cơ chế nào ngăn Ngân hàng Trung ương Trung Quốc kiểm soát hoàn toàn các giao dịch của người dùng. Các đồng tiền kỹ thuật số đề xuất mà PBoC có kế hoạch tạo ra nhận được sự ủng hộ. Những tiết lộ được đưa ra khi các ngân hàng trung ương trên thế giới đã đẩy mạnh nỗ lực phát triển tiền kỹ thuật số trong bối cảnh lo ngại rằng Trung Quốc có thể trở thành một nhân tố mạnh mẽ không thể ngăn cản trong đổi mới tài chính và có thể gây ảnh hưởng toàn cầu.

Tháng trước, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế đã thành lập một nhóm để “đánh giá các trường hợp tiềm năng” đối với các loại tiền kỹ thuật số của các ngân hàng trung ương có thể tương tác, bao gồm Ngân hàng Anh, Ngân hàng Nhật Bản và Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Ngoài ra còn có các sáng kiến ​​phi chính phủ trong không gian. Tại Mỹ, ông Christopher Giancarlo, cựu giám đốc của Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai, mới đây đã thành lập tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận, Quỹ Đô la Kỹ thuật số, nhằm tập trung vào việc làm thế nào để tạo ra đồng đô la kỹ thuật số.

Thông qua tiền kỹ thuật số, Trung Quốc có khả năng áp đặt hiệu quả hệ thống của mình lên phần còn lại của thế giới

Ông Tim Morrison, một thành viên cao cấp tại tổ chức phi lợi nhuận Hudson Institute và là cựu phó trợ lý của Tổng thống Donald Trump về an ninh quốc gia, đã cảnh báo rằng các bằng sáng chế nói đến việc “Trung Quốc có khả năng áp đặt hiệu quả hệ thống của mình lên phần còn lại của thế giới” khi nước này theo đuổi Sáng kiến Vành đai và con ​​đường. “Kế hoạch này không thể kết thúc đồng đô la chỉ sau một đêm, nhưng họ đang bắt đầu xây dựng một giải pháp thay thế”, ông nói thêm. Tuy nhiên, những người khác cho rằng các rào cản thực sự đối với việc quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ là các biện pháp kiểm soát vốn của Trung Quốc mà nước này không hề có kế hoạch gỡ bỏ.

Facebook cũng đang lên kế hoạch tạo ra một loại tiền kỹ thuật số cho thanh toán xuyên biên giới với chi phí thấp, đồng tiền điện tử Libra, điều này khiến các ngân hàng trung ương phải suy nghĩ kỹ càng. Trong khi phần lớn các bằng sáng chế thuộc về Viện Nghiên cứu Tiền tệ Kỹ thuật số của PBoC, một số bằng lại thuộc về các tập đoàn nhà nước hoặc các công ty con của chính phủ trung ương Trung Quốc.

Trà Nguyễn



BÀI CHỌN LỌC

Trung Quốc ráo riết phát hành tiền kỹ thuật số: không chỉ vì Covid-19 mà còn để thực hiện chiến lược thâu tóm thông tin toàn cầu?