"Ấu Học Quỳnh Lâm" làm một cuốn sách giáo khoa hàng đầu được xuất bản vào cuối triều đại nhà Minh, đầu triều đại nhà Thanh, và lưu truyền khá phổ biến ở Việt Nam. Bên cạnh cuốn “Tăng Quảng Hiền Văn", thì cuốn “Ấu Học Quỳnh Lâm” thường được người dân thời bấy giờ chọn đọc nhất. Điều này cho thấy tầm quan trọng của cuốn sách với nền giáo dục đương thời.

Hoàng Đế phân chia lãnh thổ

Nguyên văn chữ Hán

黃帝畫野,始分都邑。夏禹治水,初奠山川。

Hán Việt

Hoàng đế họa dã, thủy phân đô ấp. Hạ Vũ trị thủy, sơ điện sơn xuyên.

Bính âm

Huáng dì huà yě, shǐ fēn dū yì. Xià yǔ zhì shuǐ, chū diàn shān chuān.

Giải nghĩa từ ngữ

(1) 黃帝 Hoàng Đế: còn gọi là Hiên Viên thị, Hùng thị, Đế Hiên thị hoặc Đế Hồng thị. Tương truyền ông là thủy tổ của dân tộc Trung Hoa.
(2) 畫 Họa: Phân chia.
(3) 都邑 Đô ấp: 5 làng thành 1 ấp, 10 ấp thành 1 đô.
(4) 夏禹 Hạ Vũ: còn được gọi là Vũ, Đại Vũ, được Đế Thuấn chọn làm người kế vị vì có công trong việc trị thuỷ.
5) 奠 Điện: Đặt định.

Bản dịch tham khảo

Hoàng Đế đã phân chia lãnh thổ của Trung Quốc để phân ranh giới và quy mô của các đô ấp. Vũ Đế đã bình ổn trị sửa trận hồng thuỷ, đặt định vị trí bố cục của sông núi Cửu Châu.

Đọc sách bút đàm

Trung Quốc là Thần Châu, lịch sử và văn hoá bắt nguồn từ Thần thoại, cổ nhân cho rằng đó là cội nguồn của lịch sử thực sự của Trung Quốc, và tự xưng là con cháu Viêm Hoàng. Con người tự hào là con cháu của Thần Nông và là hậu nhân của Hoàng Đế, nên đương nhiên thừa hưởng nền văn hóa do Thần truyền lại cho con người. Bởi vậy, trong bài học này chủ yếu kể cho trẻ em nghe cội nguồn của văn hóa và địa lý núi sông mảnh đất Thần Châu, ghi nhớ những công lao đóng góp chính của hai vị Thánh vương tổ phụ. Làm người chớ quên nguồn gốc của bản thân mình.

Đại Vũ là chắt của Hoàng Đế, là con trai của Cổn. Cổn đã dùng phương pháp “chặn lấp", tức là dùng các tảng đất đá lớn để vây nước lại, nhưng cuối cùng vẫn thất bại. Tuy nhiên, việc trị thuỷ của Đại Vũ đế đã làm ngược lại, tạo nên một đại nghiệp kỳ diệu, và thiết lập nên đất Cửu Châu, đây chính là nguồn gốc Thần Châu của Trung Quốc.

Nữ Oa tạo ra con người, Bàn Cổ mở ra trời đất, Thần Nông nếm bách thảo, Đại Vũ trị thủy... Những thần thoại này là từ lịch sử thời viễn cổ. Tuy nhiên, khi thuyết tiến hóa xuất hiện thay thế thuyết Thần tạo ra con người thì những câu chuyện này dần dần bị lãng quên. Nhưng điều không ngờ đến là câu chuyện về chiếc thuyền Noah được ghi lại trong "Kinh Thánh" của phương Tây ngày càng thu hút nhiều sự chú ý. Nhiều người bắt đầu tin trận đại hồng thuỷ đó thực sự tồn tại. Theo nghiên cứu, về cơ bản trận đại hồng thủy trong Kinh Thánh trùng thời gian với đợt kiểm soát trận đại hồng thuỷ của Đại Vũ vào 4000 năm trước, đều có ghi chép tương tự về hai nền văn minh hoàn toàn cách biệt. Thật khó để biết được, phải chăng hai câu chuyện này chỉ là sự trùng hợp? Tất nhiên, những câu hỏi này để cho mọi người suy ngẫm.

Kể chuyện

Truyền thuyết Thần thoại về Hoàng Đế

Văn hóa Trung Quốc là nền văn hóa bán Thần. Từ rất lâu, rất lâu trước đây, ranh giới giữa "Thần" và "người" không rõ ràng lắm, Thần trên trời có thể xuống đất bất cứ lúc nào, và người dưới đất có thể lên trời để cầu xin sự giúp đỡ của Thần khi cần.

Hoàng Đế là cộng chủ của thiên hạ, đứng đầu trong Ngũ Đế, và là người thống trị cao nhất của “Thần" và "con người". Tương truyền rằng, ông là con trai của “Thiếu Điển thị”, có dung mạo rất kỳ lạ, có bốn khuôn mặt, có thể đồng thời nhìn bốn mặt tám phương. Con cháu của Viêm Đế Thần Nông ở phía nam là Xi Vưu, muốn giành lấy vị thế trung tâm của Hoàng Đế nên đã đánh một trận với Hoàng Đế ở Trác Lộc.

Tướng mạo Xi Vưu cũng rất đặc biệt, mặt người, thân thú, đầu bằng đồng và trán bằng sắt, có tám tay tám chân, thích ăn cát, đá và sắt. Ông có 70, 80 anh em, tất cả đều trông như thế. Anh em nhà này rất giỏi chế tạo vũ khí, khi chiến đấu họ cầm dao vàng và rìu đồng, rất lợi hại.

Hai bên giao chiến với nhau, Xi Vưu đã há mồm thổi ra khói, sương mù dày đặc bốc lên, liên tục ba ngày ba đêm, quân của Hoàng Đế bị vây trong sương mù dày đặc, mất phương hướng, tình thế hết sức nguy cấp. Hoàng Đế ra lệnh cho Phong Hậu làm xe dẫn đường (chỉ nam xa), cho dù xe đi về hướng nào, vẫn luôn hướng về phía nam. Dưới sự hướng dẫn của xe dẫn đường, quân của Hoàng Đế mới có thể đột phá ra khỏi vòng vây.

Hoàng Đế đã hóa nguy thành an, ông cho triệu hồi Ứng Long có thể phun mưa. Ứng Long sải rộng đôi cánh, chuẩn bị thi triển thần thông hô mây gọi mưa. Tuy nhiên, Xi Vưu đã đi trước một bước, mời được Phong Bá Vũ Sư có khả năng hô mưa gọi gió, bất ngờ gọi đến một trận cuồng phong và mưa lớn, thần thông của Ứng Long hoàn toàn không có chỗ để phát huy. Thấy tình hình căng thẳng, Hoàng Đế ra lệnh cho Thiên Nữ Nữ Bạt giáng trần, trên người nàng có sức nóng rất lớn, đi đến đâu thì cơn bão dữ dội lập tức biến mất không dấu vết, mặt trời thiêu đốt toàn bầu trời. Sau trận chiến tranh này, Ứng Long và Nữ Bạt không thể về trời được nữa, Ứng Long sống ở vùng núi sâu và thung lũng phía nam nên phía nam thường có mưa. Nhưng nơi mà Nữ Bạt ở không còn mưa nữa, trở thành một mảnh cằn cỗi.

Để nâng cao tinh thần sĩ khí đánh bại Xi Vưu, Hoàng đế đã làm một chiếc trống đặc biệt. Ở Đông Hải có một con quái thú tên là Quỳ. Nó có hình dạng giống một con bò, nhưng không có sừng trên đầu, tự do đi lại trên biển. Bất cứ khi nào nó ra vào, sẽ tạo ra những cơn bão và mưa lớn, vẩy nó lấp lánh phát ra ánh sáng như mặt trăng mặt trời, tiếng gầm rú của nó như tiếng sấm vang khắp bầu trời. Hoàng Đế cử người đến bắt nó, đem tấm da nó phơi khô, làm thành trống, dùi trống được làm bằng khúc xương lớn nhất trong thân con thú. Khi tiếng trống trận vang lên, âm thanh rung trời, đứng cách năm trăm dặm vẫn nghe thấy tiếng trống rõ ràng. Cuối cùng, Hoàng Đế đã chiến thắng.

Sau khi Hoàng Đế đánh bại Xi Vưu, tương truyền Thần tằm từ trên trời giáng xuống, dâng lên tơ tằm, Hoàng Đế đã ra lệnh cho người dệt vải lụa và cắt làm thành quần áo, vừa nhẹ vừa mềm. Vợ của Hoàng Đế là Luy Tổ phát hiện ra rằng, những con tằm cũng có thể nhả ra những sợi tơ giống nhau, vì vậy bà đã bắt đầu nuôi tằm và dạy mọi người.

Trong Thần thoại viễn cổ, Hoàng Đế là bậc toàn năng. Khi ông tập hợp thần quỷ khắp trong thiên hạ ở núi Thái Sơn, ông cũng tự mình sáng tác ra một bản nhạc tên là “Thanh Giác". Đây là một bản “Thiên nhạc" có thật, khí thế bất phàm, có thể làm "kinh thiên động địa, quỷ thần đều phải sợ”, người phàm không được phép nghe. Hoàng Đế từng ra lệnh cho người đúc gương, làm nồi nấu cơm, chế tạo xe, thuyền, cũng như phát minh ra trò chơi bóng đá. Hoàng Đế ra lệnh cho Thương Hiệt tạo chữ; Linh Luân chế tạo âm luật; Lôi Công và Kỳ Bá chỉnh lý y dược và viết chúng thành sách y học.

Hoàng Đế đã từng khai thác đồng ở núi Thú Sơn và đúc một chiếc bảo đỉnh (vạc quý) dưới chân núi Kinh Sơn. Xung quanh chiếc bảo đỉnh được chạm khắc hình các quỷ thần, các loài chim và thú quý hiếm ở tứ phương. Khi hoàn thành chiếc bảo đỉnh và đang tiến hành buổi lễ cúng tế trời mừng công thì một con rồng từ trên trời sà xuống, rồng nghênh đón Hoàng Đế và các vị Thiên Thần, những người vốn theo Hoàng Đế cùng hạ phàm, trở lại Thiên đình.

Huy Hải
Theo Lưu Như - Epochtimes

Xem tiếp