Trong xã hội hiện thời, nhiều người cho rằng sống thiện lương thì được gì, thiện lương có thể đổi được cơm ăn áo mặc hay không?
Thật ra làm việc tốt mà không mong cầu được báo đáp mới là biểu hiện của người đạo đức cao thượng. Người lương thiện thường coi nhẹ những gian khó cũng như được mất, hơn thua trong kiếp sống nhân sinh. Người có phẩm chất cao thượng và lòng tự trọng thường làm nhiều việc tốt để giúp đỡ những người khác mà không mong cầu được báo đáp. Tuy nhiên trong cái vô mong vô cầu ấy, trời cao lại có sự an bài...
Vào cuối thế kỷ 19, có một chàng trai trẻ thi đậu vào khoa địa chất học của trường đại học Stanford, nhưng do hoàn cảnh gia đình khó khăn, lại là đứa trẻ mồ côi nên cậu không biết làm thế nào để có tiền chuẩn bị nhập học. Một ngày kia cậu cùng người bạn của mình nảy ra sáng kiến sẽ tổ chức một buổi hòa nhạc và mời một nghệ sĩ piano tài năng tới biểu diễn. Cậu hy vọng sẽ kiếm được chút tiền hoa hồng để có thể trả học phí và trang trải cuộc sống.
Vậy là chàng trai trẻ nọ cùng người bạn của mình đến gặp nghệ sĩ dương cầm nổi tiếng trong vùng là Ignace Paderewski sau đó họ thống nhất với thỏa thuận rằng: vị nghệ sĩ sẽ nhận được 2.000 đô la cho buổi biểu diễn. Với Paderewski, đó là một khoản thù lao hấp dẫn, phù hợp với tên tuổi của ông lúc bấy giờ. Tuy nhiên, đối với hai chàng thanh niên trẻ, đây là một số tiền rất lớn. Nếu số người đến xem buổi biểu diễn không đủ, thì họ sẽ bị lỗ nặng.
-
- Nghệ sĩ dương cầm Ignace Paderewski (1860 - 1941). (Ảnh: Wikipedia)
Sau khi trở về, cả hai dốc hết sức lực để có thể tổ chức buổi hòa nhạc được thành công. Nhưng thật không may đến cuối buổi biểu diễn, sau khi kiểm kê số tiền thu được, họ phát hiện rằng chỉ thu được 1.600 đô-la. Thất vọng, hai chàng trai tìm đến Paderewski để giải thích hoàn cảnh của mình. Họ đã đưa toàn bộ số tiền đó cho vị nghệ sĩ cùng tấm giấy nợ 400 đô la cho khoản tiền còn thiếu đồng thời hứa rằng họ sẽ tranh thủ thanh toán sớm nhất có thể…
Paderewski xúc động nhìn hai chàng trai nghèo rồi lập tức xé tờ giấy biên nợ, ông cầm tay chàng trai trẻ và nói: “Đây là 1.600 USD, hãy dùng nó trả hết các chi phí và trang trải cho việc học. Với số tiền còn lại, các cậu hãy lấy 10% như là tiền hoa hồng. Còn dư bao nhiêu thì hãy đưa tôi”. Hai cậu sinh viên đã vô cùng bất ngờ, họ không thốt nên lời trước tấm lòng của Paderewski.
Người nghệ sĩ hào phóng sau đó đã trở về quê hương và trở thành Thủ tướng của Ba Lan. Ông là một nhà lãnh đạo tài ba và tận tụy, nhưng rồi không may chiến tranh Thế giới đã xảy ra, Ba Lan bị tàn phá, hơn 1,5 triệu người dân trong nước đang lâm vào cảnh chết đói còn Chính phủ thì rơi vào tình trạng tài chính kiệt quệ. Paderewski đã đôn đáo khắp nơi để nhờ trợ giúp nhưng cũng không thể giải quyết nổi cuộc khủng hoảng nghiêm trọng này. Không còn lựa chọn nào khác, ông đành tìm đến Herbert Hoover, chủ tịch Cơ quan Cứu trợ Lương thực Hoa Kỳ để xin sự giúp đỡ. Nhận được lời kêu gọi trợ giúp, Herbert Hoover đã lập tức phản hồi rằng ông sẽ gửi cho Ba Lan một lượng viện trợ lớn.
-
- Chiến tranh Thế giới đã xảy ra, Ba Lan bị tàn phá, hơn 1,5 triệu người dân trong nước đang lâm vào cảnh chết đói còn Chính phủ thì rơi vào tình trạng tài chính kiệt quệ. (Ảnh: Wikipedia)
Không lâu sau, hơn một vạn tấn lương thực viện trợ đã đến Ba Lan. Nhờ đó thảm kịch nạn đói ở Ba Lan đã được đẩy lùi. Thủ tướng Paderewski muốn gặp mặt trực tiếp để cảm ơn ngài Herbert Hoover và hẹn gặp ông ở Paris.
Khi hai người gặp nhau, Herbert Hoover đã nhìn Paderewski bằng ánh mắt đầy xúc động nói: “Ngài không cần phải cảm ơn tôi, thưa Thủ Tướng Paderewski. Bởi lẽ có một việc có lẽ ngài đã quên từ lâu, nhưng tôi vẫn luôn ghi nhớ trong lòng. Nhiều năm trước đây, khi còn ở Hoa Kỳ, ngài đã giúp đỡ hai cậu sinh viên nghèo tiếp tục theo đuổi việc học. Và tôi chính là một trong hai thanh niên đó”.
Có câu: “Tích đức không cần ai thấy, hành thiện tự có trời biết". Nhân sinh tại thế, mọi việc nơi thế gian đều có sự cân bằng của nó. Làm người muốn được thì phải mất, người không mất thì sẽ không thể được đó chính là thiên đạo. Bạn hành thiện có thể không ai biết, nhưng trời cao lại rất tỏ tưởng. Sống thiện lương có thể phúc chưa đến nhưng họa đã rời xa.
Minh Vũ
