Có những chuyện khi xảy đến thì ngay cả người trong cuộc cũng không tin, cho là trò đùa, thậm chí cho là người kia bị điên, khùng. Thế nhưng sau này thì "trò cười" đó lại trở thành sự thật khiến cho người ta kinh ngạc khôn xiết...
Cuối thời nhà Tùy, có thư sinh nọ sống ở Thái Nguyên, khổ sở bởi gia cảnh bần hàn, mưu sinh bằng nghề dạy học. Nơi anh ở sát cạnh với kho bạc của quan phủ, vì có cái hang thông sang nên anh đã chui vào, trong kho có hàng vạn quan tiền. Thế là người thư sinh động lòng, muốn lấy ít tiền. Bỗng thấy một người mặc giáp vàng tay cầm giáo nói: "Ngươi muốn lấy tiền thì hãy đem tấm thiếp của Uất Trì Công đến đây, đây là tiền của Uất Trì Kính Đức đó".
Chàng thư sinh đi tìm Uất Trì Kính Đức khắp nơi mà không thấy, một hôm nọ anh ta đến lò luyện thép, tình cờ gặp một người thợ rèn có tên là Uất Trì Kính Đức, mình trần, tóc xõa. Uất Trì Kính Đức đang chăm chú quai búa rèn thép, anh thư sinh chờ đến khi họ Uất rèn xong đang tạm nghỉ ngơi thì bước tới bái kiến. Uất Trì Công hỏi: "Có việc gì vậy?"
Thư sinh đáp: "Tôi là thư sinh nghèo khó, túc hạ là người phú quý, thế nên tôi muốn xin anh 500 quan tiền, có được không?"
Uất Trì Kính Đức nổi giận nói: "Ta là thợ rèn, làm gì có phú quý? Ngươi sỉ nhục ta ư".
Thư sinh nói: "Nếu anh thương thì viết cho tôi tấm thiếp, sau này anh sẽ tự biết".
Uất Trì Kính Đức bất đắc dĩ bảo anh thư sinh chấp bút viết: "Cho anh thư sinh Ất 500 quan tiền" và ghi đủ ngày tháng năm, sau đó họ Uất ký tên rồi đưa cho thư sinh. Anh thư sinh bái tạ rồi vui vẻ ra về. Uất Trì Kính Đức cùng các bạn thợ rèn vỗ tay cười lớn, cho rằng anh thư sinh học nhiều quá phát điên.
Chàng thư sinh có được tấm thiếp liền đến kho, gặp người mặc giáp vàng bữa trước, bèn đưa thiếp cho xem. Người mặc giáp vàng cười và nói: "Đúng rồi", rồi bảo anh thư sinh buộc tấm thiếp lên xà nhà trên cao, sau đó cho anh ta lấy tiền, chỉ được lấy đúng 500 quan.
Sau này Uất Trì Kính Đức phò tá Thần Nghiêu (tôn xưng của Đường Cao Tổ Lý Uyên), lập nhiều chiến công xuất sắc, được vua ban tước và thưởng tiền, chính là kho tiền quan phủ đó. Uất Trì Kính Đức tiếp nhận kho, kiểm tra sổ sách thấy thiếu 500 quan tiền, bèn giáng tội cho viên quan coi kho. Bỗng nhiên có người nhìn thấy tấm thiếp buộc trên xà nhà kho bèn lấy xuống. Uất Trì Kính Đức đọc xem, thì ra là tấm thiếp đồng ý tặng 500 quan tiền mà ông ta đã từng viết từ khi còn làm thợ rèn. Uất Trì Kính Đức kinh ngạc tán thán mấy ngày, rồi sai người bí mật đi tìm anh thư sinh. Hai người gặp nhau thuật lại chuyện xưa. Uất Trì Kính Đức ban thưởng hậu hĩnh cho thư sinh, lại dùng một phần tiền của trong kho trợ giúp cho những người khốn khó.
(Trích trong "Thái Bình quảng ký - Định số").
Tường Hòa
Theo Secretchina
