Thành tín là nền tảng để làm người

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trong cuộc sống, có rất nhiều điều bạn có thể không có, nhưng duy có sự thành tín, trung thực là điều không thể không có.

Khổng Tử nói: “Dân vô tín bất lập” (người không có chữ tín thì không có chỗ đứng)

Thành tín là nền tảng để làm người và có được chỗ đứng trong xã hội. Chỉ khi giữ vững thành tín, chúng ta mới có thể giữ được tiêu chuẩn cơ bản của đạo làm người và đường đường chính chính đứng giữa đất trời.

Thành tín rất quý báu, đừng tuỳ tiện lãng phí

Người xưa nói: “lời hứa đáng giá nghìn vàng” hay “nhất ngôn cửu đỉnh”. Lời hứa không chỉ là đơn thuần là một lời nói, mà còn là một thứ quý giá như vàng.

Trong cuộc sống, luôn có một số người tuỳ tiện hứa suông mà hiếm khi giữ lời hứa. Tất nhiên, sự hứa hẹn sẽ mang lại cho mọi người cảm giác đáng tin cậy. Tuy nhiên, khi lời hứa đó không được thực hiện, uy tín cũng sẽ mất đi.

Trong “Úc Li Tử” của Lưu Cơ thời nhà Minh có ghi lại một câu chuyện như sau:

Có một thương nhân ở phía nam sông Tế Thuỷ, khi băng qua sông thuyền của anh ta bị lật, và ông ta thất thanh kêu cứu. Một người đánh cá đã chèo thuyền đến giúp, thuyền còn chưa đi, người lái buôn đã hét lên: “Tôi là người rất giàu, anh cứu tôi, tôi sẽ cho anh một trăm lạng bạc!”

Sau khi được người đánh cá đưa lên bờ, thương nhân kia đã trở mặt, không giữ lời mà chỉ đưa cho người đánh cá mười lượng bạc. Người đánh cá nói: “Vừa rồi ông nói một trăm lượng, sao bây giờ lại chỉ có mười lượng?”

Ngư Dân, Tàu Đánh Cá, Thuyền, Đánh Bắt Cá, Biển, Nước
Sau khi được người đánh cá đưa lên bờ, thương nhân kia đã trở mặt, không giữ lời mà chỉ đưa cho người đánh cá mười lượng bạc. (Ảnh: Pixabay)

Người thương nhân giận dữ: “Một người đánh cá như anh một ngày kiếm được bao nhiêu tiền, mười lạng bạc còn chưa thỏa mãn sao?” Người đánh cá bực bội bỏ đi.

Vài ngày sau, khi qua sông thuyền của thương nhân đó lại va phải một hòn đá và bị chìm, người đánh cá tình cờ có mặt ở đó. Có người hỏi: “Tại sao anh không cứu người?”

Người đánh cá đáp: “Hắn là kẻ không giữ lời hứa”. Kết quả là thương nhân kia đã bị chết đuối.

Khổng Tử nói: “Nhân nhi vô tín, bất tri kỳ khả dã” (người mà không có chữ tín nhiệm thì không làm nên việc gì được). Nếu người không có sự thành tín thì dù giàu có đến mấy cũng sẽ như người thương nhân kia, bị người khinh bỉ.

Cách để không đánh mất lòng tin đối với người là hãy suy nghĩ kỹ. Nếu bạn không thể đảm bảo làm được, đừng nói lung tung; còn nếu đã hứa thì hãy cố gắng hết sức để thực hiện nó.

Không hứa hẹn tuỳ tiện, điều đó không chỉ là có trách nhiệm với bản thân mà còn với người khác.

Thành tín là tấm danh thiếp tốt nhất trên đời

Có một câu cổ ngữ: “Ta không vượt trội hơn người, chỉ đối xử với người chân thành, người cũng sẽ đối xử với ta một cách chân thành”.

Khi chúng ta đối xử chân thành với mọi người, chúng ta cũng sẽ được người khác đối xử chân thành.

Một số người vay tiền bạn bè hứa hẹn khoác lác rằng sẽ trả lại đúng hạn, còn làm biên nhận giấy trắng mực đen. Nhưng khi hết thời hạn, họ tìm nhiều lý do để không trả nợ, cuối cùng dẫn đến việc bạn bè xích mích. Những người này cho rằng do họ “thông minh” và “khôn khéo” nên đã vay được tiền, nhưng họ không biết rằng nền tảng của tình bạn nằm ở sự tin tưởng lẫn nhau.

Lừa dối chỉ có thể được nhất thời, còn thành tín mới là giải pháp lâu dài. Lòng tin giống như một tấm gương, một khi đã vỡ thì rất khó sửa chữa. Không chỉ mất đi tình bạn mà danh tiếng của họ cũng bị hủy hoại.

Trong Kinh Dịch có nói: “Nhân chi sở trợ giả, tín dã”. Trời giúp những người tự giúp mình, còn người giúp những người thành tín.

Hay như có câu nói rằng: “Việc mà không có tín thì bất thành, kinh doanh mà không có tín thì không thể thịnh vượng”.

Dù làm kinh doanh hay làm nghề gì cũng cần phải thành tín, nếu không, dù có nỗ lực đến đâu cũng khó mà hưng thịnh, phát đạt. Sự thành tín, chính trực là của cải lớn nhất và tấm danh thiếp tốt nhất của một người.

Điển cố: “Thoá diện tự can"
Sự thành tín, chính trực là của cải lớn nhất và tấm danh thiếp tốt nhất của một người. (Ảnh: Secret China).

Trong điển cố “Phong hỏa hí chư hầu” kể rằng vì để đổi lấy nụ cười của ái phi Bao Tự, Chu U Vương đã ra lệnh đốt lửa hơn 20 tháp đèn hiệu gần đô thành. Đèn hiệu được thắp lửa chính là tín hiệu báo động từ vùng biên ải khi có quân địch ngoại bang xâm lược và cần kêu gọi các nước chư hầu đến cứu viện. Vậy là các nước chư hầu nhìn thấy lửa hiệu vội kéo quân đến. Nhưng tới nơi họ giận dữ khi biết rằng đó chỉ là trò chơi của nhà vua để đổi lấy nụ cười của ái phi. Sau này, hai tộc Khuyển, Nhung cất quân đánh nhà Chu, U Vương lại đốt lửa hiệu nhưng các chư hầu không đến nữa. Kết quả U Vương bị bức tử.

Tha thứ cho ai đó thì dễ, nhưng để có được niềm tin thì không dễ dàng như vậy.

Mọi mối quan hệ ổn định và lâu dài đều dựa trên cơ sở của sự tin tưởng lẫn nhau.

Trong cuộc sống, chỉ có giữ vững “thành thật và tử tế”, chúng ta mới có thể có được sự công nhận và tôn trọng của người khác, mới có thể có được thành công.

Con người đáng quý ở tấm lòng chân thành. Trong cuộc sống, đừng lừa dối, lừa gạt người khác, làm người ngay thẳng và làm việc theo phép tắc. Chỉ bằng cách giữ tấm lòng lương thiện và sự thành tín thì những bông hoa lộng lẫy nhất của cuộc đời mới có thể nở rộ.

Minh An
Theo Secretchina



BÀI CHỌN LỌC

Thành tín là nền tảng để làm người