Từ năm 2021 đến nay, tỉnh Kon Tum ghi nhận 169 trận động đất có độ lớn từ 2,5 độ richter trở lên xảy ra tại huyện Kon Plông. Riêng từ ngày 15 đến 18/4/2022, khu vực này đã ghi nhận 22 trận động đất với độ lớn từ 2,5 đến 4,5 độ.
Sáng 19/4, Ban chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai tổ chức cuộc họp ứng phó với hoạt động động đất tại tỉnh Kon Tum.
Ông Trần Quang Hoài - Phó trưởng Ban chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai cho biết, từ đầu năm đến nay, diễn biến động đất tại tỉnh Kon Tum diễn ra rất phức tạp; trong đó có một trận động đất với độ lớn 4,5 độ richter xảy ra vào trưa ngày 18/4.
Các chuyên gia đã tổ chức cuộc họp để nhận diện tình hình động đất biến động; tìm hiểu nguyên nhân; khả năng thiệt hại; các giải pháp ứng phó cho chính quyền và người dân vùng động đất...
TS Nguyễn Xuân Anh - Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết, trong khoảng thời gian từ năm 1903 đến năm 2020, khu vực huyện Kon Plông và vùng lân cận ghi nhận 33 trận động đất có độ lớn từ 2,5 độ richter trở lên; trong đó chỉ có một trận động đất xảy vào năm 1937 có độ lớn 3,9 độ richter và một trận động đất năm 2015 có độ lớn 3,0 độ richter.
Trong thời gian từ tháng 4/2021 đến nay, các số liệu thống kê cho thấy hiện tượng động đất xảy ra tại khu vực huyện Kon Plông và vùng lân cận có tần suất xảy ra thường xuyên và xu hướng mạnh dần.
Từ năm 2021 đến nay, nhà chức trách đã ghi nhận 169 trận động đất có độ lớn từ 2,5 độ richter trở lên xảy ra tại khu vực huyện Kon Plông. Đặc biệt, trong các ngày từ 15 đến 18/4/2022, khu vực này đã ghi nhận 22 trận động đất xảy ra liên tục với độ lớn từ 2,5 đến 4,5 độ.
Theo đánh giá sơ bộ của Viện Vật lý địa cầu, hiện tượng động đất ở Kon Tum là động đất kích thích - nghĩa là có tác nhân nào đó; chẳng hạn như thủy điện hay một số tác động nào đó kích hoạt tạo ra động đất.
Ông Trần Quang Hoài – Phó ban chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai cho biết, khu vực xung quanh huyện Kon Plông và tỉnh Kon Tum có nhiều hồ chứa; đặc biệt là có nhiều hồ xung yếu và nhiều hồ đã tích đầy nước.
PGS.TS Cao Đình Triều – chuyên gia về động đất cũng cho rằng động đất tại Kon Plông nhiều khả năng là động đất kích thích bởi thời điểm gia tăng động đất trùng với thời điểm Nhà máy Thuỷ điện Thượng Kon Tum đặt tại huyện Kon Plông vận hành và phát điện tổ máy số 1 (ngày 24/3/2021).
Đặc biệt, khu vực xảy ra động đất nằm trên đứt gãy Rào Quán - A Lưới; đây là đới đứt gãy mạnh, chạy từ Lào, qua A Lưới (Thừa Thiên - Huế), kéo dài tới Quy Nhơn (Bình Định). Trên đới đứt gãy này từng ghi nhận động đất kích thích xảy ra tại thủy điện sông Tranh 2 (Quảng Nam) và thủy điện Đắk Đrinh (Quảng Ngãi) khi các nhà máy này tích nước hồ chứa.
TS Nguyễn Xuân Anh cho hay, dự báo sắp tới, khu vực huyện Kon Plông có thể tiếp tục xảy ra các trận động đất với cường độ lên tới 5,0 - 5,5 độ richter. Viện Vật lý địa cầu đang tiếp tục theo dõi để có đánh giá thêm.
Nhằm giảm thiểu thiệt hại do động đất có khả năng gây ra tại khu vực này, Viện Vật lý địa cầu kiến nghị Ban chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai xem xét cho phép thực hiện các nghiên cứu chuyên sâu về độ nguy hiểm và rủi ro động đất đối với khu vực huyện Kon Plông.
Cụ thể, cơ quan chuyên môn sẽ:
Tiến hành đánh giá chi tiết mô hình cấu trúc và độ lớn động đất cực đại có khả năng phát sinh của các hệ thống đứt gãy tại khu vực huyện Kon Plông và vùng lân cận;
Thiết lập ngay một mạng trạm quan sát động đất địa phương (gồm 5 trạm) tại khu vực này và vùng phụ cận;
Nghiên cứu nguyên nhân phát sinh chuỗi động đất;
Đánh giá mức độ rủi ro và xây dựng các kịch bản ứng phó rủi ro có thể xảy ra cho khu vực huyện Kon Plông;
Rà soát, đánh giá về việc thiết kế kháng chấn đối với các dự án thủy điện và các công trình quan trọng tại tỉnh Kon Tum.
An Khánh
