Cựu Đại sứ Israel tại Mỹ Michael Oren tuyên bố kể từ ngày 7/10/2023, khi các phần tử khủng bố Hamas tấn công Israel, quốc gia này đã chứng tỏ mình là "xã hội hùng cường và kiên cường nhất hành tinh" nhưng cũng phải đương đầu với "cảm giác cô độc" trên trường quốc tế trong khi tiếp tục chiến dịch quân sự kéo dài nhiều tháng nhằm đánh bại Hamas và giải phóng các con tin.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với phóng viên Kelly Wright của đài NTD khi cuộc chiến bước sang tháng thứ bảy, cựu Đại sứ Israel tại Hoa Kỳ đã phản ánh về vị thế của Israel trên thế giới và tiến triển của nỗ lực chiến tranh tại Dải Gaza.
Ông Oren nhấn mạnh rằng khoảng 360.000 thanh niên Israel đã tòng quân theo lệnh động viên dự bị sau khi các tay súng Hamas thực hiện một cuộc tấn công bất ngờ quy mô lớn khắp miền nam Israel vào ngày 7/10/2023. Ông cho biết một số lực lượng dự bị của quân đội Israel có tỷ lệ hưởng ứng lên đến 150% cho lời kêu gọi tham gia chiến tranh.
-
- Israel cho biết họ đã rút quân khỏi thành phố Khan Younis ở phía nam Gaza. Hình ảnh cho thấy vào ngày 4/12/2023, Israel và Hamas đã giao tranh ở thành phố Khan Younis phía nam Gaza. (KHATIB / AFP qua Getty Images)
Cựu Đại sứ Israel tại Mỹ lập luận: “Chúng tôi sở hữu sức mạnh phi thường. Và tôi tin rằng chính sức mạnh đó đã giúp chúng tôi tồn tại và phát triển rực rỡ như một dân tộc trong hơn 3.000 năm. Có lý do khiến chúng tôi vẫn kiên cường tồn tại đến ngày nay, và sức mạnh nội tại ấy thật đáng ca ngợi”.
“Mặt khác, chúng tôi cũng cảm thấy cô đơn. Chúng tôi thực sự cảm thấy rất cô độc trên thế giới, cảm giác như thế giới không thấu hiểu chúng tôi. Làn sóng bài Do Thái đang càn quét khắp Bắc Mỹ và Châu Âu, với quy mô chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ qua. Chúng tôi cảm thấy mình đang phải đối mặt với những mối đe dọa tiềm ẩn mang tính hủy diệt, nhưng phần còn lại của thế giới lại không đánh giá đúng mức sự nghiêm trọng của chúng”.
“Phản ứng gay gắt mà Israel phải đối mặt trên toàn cầu chủ yếu tập trung vào những tổn thất nhân đạo gia tăng do nỗ lực chiến tranh đang diễn ra ở Gaza, cũng như số lượng thường dân bị thương vong khi giao tranh tiếp diễn. Một số nhà phê bình cho rằng nỗ lực chiến tranh của Israel cấu thành tội diệt chủng đối với người Palestine, và chính phủ Nam Phi đã từng đưa lập luận này lên Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hiệp Quốc”.
Tháng trước, Israel đã phải đối mặt với một làn sóng chỉ trích mới sau khi một vụ hỗn loạn xảy ra dọc tuyến đường phân phối viện trợ nhân đạo tại thành phố Gaza, khiến hơn 100 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương.
Theo thông cáo từ các quan chức quân sự Israel, quân đội nước này đã tiến hành bắn cảnh cáo khi hàng nghìn người tụ tập xung quanh đoàn xe viện trợ đang đến. Tuy nhiên, họ khẳng định phần lớn thương vong là do giẫm đạp trong đám đông hoặc do bị xe tải viện trợ cán qua.
Mặt khác, các nhà quan sát nhân quyền Palestine, tiêu biểu là Trung tâm Nhân quyền Palestine, lại đưa ra tuyên bố rằng nhiều người trong đám đông đã bị trúng đạn từ phía Israel.
Lực lượng Israel một lần nữa trở thành tâm điểm chỉ trích của cộng đồng quốc tế vào tuần trước sau khi tiến hành một loạt cuộc không kích nhằm vào đoàn xe viện trợ nhân đạo do Tổ chức Bếp ăn Trung tâm Thế giới (WCK) điều hành, dẫn đến thương vong cho 7 nhân viên cứu trợ. Sau khi cuộc điều tra nội bộ kết luận rằng cuộc tấn công ngày 1/4 vi phạm các tiêu chuẩn quân sự của Israel, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã buộc thôi việc hai sĩ quan và khiển trách ba người khác liên quan.
-
- Một bức ảnh chụp từ Rafah cho thấy khói cuồn cuộn trong cuộc bắn phá của Israel vào Khan Yunis ở phía nam Dải Gaza vào ngày 9/2/2024, trong bối cảnh các trận chiến vẫn tiếp diễn giữa Israel và nhóm chiến binh Palestine Hamas. (Ảnh: SAID KHATIB/AFP qua Getty Images)
Chỉ trích từ chính quyền ông Biden
Ông Oren nhận định rằng Tổng thống Joe Biden và các thành viên trong chính quyền ngày càng gia tăng áp lực trừng phạt Israel đối với cách thức xử lý cuộc chiến tranh đang diễn ra. Điều này cho thấy sự rạn nứt ngày càng sâu sắc trong mối quan hệ giữa chính quyền Biden và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Theo ông Oren, ban đầu Tổng thống Biden ủng hộ chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza. Chính quyền Biden cũng đã phê duyệt nhiều đợt viện trợ quân sự mới cho Israel và phản đối các nghị quyết của Liên hợp quốc thúc đẩy các điều khoản ngừng bắn mà chính phủ Israel không chấp thuận.
Cựu Đại sứ cho biết: "Thông điệp ngoại giao trong thời gian gần đây đã có sự thay đổi nhất định, đặc biệt là trên bình diện công khai. Chúng tôi nhận thấy lượng lớn chỉ trích về cách thức quản lý cuộc chiến, cáo buộc phi nhân tính đối với người Palestine và thiếu nỗ lực giảm thiểu thương vong dân thường. Cá nhân tôi cảm thấy những cáo buộc này rất tổn thương vì chúng không đúng sự thật".
Tổng thống Mỹ đã bày tỏ sự phẫn nộ và đau lòng khi hay tin về cuộc tấn công của quân đội Israel nhằm vào đoàn xe viện trợ nhân đạo của WCK vào tuần trước.
Ông Biden nhấn mạnh: "Điều bi kịch hơn nữa là đây không phải là một sự kiện cá biệt. Cuộc xung đột này là một trong những cuộc xung đột tồi tệ nhất trong ký ức gần đây về số lượng nhân viên cứu trợ thiệt mạng. Đây là lý do chính khiến việc phân phối viện trợ nhân đạo ở Gaza trở nên khó khăn - do Israel chưa thực hiện đủ biện pháp để bảo vệ các nhân viên cứu trợ đang nỗ lực cung cấp nguồn viện trợ thiết yếu cho dân thường".
Ông Oren bày tỏ lo ngại rằng những phát biểu của Tổng thống Biden có thể trở thành công cụ cho những kẻ chỉ trích thành tích nhân quyền của Israel.
Ông khẳng định: "Nếu chúng ta một lần nữa bị đưa ra trước Tòa án Hình sự Quốc tế, những nhận xét này của chính quyền [ông Biden] sẽ được sử dụng như bằng chứng then chốt. Do đó, tôi tha thiết kêu gọi chính quyền [Mỹ] chấm dứt các cuộc đàm phán này".
Ông Oren từng là Đại sứ Israel tại Hoa Kỳ từ năm 2009 đến năm 2013 dưới thời chính quyền Tổng thống Barack Obama. Trong thời gian này, ông đã chứng kiến những bất đồng "sâu sắc" về chính sách giữa Mỹ và Israel, đặc biệt là liên quan đến vấn đề Iran.
Ông chia sẻ: "Chúng ta có thể có những khác biệt về chính sách, điều đó hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải kiềm chế những bất đồng này trong phạm vi nội bộ và không để kẻ thù chung lợi dụng".
-
- Israel đã chính thức tuyên chiến với Hamas sau vụ tấn công đẫm máu nhất vào lãnh thổ nước này trong nửa thế kỷ. Trong ảnh là cuộc không kích của Israel vào thành phố Gaza. (Ảnh: Mahmud Hams/AFP/Getty Images)
Biểu tình tại Israel
Thời gian gần đây, các cuộc biểu tình tại Israel ngày càng gia tăng. Nhiều nhà hoạt động bày tỏ sự thất vọng đối với Thủ tướng Netanyahu vì không bảo đảm thả tất cả con tin Israel và yêu cầu tổ chức bầu cử mới.
Theo thông tin từ những người tổ chức, một cuộc biểu tình gần đây ở Tel Aviv thu hút 100.000 người tham dự. Các hoạt động tương tự cũng diễn ra tại nhiều địa điểm khác trên khắp đất nước, bao gồm cả bên ngoài nhà riêng của Thủ tướng Netanyahu.
Cựu Đại sứ Israel tại Mỹ Michael Oren, người được bổ nhiệm bởi Thủ tướng Netanyahu, đã lên tiếng cảnh báo không nên vội vàng đánh giá các cuộc biểu tình ngày càng gia tăng ở Israel là đại diện cho toàn bộ dư luận nước này.
Ông phân tích: "Tuần này, chúng ta đã chứng kiến một cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối Thủ tướng Netanyahu với sự tham gia của khoảng 100.000 người. Đây là con số đáng kể đối với một quốc gia có quy mô như Israel. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, 100.000 người biểu tình chỉ tương đương với 9,8 triệu người không tham gia biểu tình. Đây là một dữ liệu quan trọng cần được cân nhắc".
Ông tiếp tục: "Nhóm người biểu tình chủ yếu là gia đình của các con tin. Tuy nhiên, không phải tất cả gia đình con tin đều tham gia biểu tình chống đối Thủ tướng Netanyahu. Một số gia đình mong muốn vấn đề được giải quyết một cách phi chính trị".
Ông Oren thừa nhận rằng các cuộc biểu tình chống đối Netanyahu tập trung nhiều vào nỗ lực giải phóng con tin, nhưng ông nhấn mạnh rằng điều này không phản ánh một phong trào cụ thể phản đối nỗ lực chiến tranh của Israel ở Dải Gaza.
Thủ tướng Netanyahu và một số đồng minh trong chính phủ khẳng định mục tiêu của cuộc chiến là giải phóng các con tin bị bắt cóc vào ngày 7/10/2023, đồng thời hoàn toàn đánh bại Hamas. Ông Oren cho rằng việc cân bằng hai mục tiêu này trong thời chiến là một thách thức lớn, và trọng tâm của cuộc tranh luận trong xã hội Israel hiện nay là làm thế nào để đạt được sự cân bằng đó.
“Gia đình tôi có những quan điểm khác biệt về cuộc chiến này", ông chia sẻ. “Một số thành viên cho rằng chúng ta nên tạm gác lại chiến tranh và tập trung vào việc giải cứu các con tin, bởi nếu không, họ sẽ không thể cho con em mình nhập ngũ. Số khác lại khẳng định rằng nếu không tiêu diệt Hamas hoàn toàn, họ sẽ không còn lực lượng vũ trang để cho con em mình nhập ngũ. Cả hai quan điểm đều có lý lẽ riêng".
Cựu Đại sứ cho rằng việc cân bằng giữa việc giải cứu con tin và tiêu diệt Hamas có thể là một "mâu thuẫn nan giải", nhưng Israel không còn lựa chọn nào khác.
-
- Một đoàn xe gồm các binh sĩ Lực lượng Phòng vệ Israel, dọc theo con đường gần ngoại ô Netivot, Israel, ngày 11/10/2023. (Ảnh: Alexi J. Rosenfeld/Getty Images)
Cuộc đàm phán trao đổi con tin rơi vào bế tắc
Hiện tại, chính phủ Thủ tướng Netanyahu đang gặp bế tắc với các nhà đàm phán của Hamas về những nhượng bộ mà Israel sẵn sàng thực hiện để đổi lấy việc giải cứu con tin.
Israel đã đề xuất tạm hoãn chiến dịch quân sự để đổi lấy việc Hamas thả một số con tin. Tuy nhiên, các nhà đàm phán của Hamas lại kiên quyết yêu cầu một lệnh ngừng bắn lâu dài hơn, bao gồm việc quân đội Israel rút hoàn toàn khỏi Dải Gaza. Điều này đồng nghĩa với việc Israel phải chấm dứt chiến tranh mà không đạt được mục tiêu tiêu diệt Hamas hoàn toàn.
“Israel có thể chấp nhận lệnh ngừng bắn tạm thời để đổi lấy con tin, nhưng không thể chấp nhận lệnh ngừng bắn vĩnh viễn vô điều kiện", ông Oren khẳng định.
“Lệnh ngừng bắn vĩnh viễn đồng nghĩa với chiến thắng của Hamas, cho phép chúng trốn tránh trách nhiệm cho tội ác giết người hàng loạt. Hamas sẽ thoát khỏi đường hầm, tuyên bố chiến thắng, tái lập quyền kiểm soát Gaza, vũ trang, tái tập hợp và tiến hành cuộc tấn công chết người tiếp theo".
Cựu Đại sứ cho biết chính phủ Israel sẵn sàng chấp nhận rủi ro Hamas tái vũ trang trong thời gian ngừng bắn tạm thời, nhưng sẽ không thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào yêu cầu họ từ bỏ một trong những mục tiêu chiến tranh của mình.
Theo NTD News
Huyền Anh biên dịch
