3 sai lầm không nên phạm trong cuộc sống. (Ảnh Pixabay)

3 sai lầm không nên phạm trong cuộc sống

Giúp NTDVN sửa lỗi

Dịch Kinh có câu: "Đức bạc nhi vị tôn, trí nhỏ nhi mưu đại, lực nhỏ nhi gánh nặng, tiên bất cập hĩ”. Đức hạnh kém mà địa vị cao quý, trí năng thấp mà tâm cao chí lớn, lực lượng yếu ớt mà thân mang trọng trách, người như vậy không có mấy người là không gặp tai họa.

1. Đức kém nhưng địa vị cao

Người xưa nói: “Đức không xứng vị, tất có tai ương”. Người có đạo đức thấp mà địa vị cao thì tai họa chắc chắn sẽ ập đến.

Trong "Tư trị thông giám" có một câu chuyện: Vua nước Tấn muốn chọn một người con trai làm người thừa kế của mình. Ông rất quý người con trai tên Trí Dao vì thân hình cao lớn, tinh thông cưỡi ngựa bắn cung, quả cảm kiên nghị, giỏi ăn nói, hắn rất thích, nhưng Trí Dao lại không đủ nhân hậu.

Đại thần nói nếu người thừa kế là Trí Dao, chúng ta nhất định sẽ gặp đại họa. Nhà vua không nghe, vẫn truyền vị trí cho Trí Dao.

Sau khi Trí Tuyên Tử qua đời, Trí Dao cầm quyền, không đối xử nhân đức với dân, hà khắc với sĩ phu, chọc giận các vua nước khác. Cuối cùng bị Hàn, Triệu, Ngụy cùng nhau đánh bại, không chỉ mình bị giết mà gia tộc cũng bị diệt.

Tư Mã Quang rút ra kết luận từ kinh nghiệm của họ rằng “nếu đức không tương xứng thì sẽ có tai họa”.

: Ảnh Pixabay

Trong Kinh Dịch có nói: "Hậu đức tải vật". Phẩm đức của quân tử nên dày như mặt đất, như vậy mới có thể chứa đựng vạn vật.

Vị trí càng cao, càng khảo nghiệm phẩm đức con người. Thân ở địa vị cao, phẩm đức không có vấn đề mới có thể làm cho mọi người tâm phục khẩu phục, ai an phận nấy. Nếu một người không có đủ tư cách đạo đức, mà lại ở địa vị cao thì địa vị này không những không ổn định mà còn mang đến tai họa cho người đó.

2. Trí tuệ nhỏ nhưng kế hoạch lớn

Muốn đạt được điều gì, cần phải có trí tuệ tương xứng.

Ngô Dụng dùng trí cướp đồ sinh nhật (của Thái sư), chỉ là thử dao mổ trâu, ắt sẽ ra tay là thành công. Sau này làm quân sư số 1 của Lương Sơn, ứng phó với quan binh triều đình, cũng hoàn toàn dễ dàng. Nhưng sau này tiếp nhận chiêu an, muốn phong quan để lộc cháu con, thảo phạt Phương Lạp, thì đã vượt ra ngoài phạm vi mưu tính của ông rồi. Các hảo hán Lương Sơn dần dần tan tác, cuối cùng bị tiêu diệt.

Lý Gia Thành có một nguyên tắc, sẽ không đầu tư vào lĩnh vực xa lạ của mình. Nhiều người cảm thấy anh đã bỏ lỡ rất nhiều cơ hội. Nhưng Lý Gia Thành không cảm thấy hối tiếc chút nào. Làm tốt trong phạm vi khả năng của mình không phải là điều dễ dàng, phát triển ở một nơi mà bạn không hiểu rõ là quá mạo hiểm.

: Ảnh Pixabay

Mặc dù thoạt nhìn có vẻ bảo thủ, nhưng ông ấy lại trở thành cây đại thụ trong giới thương trường. Con người quý ở chỗ biết mình biết ta, những gì mình không hiểu thì không nên giả vờ hiểu, những gì mình không thể kiểm soát thì không nên cố gắng can thiệp.

Chỉ khi trí tuệ phù hợp với tham vọng thì cuộc sống mới có thể đi trên con đường vững chắc.

3. Sức nhỏ mà gánh vác việc nặng

Trang Tử từng kể một câu chuyện: Tề Trang Công đi săn, nhìn thấy một con bọ ngựa chặn trước xe, giơ chân lên chuẩn bị giao chiến với bánh xe ngựa. Người đánh xe nói: Loại côn trùng này vốn như vậy, không biết lượng sức mình mà lại muốn so tài cao thấp với người khác.

Đây chính là câu chuyện "Bọ ngựa chặn xe", đời sau dùng nó để ví dụ cho việc tự không lượng sức mình.

Có những người rõ ràng năng lực của bản thân không cho phép, nhưng lại cố gắng gánh vác, cuối cùng chỉ có thể gãy gánh giữa đường.

Như người xưa vẫn nói: “Tay to bưng bát to”. Tay nhỏ bưng bát to, không chỉ tốn sức mà còn dễ làm vỡ bát.