Giới học thuật đang bị cuốn vào một vụ bê bối sau khi các nghiên cứu trên hàng chục tạp chí khoa học được phát hiện là do AI viết. Một cuộc điều tra đã tìm thấy hơn 100 bài báo có ít nhất là một phần được viết bởi ChatGPT.
Những bài báo này lọt qua được quy trình bình duyệt lỏng lẻo tại các tạp chí thu phí xuất bản, làm dấy lên lo ngại rằng kho tri thức khoa học của con người đang nhanh chóng bị xâm nhập bởi các bài báo "rác" có chất lượng thấp do máy tính tạo ra.
Nhiều bài báo trong số này được đăng trên các tạp chí khoa học ít người biết đến, nhưng nhiều nhà khoa học đồng ý rằng tin tức về kiểu gian lận khoa học này sẽ làm tổn hại đến niềm tin của công chúng vào khoa học. Ngoài ra, trước khi có các văn bản do AI tạo trong các bài báo khoa học, các "nhà máy giấy" đã xuất bản các bài báo chất lượng thấp và thậm chí đạo văn trong nhiều năm.
Ảnh hưởng của AI đối với các bài báo nghiên cứu được tiết lộ bởi một báo cáo mới từ trang báo chí công nghệ 404 Media. Họ phát hiện ra rằng có 115 kết quả tìm kiếm cho cụm từ "Theo cập nhật kiến thức gần đây nhất của tôi" trên Google Scholar, một công cụ tìm kiếm các bài báo học thuật của Google. Ngoài ra, 404 Media báo cáo rằng ngày tháng trong các bài báo chứa cụm từ này khớp với ngày cập nhật kiến thức thực tế của ChatGPT.
-
- Bài báo này, được xuất bản trên The International Journal of New Media Studies, mang dấu hiệu rõ ràng là được viết bởi AI khi chứa cụm từ: “Theo cập nhật kiến thức gần đây nhất của tôi”. (Ảnh: The International Journal of New Media Studies)
Các bài báo bao gồm các chủ đề bao gồm chấn thương cột sống, công nghệ pin, y học nông thôn, nhiễm trùng do vi khuẩn, tiền điện tử, hạnh phúc của trẻ em và thậm chí cả trí tuệ nhân tạo. Những tạp chí xuất bản các bài báo gian lận này đang kiếm được rất nhiều tiền từ các tác giả thông qua việc tính phí xử lý để xuất bản các bài báo.
Nhà nghiên cứu Kolina Koltai của Bellingcat đã đăng ảnh chụp màn hình của một bài báo học thuật trên [nền tảng chia sẻ X] có câu trả lời vui vẻ của ChatGPT trong đó: "Chắc chắn rồi, đây là một lời giới thiệu khả dĩ cho chủ đề của bạn”.
-
- Nhà nghiên cứu Kolina Koltai của Bellingcat đã đăng ảnh chụp màn hình này lên mạng xã hội X, hiển thị một bài báo khoa học mà các tác giả của nó thậm chí không thèm xóa câu trả lời vui vẻ có dấu hiệu của ChatGPT. (Ảnh: Kolina Koltai)
Bên cạnh việc sử dụng ChatGPT rất dễ dàng, áp lực nghề nghiệp là một lý do chính khiến sự gian lận này xảy ra. Các nhà nghiên cứu học thuật phải chịu áp lực rất lớn từ các trường đại học về việc xuất bản các bài báo, vì đó là một trong những cách chính để đánh giá các nhà khoa học khi đến thời điểm nhận việc mới hoặc thăng chức.
Áp lực này phổ biến đến mức có một cụm từ đáng ngại được sử dụng để mô tả nó: "xuất bản hoặc chết". Và đối với những người muốn tìm cách thoát khỏi nó, nhiều tạp chí học thuật sẵn sàng đáp ứng.
Thông thường, quá trình xuất bản một bài báo trên một tạp chí học thuật uy tín rất dài, bao gồm việc các nhà khoa học khác bình duyệt, rồi sau đó là nhiều vòng sửa đổi. Các nhà khoa học thậm chí có thể cần thực hiện thêm các thí nghiệm để đáp ứng yêu cầu của biên tập viên và người bình duyệt. Quá trình này có thể mất vài tháng hoặc thậm chí vài năm, tùy thuộc vào mức độ thay đổi. Nhưng nhìn chung, kết quả cuối cùng là một công trình đáng tin cậy, đã được kiểm tra, sửa chữa và hoàn thiện.
Điều đó khác biệt hoàn toàn với các “nhà máy giấy”, nơi chấp nhận gần như mọi bài báo gửi tới miễn là tác giả trả phí xuất bản. Chẳng hạn, The International Journal of New Media Studies đã xuất bản hai bài báo khác nhau có chứa cụm từ đặc trưng của AI, “Theo cập nhật kiến thức gần đây nhất của tôi”.
Tạp chí này tuyên bố nó có bình duyệt ngang hàng, và thậm chí có một trang riêng để mô tả quy trình chấp nhận đăng bài. “Việc thực hiện bình duyệt ngang hàng là để đảm bảo rằng chỉ có kết quả khoa học chất lượng mới được xuất bản”, phần giới thiệu trên trang web của tạp chí có đoạn.
Bình duyệt ngang hàng liên quan đến việc gửi bản thảo đến nhiều chuyên gia - thường là ba người - những người sẽ đọc kỹ bài báo và đưa ra các phê bình của họ. Ngay cả khi không có sửa chữa lớn, quá trình này vẫn cần thời gian, vì người đánh giá là các nhà khoa học đang làm việc, những người phải dành thời gian trong lịch trình của họ để đọc bài báo.
Tuy nhiên, The International Journal of New Media Studies hứa hẹn rằng các bài báo sẽ được xuất bản trong một đến hai ngày sau khi được gửi. Tạp chí này tính phí tác giả 50 USD để xuất bản một bài báo, thêm 20 USD để gán cho bài báo một số DOI (được sử dụng để lập chỉ mục trực tuyến) và 50 USD khác để nhận một bản sao cứng của tạp chí.
Tạp chí này là một ví dụ điển hình, nhưng nó không phải là duy nhất. Tìm kiếm “Theo cập nhật kiến thức gần đây nhất của tôi” sẽ cung cấp một danh sách khổng lồ các bài báo được xuất bản trên tất cả các loại tạp chí, các chủ đề đa dạng như khoa học vật liệu, hạnh phúc của thanh niên và vật lý lượng tử.
Không có gì là lạ khi các nhà máy giấy sản xuất các bài báo chất lượng thấp với một khoản phí. Nhưng khi các công cụ chatbot AI trở nên dễ sử dụng hơn và phổ biến hơn, thì những bài báo giá trị thấp này có vẻ như ngày càng nhiều.
Theo Daily Mail
