Một nghiên cứu mới cho thấy lỗ thủng tầng ozone ở Nam Cực ngày càng sâu hơn trong hai thập kỷ qua, mặc dù lượng phát thải khí nhà kính (CFC) đã suy giảm trong thời gian này.
Tầng ozone cách bề mặt Trái đất từ 11 đến 40 km có tác dụng lọc hầu hết bức xạ cực tím của Mặt trời, có thể gây ung thư da và đục thủy tinh thể cho con người.
Từ giữa những năm 1970, các hóa chất có tên chlorofluorocarbons (CFC) – từng được sử dụng rộng rãi trong tủ lạnh và các ngành công nghiệp khác – được cho là có tác động làm giảm nồng độ ozone, tạo ra các lỗ thủng hàng năm ở phần lớn khu vực Nam Cực.
Nghị định thư Montreal năm 1987, cấm sử dụng CFC nhằm thu hẹp lỗ hổng, được coi là một câu chuyện thành công trong hợp tác môi trường quốc tế.
Vào tháng 1, một đánh giá lớn do Liên hợp quốc tài trợ cho thấy thỏa thuận này đang có hiệu quả. Nó dự đoán tầng ozone sẽ được khôi phục về mức năm 1980 ở Nam Cực vào khoảng năm 2066.
Các lỗ nhỏ hơn ở Bắc Cực được dự đoán sẽ phục hồi vào năm 2045 và đối với phần còn lại của thế giới trong khoảng hai thập kỷ.
Nhưng bất chấp sự suy giảm của CFC, diện tích được bao phủ bởi lỗ thủng tầng ozone ở Nam Cực vẫn chưa giảm đáng kể, theo các nhà nghiên cứu New Zealand thực hiện một nghiên cứu mới và đăng trên tạp chí Nature Communications.
Họ nói thêm rằng theo thời gian, lượng ozone ở trung tâm lỗ hổng đã ít hơn nhiều.
Đồng tác giả nghiên cứu Annika Seppala của Đại học Otago của New Zealand nói với AFP: “Sáu trong số chín năm qua có lượng ozone thực sự thấp và các lỗ thủng tầng ozone vẫn cực lớn”.
Bà nói: “Điều có thể xảy ra là có điều gì đó khác đang diễn ra trong bầu khí quyển - có thể là do biến đổi khí hậu - và điều đó đang che giấu một số sự phục hồi”.
Lỗ thủng tầng ozone ở Nam Cực thường mở ra vào tháng 9 và kéo dài đến tháng 11, đón mùa xuân ở Nam bán cầu.
Các nhà nghiên cứu cho biết vào tháng 10, khi lỗ thủng thường lớn nhất, nồng độ ozone ở tầng bình lưu giữa đã giảm 26% từ năm 2004 đến năm 2022, nghiên cứu trích dẫn dữ liệu vệ tinh cho biết.
Tác giả chính của nghiên cứu, Hannah Kessenich cho biết "nói chung, những phát hiện của chúng tôi cho thấy những lỗ thủng tầng ozone lớn gần đây có thể không chỉ do CFC gây ra".
