Từ cấp mầm non đến phổ thông tại Hà Nội đều thiếu trường lớp, do số lượng học sinh tăng quá nhanh khiến nhiều xã hội quan tâm.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Hà Nội, thống kê đến năm học 2022 - 2023 toàn TP. Hà Nội có 2.845 trường gồm 1147 trường mầm non, 788 trường tiểu học, 673 trường THCS và 237 trường THPT.
Mặc dù số lượng trường, lớp tăng lên đáng kể nhưng ngành Giáo dục Thủ đô cũng nhìn nhận thực tế phát triển mạng lưới trường học theo quy hoạch không bắt kịp so với tốc độ gia tăng dân số.
Cụ thể, 8 quận là quận Ba Đình, Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm, Đống Đa, Hà Đông, Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hoàng Mai thiếu 49 trường.
Hoàng Mai là quận đông dân với khoảng 700 nghìn người, trong đó hơn 100 nghìn trẻ em trong độ tuổi đi học, mỗi năm trung bình tăng cơ học khoảng 4.000 trẻ. Trong 3 năm qua, quận đã triển khai xây dựng mới 23 trường học, cải tạo 25 trường học để tăng số lượng lớp học. Tuy nhiên quận Hoàng Mai vẫn thiếu 43 trường học.
Phường Hoàng Liệt là điểm nóng từng diễn ra việc bốc thăm suất học trường mầm non. Dân số phường hơn 80.000 người, hằng năm có 1.500 - 1.800 trẻ được sinh ra. Tuy nhiên, phường chỉ có 1 trường mầm non, 3 trường tiểu học, 2 trường THCS. Nếu theo quy định về số học sinh/lớp, Hoàng Liệt đang thiếu 36 trường (22 trường mầm non, 13 trường tiểu học, 1 trường THCS).
Sự phân bố dân cư không đồng đều giữa khu vực nội đô và ngoại thành Hà Nội tạo sức ép lớn về dân số đông lên trường học. Những hệ lụy của việc thiếu trường lớp, sĩ số lớp học đông quá tiêu chuẩn Bộ GDĐT quy định khiến nhiều học sinh không được học tập trong môi trường giáo dục đầy đủ, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
Không chỉ thiếu trường lớp, việc đảm bảo các chỉ tiêu (số lớp/trường, số học sinh/lớp) ở một số phường, xã, quận nội đô, một số huyện cũng khó khăn. Theo quy chuẩn chung, một trường có 45 lớp nhưng tại Trường THCS Giảng Võ (quận Ba Đình) có 73 lớp. Thời gian tới đây trường phải tách làm hai.
Tại quận Đống Đa, dù các trường rất chật hẹp vì ở nội đô nhưng nhiều trường đang duy trì 60 lớp, mỗi lớp 40-60 em.
Trường học ít, quá tải khiến công tác tuyển sinh đầu cấp nhiều năm gặp khó khăn, điểm chuẩn vào các trường THPT ở một số địa bàn cao khiến kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT của Hà Nội căng thẳng “hơn thi đại học”.
Giải pháp trước mắt
Giải pháp trước mắt và lâu dài được nói đến nhiều là ưu tiên quỹ đất xây dựng trường học mới, cải tạo, mở rộng các lớp học đã có. Theo ông Nguyễn Trọng Kỳ Anh - Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, để giải quyết tình trạng trên, cần di dời những cơ sở sản xuất, trụ sở bộ, ngành, trường cao đẳng, đại học ra ngoại thành theo đúng định hướng của các quy hoạch phân khu nội đô.
Người đứng đầu quận Hoàng Mai kiến nghị thành phố thu hồi các khu đất chậm triển khai dự án, giao cho quận để xây trường học, cho phép nâng thêm tầng khi xây trường. Về lâu dài, khi thành phố phê duyệt quy hoạch các khu đô thị cần quy định tỉ lệ trường công lập ở các khu đô thị.
