Tiểu Trương (21 tuổi), sinh viên ngành kỹ thuật tại Quảng Đông (Trung Quốc). Là một người chăm tập thể dục thể thao, anh có một vóc dáng cao to, khoẻ mạnh.
Như thường lệ, một hôm sau khi đá bóng cùng đám bạn, anh chạy bộ từ sân bóng về nhà. Vì quá nóng, Tiểu Trương liền đi thẳng vào nhà tắm để gội rửa. Tắm xong, anh bật quạt để hong khô tóc.
Khi đang chuẩn bị áo quần để đi chơi với bạn gái, anh cảm thấy ngứa ran ở tai trái, má trái hơi tê. Anh cho rằng đây có thể là dấu hiệu của sự mệt mỏi sau khi vận động cường độ cao, Tiểu Trương quyết định nghỉ ngơi một lúc.
Sau khi tỉnh dậy, anh hốt hoảng khi phát hiện cơ miệng trở nên cứng, không thể nói rõ chữ, miệng và mắt đều méo xệch sang một bên. Lo sợ nguy cơ đột quỵ, anh vội vã tới bệnh viện.
Bác sĩ cho biết đây không phải là dấu hiệu của đột quỵ, mà do bị viêm dây thần kinh mặt, hay còn gọi là liệt mặt. Tiểu Trương được bác sĩ khuyến cáo về thói quen xấu sau mỗi lần vận động của mình, đồng thời nhấn mạnh rằng anh vẫn khá may mắn khi mới chỉ bị liệt mặt, nếu tiếp tục như vậy có thể trả giá bằng tính mạng.
Nguyên nhân khiến Tiểu Trương bị liệt nửa mặt là do thói quen tắm nước lạnh sau khi vận động mạnh, kết hợp với gió lạnh thổi từ quạt điện trong quá trình hong khô tóc. Khi thân nhiệt đang ở mức cao, cơ thể ra nhiều mồ hôi, việc tắm nước lạnh đột ngột dường như đã gây ra ảnh hưởng lớn.
Nói chung, tình trạng của anh là do nhiều yếu tố tổng hoà gây nên, bao gồm cả việc hưng phấn quá độ và gió lạnh.
Nhờ thói quen vận động thường xuyên, sức đề kháng của Tiểu Trương khá tốt, bác sĩ nhận định tình trạng của anh không quá nghiêm trọng, không cần điều trị bằng thuốc, theo dõi tại nhà và chỉ quay lại bệnh viện nếu không tự khỏi sau ba ngày.
Bác sĩ cho rằng tình trạng liệt mặt giống trường hợp nói trên không quá hiếm, nó chỉ là một tình trạng viêm cấp tính không mủ ở ống thần kinh mặt, thường được gọi là miệng vẹo, sợi chỉ gió… Mặc dù vẫn chưa rõ nguyên nhân đằng sau, nhưng người ta cho rằng nó có thể liên quan đến virus hoặc phản ứng viêm trong cơ thể, hoặc có thể do yếu tố mạch máu. Ngoài ra, các yếu tố như gió lạnh, nhiễm lạnh đột ngột, thức khuya và căng thẳng quá độ cũng đều là tác nhân gây bệnh.
Sau khi vận động, tim thường đập nhanh hơn, thân nhiệt tăng cao và lỗ chân lông mở lớn để thoát mồ hôi. Tắm ngay lúc này có thể gây sốc nhiệt, nước lạnh ngấm sâu vào các tầng dưới của da gây cảm lạnh. Trong trường hợp nghiêm trọng, nó có thể gây đột quỵ, tai biến và nguy hiểm đến tính mạng.
Mặc dù cơ thể nhớp nháp, nhiều mồ hôi và cảm giác nóng bức gây khó chịu nhất định, nhưng để an toàn cho sức khoẻ và bảo vệ chính mình, bạn nên đợi khoảng 20-30 phút (sau khi tập xong) rồi mới tắm gội. Nói chung, thời gian này chỉ mang tính tham khảo, bạn nên căn cứ vào tình trạng thực tế và đợi cho đến khi cơ thể ráo mồ hôi và ổn định thân nhiệt.
Trước khi tắm, bạn nên đi bộ nhẹ để hạ nhiệt cho cơ thể; làm mát tay, chân (một phần nhỏ cơ thể) để hạ nhịp tim và giảm nhiệt độ từ từ; nạp năng lượng cho cơ thể bằng thực phẩm giàu đạm và thức uống giàu vitamin trong khoảng 45 phút sau khi tập luyện; nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, tránh ngồi trực tiếp trước luồng gió quạt.
Hoàng Tuấn (tổng hợp)
